AI: nowelizacje stwarzają zagrożenie dla praw i wolności

W ocenie Amnesty nowelizacja ustawy o KRS "stawia ten organ, który chroni niezależność sądów i niezawisłość sędziów, pod kontrolą parlamentu", a nowelizacja Prawa o ustroju sądów powszechnych zmienia system nominacji prezesów i wiceprezesów sądów powszechnych. "Decydującą rolę w tym procesie będzie miał Minister Sprawiedliwości" - podkreśla AI w komunikacie.

Według cytowanej w komunikacie badaczki AI zajmującej się Polską Barbory Cernusakovej decyzje "stwarzają duże zagrożenie dla praw i wolności człowieka w Polsce". - Prawo do sprawiedliwego procesu jest jednym z fundamentów międzynarodowego prawa praw człowieka, a także polskiej Konstytucji. Taki poziom ingerencji politycznej w sądownictwo może doprowadzić do zmniejszenia zaufania do rzetelności procesów sądowych - oceniła Cernusakova.

- Takie głosy padają w próżnię, a Polska zmierza do sytuacji, w której władze ustawodawcza i wykonawcza będą mieć wpływ na proces wyboru sędziów, członków KRS" - uważa badaczka AI. - Zmiana spotkała się z protestami przed parlamentem - przypomniała.

Amnesty International przypomina, że przed głosowaniami kilka organizacji międzynarodowych ostrzegały przed przyjęciem poprawki. Były wśród nich Biuro Instytucji Demokratycznych i Praw Człowieka (ODIHR) oraz Rada Konsultacyjna Sędziów Europejskich (CCEJ), organ doradczy Rady Europy. Amnesty uruchomiła petycję wzywającą władze Polski do zapewnienia, że reforma sądownictwa będzie odbywała się w zgodzie z międzynarodowym prawem praw człowieka i Konstytucją RP - przypomniano w komunikacie.

AI skierowała również list otwarty do Komisji Europejskiej, domagając się uruchomienia art. 7 Traktatu o Unii Europejskiej, który umożliwia nałożenie na państwo członkowskie sankcji, w tym zawieszenie prawa głosu.

Amnesty przypomina, że zgodnie z przyjętymi przez Sejm zasadami "członkowie KRS, organu konstytucyjnego chroniącego niezależność sądów i niezawisłość sędziów, będą wybierani przez parlament. Spośród 25 członków Rady, 15 członków będzie sędziami wybranymi przez Sejm. Pozostałych 10 zostanie mianowanych przez prezydenta oraz Sejm i Senat".

- Zgodnie z Konstytucją większość, 15 członków Rady, należy wybrać spośród sędziów Sądu Najwyższego, sądów powszechnych, sądów administracyjnych i sądów wojskowych - przypomina AI w swoim komunikacie.