100 dni rządu w dziedzinie administracji i samorządu

Gabinet Kazimierza Marcinkiewicza ponadto wniósł do Sejmu projekty nowelizacji ustaw o pracownikach samorządowych, o Najwyższej Izbie Kontroli oraz o służbie cywilnej.

Większość nowych wojewodów, z których ostatnich powołano w końcu stycznia, jest członkami PiS lub sympatykami tej partii. Wojewodowie byli powoływani na nowych zasadach. Kandydatury, wysuwane w terenie, opiniował niezależny zespół, powołany w listopadzie przez wicepremiera i ministra SWiA Ludwika Dorna. Opinia zespołu nie była jednak dla Dorna wiążąca.

Kryteria, według których dokonywano selekcji kandydatów, to m.in. pełne wyższe wykształcenie, niekaralność, znajomość przynajmniej jednego języka obcego (preferowane języki zachodnie), doświadczenie zawodowe (w tym w kierowaniu zespołem), działalność społeczna, zdolności interpersonalne, umiejętność syntetycznego formułowania myśli.

Program "Tanie Państwo" pojawiał się już w kampanii wyborczej PiS. Po wygranych przez tę partię wyborach parlamentarnych i powołaniu rządu Kazimierza Marcinkiewicza, opracowano rządową wersję programu.

Na początku listopada premier powołał międzyresortowy zespół ds. realizacji programu "Tanie państwo". Na czele zespołu stanął szef Kancelarii Premiera Mariusz Błaszczak. Jego zastępcą jest szef Służby Cywilnej Jan Pastwa, w skład zespołu weszli także sekretarz stanu w MSWiA Arkadiusz Czartoryski oraz wiceministrowie ze wszystkich resortów.

Według premiera, roczne oszczędności z realizacji programu "Tanie państwo" miałyby wynieść ok. 5 mld zł. W pierwszej kolejności rząd zamierzał zlikwidować RCSS. Pod koniec grudnia Sejm nie zgodził się na odrzucenie po pierwszym czytaniu rządowego projektu ustawy o likwidacji RCSS. Projekt skierowano do dalszych prac sejmowych.

Według rządowych zapowiedzi, likwidacja Centrum pozwoli zaoszczędzić w przyszłym roku przynajmniej 5 mln zł. Część kompetencji RCSS ma przejąć Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, a część - Kancelaria Premiera. Premier zapewnił, że po likwidacji Centrum jego zadania będą realizować niezależne instytucje badawcze.

W grudniu premier zapowiadał, że niemal na każdym posiedzeniu rząd będzie przyjmować kolejne projekty ustaw wynikające z realizacji programu "Tanie państwo". Na początku 2006 r. miał to być projekt ws. likwidacji Agencji Nieruchomości Rolnych. Na razie nie ma takiego projektu.

Program miał być zrealizowany do końca czerwca 2006 roku. Do końca 2006 r. rząd chce zlikwidować Wojskową Agencję Mieszkaniową oraz Agencję Nieruchomości Rolnych (ANR). Jak informował Marcinkiewicz, "ziemią rolną będzie zarządzał +Bank Ziemi+ powołany w ministerstwie rolnictwa". Dodał, że realizowane dziś przez ANR "działania zarządcze" przejmą województwa.

Premier zapowiadał także połączenie Agencji Rynku Rolnego z Agencją Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w ciągu mniej więcej roku.

Nowelizacja tzw. ustawy kompetencyjnej, która przywróciła wojewodom niektóre kompetencje, przekazane samorządom w ustawie kompetencyjnej z lipca 2005 r., weszła w życie 1 stycznia 2006 r., z wyjątkiem kilku artykułów, które wejdą w życie z początkiem 2007 roku.

Zawiera ona kilkanaście zmian, przywracając wojewodzie kompetencje m.in. w zakresie budowy dróg krajowych, bezpieczeństwa ruchu drogowego, kontroli nad organizacjami pożytku publicznego i jednostkami organizacyjnymi pomocy społecznej.

Nowelizacja ustawy o samorządzie gminnym oraz ustawy - Ordynacja wyborcza do rad gmin, rad powiatów i sejmików województw, zaproponowana przez PiS, przesądziła, że nie będzie przedterminowych wyborów prezydenta w Warszawie, a rządy w stolicy najprawdopodobniej sprawował będzie komisarz wyznaczony przez premiera.

Zgodnie z nowelizacją, rada gminy może podjąć uchwałę o nieprzeprowadzaniu przedterminowych wyborów wójta, burmistrza lub prezydenta miasta, jeśli ich data przypada w okresie dłuższym niż 6, a krótszym niż 12 miesięcy przed zakończeniem kadencji.

Do Sejmu trafiły rządowe projekty nowelizacji ustaw o pracownikach samorządowych, o Najwyższej Izbie Kontroli oraz o służbie cywilnej. Obecnie pracuje nad nimi specjalna podkomisja, wyłoniona spośród członków komisji: do spraw kontroli państwowej, administracji i spraw wewnętrznych oraz samorządu terytorialnego i polityki regionalnej.

Jak wyjaśniał posłom wicepremier Ludwik Dorn, nowelizacja ma umożliwić "bardziej racjonalne gospodarowanie kadrami urzędniczymi". Zmiany polega na tym, że będzie można przenieść mianowanego pracownika samorządowego do innego pracodawcy samorządowego albo do służby cywilnej, za jego zgodą i za zgodą zainteresowanych stron. Podobna regulacja dotyczy pracowników nadzorujących lub wykonujących czynności kontrolne albo zatrudnionych na stanowisku administracyjnym w NIK.