Witold Waszczykowski: Polska za akcesją Turcji do UE w niedalekiej przyszłości

W wystąpieniu po rozmowach z szefem MSZ Turcji, Mevlutem Cavusoglu, Waszczykowski podkreślał podobieństwa w polskim i tureckim postrzeganiu sytuacji międzynarodowej m.in. w kontekście lipcowego szczytu NATO w Warszawie.

- Choć leżymy na dwóch odległych flankach NATO - Polska na północno-wschodniej, Turcja na południowo-wschodniej - to na obu tych flankach mamy bardzo podobne problemy, m.in. sprowokowane przez agresywne zachowanie Rosji - przekonywał. Szef polskiego MSZ relacjonował, że rozmowa z jego tureckim odpowiednikiem dotyczyła m.in. tego, jak tym problemom zaradzić.

- Mamy nadzieję, wspólną nadzieję, że pewne decyzje, istotne już, które odpowiedzą na te zagrożenia i wyzwania, jakie są w naszych regionach, zostaną podjęte już za trzy miesiące na szczycie NATO w Polsce - dodał. Jak zaznaczył, kierunek tych decyzji to właściwe zabezpieczenie wschodniej flanki oraz równy status pod względem bezpieczeństwa dla wszystkich członków Sojuszu.

Waszczykowski akcentował też znaczenie polsko-tureckiej współpracy dwustronnej. - Dwie duże gospodarki powinny ze sobą współpracować i mieć poziom współpracy gospodarczej na znacznie wyższym poziomie - ocenił. - Będziemy zachęcać nasz biznes wzajemnie do współpracy - zapowiedział.

Szef polskiego MSZ przyznał jednak, że w związku z "sytuacją międzynarodową wokół naszych krajów" większość rozmowy ministrowie poświęcili tematyce bezpieczeństwa, w tym bezpieczeństwa wojskowego.

Wśród tematów poruszonych przez ministrów znalazły się również problemy kryzysu migracyjnego oraz postanowień zawartego w marcu porozumienia Turcja-UE w sprawie migrantów. Porozumienie przewiduje m.in. uregulowanie procedur postępowania wobec nielegalnych imigrantów przybywających do UE z Turcji. Uchodźcy, którzy po 20 marca wjechali nielegalnie do Grecji, mają być odesłani do Turcji. Za każdego Syryjczyka wydalonego z UE inny Syryjczyk ma przybyć do UE legalnie. Zgodnie z porozumieniem, Unia ma ponadto szybciej przekazać obiecane wcześniej 3 mld euro na pomoc dla przebywających w Turcji syryjskich uchodźców oraz - dodatkowo - do 2018 roku przeznaczyć na pomoc uchodźcom w Turcji kolejne 3 mld euro.

W porozumieniu znajduje się również zapis przewidujący przyspieszenie negocjacji akcesyjnych Turcji oraz zniesienie wiz dla tureckich obywateli.

- Polska jest otwartym i zdecydowanym członkiem UE, który popiera współpracę UE z Turcją i chcielibyśmy Turcję widzieć również w niedalekiej przyszłości jako członka UE - zapewnił Waszczykowski, odnosząc się do tej części porozumienia.

Szef polskiej dyplomacji opowiedział się również za ruchem bezwizowym między UE a Turcją. - Jako Polacy jesteśmy zainteresowani od wielu lat, aby reżimy wizowe były słabe albo - tam, gdzie jest to możliwe, wręcz ich nie było - powiedział, zastrzegając, że warunkiem zniesienia wiz jest spełnienie technicznych kryteriów, m.in. podpisania odpowiednich porozumień o readmisji.

- Zabiegamy o to, aby wobec nas nie stosować wiz - czy to w Stanach Zjednoczonych, czy to w Turcji. Od wielu lat byliśmy przeciwnikami, jako państwo, które wydało z siebie wielki ruch Solidarność, aby Europa była blokowana przez jakieś bariery na granicach - dodał.

Cavusoglu ze swej strony określił relacje z Polską jako "bardzo ścisłe", a współpracę jako "intensywną".

- Polska jest naszym partnerem politycznym, z którym nie mamy żadnych problemów - powiedział.

Szef tureckiej dyplomacji wyraził wdzięczność za "wsparcie w procesie akcesyjnym" i zapewnił, że po stronie Turcji "nie ma problemu" z realizacją porozumienia z UE w sprawie migrantów.

Jednocześnie Cavusoglu mówił o niezadowoleniu Ankary z relacji z Unią m.in. w kontekście wsparcia dla Turcji w związku z przyjęciem tam ok. 3 milionów uchodźców z Syrii i Iraku.

- Nie jesteśmy do końca zadowoleni. Kiedy patrzymy na kwestię uchodźców, którzy mieszkają w Turcji, Jordanii czy Libanie, musimy mieć świadomość, że to nie jest kwestia tylko tych biednych ludzi. My musimy zapewnić im godziwe życie. Realizacja ich potrzeb nie powinna stanowić wyłącznej odpowiedzialności Turcji - UE powinna również mieć swój wkład - przekonywał.

Cavusoglu odniósł się też krytycznie do obowiązującego obecnie Turcję reżimu wizowego UE, który jego zdaniem jest niesprawiedliwy. - Nie rozumiem, dlaczego tureccy obywatele są tak naprawdę karani tymi wizami, dlaczego oni są gorsi, czy oni coś zrobili, czy popełnili jakiś błąd? - pytał. - My spełniamy wszystkie oczekiwania. Mam nadzieję, że w czerwcu bieżącego roku ta polityka wizowa zostanie zniesiona, bo myślę, że nasi obywatele na to zasługują - dodał.

Tureckiego ministra pytano ponadto o ocenę przebiegu ostatniej tury prowadzonych w Genewie rozmów pokojowych w sprawie konfliktu syryjskiego. - Niestety w trzeciej turze rozmów nie doszło do porozumienia, zostały zawieszone, ponieważ okazało się, że strony dążą do zachowania status quo w Syrii - powiedział.

Rozmowa z szefem tureckiej dyplomacji była głównym celem jednodniowej roboczej wizyty Waszczykowskiego w Ankarze. Według zapowiedzi polskiego MSZ wśród tematów środowego spotkania miały znaleźć się m.in. stosunki polsko-tureckie oraz relacje Turcji z Unią Europejską, kryzys migracyjny oraz kwestie bezpieczeństwa na Bliskim Wschodzie oraz w ramach NATO. Ważnym tematem spotkania miała być też organizacja lipcowego szczytu Sojuszu Północnoatlantyckiego w Warszawie.

Wcześniej, wraz ze swoim tureckim odpowiednikiem, Waszczykowski spotkał się z prezydentem Recepem Tayyipem Erdoganem. Po rozmowach z Cavusoglu polski minister spotkał się jeszcze z przewodniczącym tureckiego parlamentu Ismailem Kahramanem, a na wieczór zaplanowane jest spotkanie z premierem Ahmetem Davutoglu.

Z Ankary Marceli Sommer