Wybory do PE 2024. Głosownie poza miejscem zamieszkania i za granicą. Jakie są możliwości?

Wybory do europarlamentu odbywają się co 5 lat. Najbliższe, zostaną zorganizowane w państwach Unii Europejskiej pomiędzy 6 a 9 czerwca 2024 - w Polsce odbędą się w drugą niedzielę czerwca. W przypadku eurowyborów możliwa będzie zmiana miejsca głosowania, a także oddanie głosu za granicą.

Głosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce zostanie przeprowadzone w 13 okręgach wyborczych, obejmujących określone regiony oraz ich części. W ich skład wejdą obwodowe komisje wyborcze, w lokalach których możliwe będzie oddanie głosu 9 czerwca. Co do zasady, miejscem, do którego w dniu eurowyborów powinni udać się wyborcy, jest lokal komisji właściwej dla miejsca zameldowania - to w nich osoby uprawnione do głosowania są ujęte w spisie wyborców.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

Osoby, które w niedzielę 9 czerwca będą przebywać poza miejscem zameldowania, nie zostaną jednak pozbawione możliwości oddania głosu. Prawo przewiduje bowiem dwie możliwości głosowania poza miejscem zameldowania w wyborach do Parlamentu Europejskiego. Jedna zakłada możliwość jednorazowego dopisania do spisu wyborców w gminie, w którym wyborca będzie przebywał w dniu głosowania. Można zrobić to przez internet - za pomocą usługi dostępnej na rządowej stronie gov.pl lub osobiście w urzędzie miasta, lub gminy, w której wyborca będzie przebywać w dniu wyborów.

Drugą możliwością jest uzyskanie zaświadczenia o prawie do głosowania. Wniosek w tej sprawie można złożyć w dowolnym urzędzie gminy bądź u konsula (w przypadku głosujących za granicą). Uzyskanie zaświadczenia pozwala na oddanie głosu w dowolnym lokalu wyborczym.

Poza wspomnianymi opcjami, możliwa jest również zmiana stałego obwodu głosowania. Wnioski w tej sprawie można składać przez cały rok - przez internet lub w urzędzie gminy zamieszkiwanej na stałe. Co kluczowe, zmiana ta będzie obowiązywać zarówno w czasie najbliższych wyborów do PE, jak i każdych kolejnych wyborów.

Udział w głosowaniu w wyborach do europarlamentu będą również mogli wziąć obywatele RP, którzy mieszkają za granicą. Jak informuje strona Parlamentu Europejskiego, poświęcona wyborom, "jeżeli jesteś wpisany na listę wyborców i mieszkasz w innym państwie UE (tzw. kraju goszczącym), możesz: głosować na kandydatów startujących w wyborach w Polsce lub brać udział w wyborach w państwie przyjmującym i głosować na kandydatów startujących w wyborach w tym kraju".

By móc głosować za granicą RP, niezbędne jest złożenie wniosku do konsula dotyczącego ujęcia w spisie wyborców. Wniosek można złożyć przez internet, osobiście lub listownie, a także za pomocą poczty elektronicznej. Co istotne, głosowanie w wyborach do Parlamentu Europejskiego za granicą będzie możliwe wyłącznie w przypadku, gdy w tym zakresie zostanie utworzony okręg wyborczy. Wykaz utworzonych okręgów można natomiast znaleźć w Rozporządzeniu Ministra Spraw Zagranicznych z dnia 30 kwietnia 2024 r. w sprawie utworzenia obwodów głosowania za granicą w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej w 2024 r. dla obywateli polskich przebywających za granicą.

Prawo do oddania głosu w wyborach do Parlamentu Europejskiego w Polsce mają również obywatele państw członkowskich UE, którzy posiadają prawo wyborcze i w dniu wyborów będą przebywać na terenie RP. Co istotne, muszą oni być wpisani do rejestru wyborców, w gminie, w której mieszkają. Obywatele krajów Unii - podobnie, jak obywatele polscy - mają również prawo do głosowania "w wybranym lokalu wyborczym pod warunkiem złożenia pisemnego wniosku o dopisanie do spisu wyborców. Pisemny wniosek należy złożyć w gminie nie później niż pięć dni przed wyborami" - przypomina serwis elections.europa.eu.