Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Tragiczna rocznica 13 kwietnia
Od 2008 roku, 13 kwietnia obchodzony jest Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej. Tego dnia, w 1943 roku władze okupacyjne w Berlinie ujawniły informację o znalezieniu masowych grobów Polaków, zamordowanych przez NKWD.
Według oficjalnych danych, NKWD na mocy decyzji Biura Politycznego KPZS w 1940 roku zamordowało niemal 22 tysiące polskich obywateli - wojskowych, profesorów, duchownych, nauczycieli, lekarzy, urzędników i prawników. Sowiecki reżim w ten sposób chciał pozbawić Polski elit, stanowiących potencjał obronny, intelektualny oraz twórczy, co w konsekwencji miało uniemożliwić odrodzenie państwa polskiego.
Zbrodnia katyńska - tragiczne losy tysięcy Polaków
Decyzja o wymordowaniu polskich elit została podpisana przez Stalina oraz jego najbliższych towarzyszy 5 marca 1940 roku. W ściśle tajnej ustawie zarządzono zgładzenie ponad 25 tysięcy Polaków, przebywających wówczas w obozach jenieckich oraz więzieniach. Sowieci po dokonaniu zbrodni, starali się ją zatuszować, okłamując rodziny zamordowanych i przedstawiając różne wersje wydarzeń, które miały odpowiadać na pytania dotyczące nagłego zniknięcia elit.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Polska wspomina ofiary zbrodni katyńskiej
Wątpliwość kłamstwa katyńskiego została wskazana na kilka lat przed ujawnieniem sowieckiej zbrodni przez niemieckie władze okupacyjne. Już w 1941 roku światło dzienne ujrzał fakt, że do tworzonej Armii Polskiej na Wschodzie rekrutuje się niewielu oficerów.
Rocznica zbrodni katyńskiej - poszukiwania prawdy
Zbadanie tej sprawy powierzono m.in. Józefowi Czapskiemu, jednemu z nielicznych ocalałych z obozu w Starobielsku - mężczyzna miał odnaleźć jeńców z obozu, w którym przebywał oraz uwięzionych w innych, sowieckich obozach. Podczas śledztwa Czapski uzyskał informacje zarówno od innych ocalałych, więźniów oraz jeńców z łagrów, ale również od NKWD. Sowieccy urzędnicy wskazywali, że wojskowi zostali wysłani na najdalsze wyspy na Morzu Arktycznym.
Na ucieczkę polskich jeńców wskazał również Józef Stalin, podczas spotkania z generałem Władysławem Sikorskim. Dyktator poinformował wówczas, że tysiące jeńców uciekło do Mandżurii. Polskie władze nie uwierzyły zapewnieniom sowieckich okupantów i w 1942 roku zwróciły się do Brytyjczyków o wsparcie w poszukiwaniach. Ówczesny szef MSZ Anthony Eden zabronił jednak dyplomatom angażowania się w poszukiwania, wskazując na narastający konflikt pomiędzy Polską a ZSRR.
"Sprawa ta pojawiła się jednak w raporcie przygotowanym dla Ministerstwa Wojny przez ppłk. Lesliego Hullsa: Uwięzieni w Kozielsku, Starobielsku i Ostaszkowie po prostu znikli bez śladu (w łącznej liczbie 8300). Od 1940 r. nikt o nich nie słyszał i mimo obietnicy złożonej osobiście przez Stalina gen. Sikorskiemu i gen. Andersowi los tych oficerów pozostaje całkowitą tajemnicą" - wyjaśnia w rocznicę zbrodni Polska Agencja Prasowa.
W 1942 roku prawdę o mordzie katyńskim odkryli polscy robotnicy przymusowi. Podczas pracy dowiedzieli się oni od lokalnej ludności o zbrodni dokonanej przed laty. Rok później niemiecka agencja prasowa Transocean opublikowała informację o odnalezieniu niedaleko Katynia (na terenie lasu Kozie Góry) około 3 tysięcy ciał polskich oficerów wziętych do niewoli przez sowietów w 1939 roku. Liczba odnajdywanych ciał ciągle jednak rosła. 13 kwietnia 1943 roku wiadomość o odnalezieniu miejsca zbrodni ukazała się w prasie Generalnego Gubernatorstwa.
Dzień Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej 2023
Dzień Ofiar Zbrodni Katyńskiej został ustanowiony na mocy Uchwały Sejmu RP z dnia 14 listopada 2007 r. "W hołdzie Ofiarom Zbrodni Katyńskiej oraz dla uczczenia pamięci wszystkich wymordowanych przez NKWD na mocy decyzji naczelnych władz Związku Sowieckiego z 5 marca 1940 r., Sejm Rzeczypospolitej Polskiej ustanawia dzień 13 kwietnia Dniem Pamięci Ofiar Zbrodni Katyńskiej".
Bądź na bieżąco z wydarzeniami w Polsce i na wojnie w Ukrainie, klikając TUTAJ.
