Wykład prof. Philipa Zimbardo o totalitaryzmie. Znany psycholog nazwał też Wałęsę bohaterem

Prof. Zimbardo mówił o różnych obliczach zła, w tym, jak podkreślił, o jego najokrutniejszej postaci jaką jest zło generowane przez systemy władzy. - Współczesne przykłady zła systemowego to m.in. handel ludźmi w celach seksualnych, współczesne niewolnictwo wynikające w głównej mierze z ubóstwa czy na przykład działania chińskiego rządu, który namawia swoich obywateli do palenia papierosów, co będzie skutkowało śmiercią milionów ludzi - mówił psycholog.

Amerykański naukowiec podkreślił, że zło absolutne w działaniu to system rządów totalitarnych. - Totalitaryzm to jest globalny podbój, eliminacja indywidualnej godności. To jest sposób myślenia, którego istotą jest ekstremalne nadużycie władzy - mówił.

"Na początku ograniczenie wolności słowa i kontrola mediów"

Dodał, że badania prowadzone nad systemami totalitarnymi dowodzą, że wszystkie dyktatury rodziły się małymi krokami. - Na początku jest ograniczenie wolności słowa, później kontrola mediów, następnie kontrola sądownictwa, później politycy zastępują wybieralnych przedstawicieli, następnie więzieni są krytycy reżimu, kolejny krok to odwoływanie wyborów, później władza wojskowa bądź religijna i w ostateczności całkowita dominacja polityczna - mówił.

Prof. Zimbardo wskazywał również na rolę edukacji i propagandy w narodzinach systemów totalitarnych. - W nazistowskich Niemczech dzieci w szkołach czytały książki o wspaniałych Aryjczykach i odrażających Żydach. Zabiegi propagandowe zmierzały do tego, aby nastawiać naród przeciwko jakiemuś wrogowi. Zło zawsze rozpoczynało się od propagandy, od kształtowania umysłów ludzkich za czymś lub przeciw czemuś. Tak jest i dziś. Widziałem na Węgrzech rządowe bilbordy mówiące to tym, że emigranci przyjadą, by zabrać Węgrom miejsca pracy. To jest typowe działanie zmierzające do tworzenia strachu przed nieznanym - mówił.

Znani polscy bohaterowie

Część wykładu prof. Zimbardo poświęcił polskim bohaterom szerzej znanym poza granicami kraju. Wymienił m.in. Kazimierza Pułaskiego, Tadeusza Kościuszkę, Józefa Piłsudskiego, Jana Karskiego, rotmistrza Witolda Pileckiego, Irenę Sendlerową czy Lecha Wałęsę.

Wykład prof. Zimbardo został poprzedzony polską premierą amerykańskiego filmu "The Stanford Prison Experiment", który jest sfabularyzowaną prezentacją słynnego eksperymentu więziennego przeprowadzonego przez tego naukowca w 1971 r.