rocznica śmierci(strona 5/7)

Zmarł Mahomet, właściwe nazwisko Muhammad ibn Abd Allah ibn Abd al-Muttalib, prorok i twórca islamu, organizator teokratycznego państwa arabskiego. Muzułmanie wierzą, że jest największym i ostatnim prorokiem jedynego Boga Allaha. Na podstawie objawień, jakie Mahomet miał przez całe życie, powstała święta księga islamu "Koran". Urodził się 20 kwietnia 571 roku.

Zmarł Jan XXIII, właściwe nazwisko Angelo Giuseppe Roncalli, papież od 1958 roku. Zasłynął jako reformator Kościoła katolickiego - w 1962 roku zwołał Sobór Watykański II, który wprowadził zmiany przekształcające oblicze Kościoła: nowa formuła mszy świętej, ekumenizm i nowe spojrzenie na świat. W 1963 roku ogłosił encyklikę "Pacem in terris", adresując ją nie tylko do katolików, lecz do "wszystkich ludzi dobrej woli". Urodził się 25 listopada 1881 roku.

Zmarł Kazimierz Leski, słynny oficer wywiadu i kontrwywiadu KG Armii Krajowej. Od 1942 roku był organizatorem przerzutu kurierów z okupowanej Polski na Zachód. Kilkanaście razy w mundurze niemieckiego generała udawał się z okupowanej Polski do Francji. Po wojnie spędził 10 lat w stalinowskich więzieniach. Urodził się w 1912 r.

Zmarł kardynał Stefan Wyszyński, prymas Polski w latach 1949-1981, przewodniczący Konferencji Episkopatu Polski. Był represjonowany w okresie stalinowskim w latach 1953 - 1956. Pod jego kierunkiem Episkopat Polski wystosował w 1965 roku słynne orędzie do biskupów niemieckich, wzywające do pojednania. Po jego śmierci, w związku z zasługami dla Kościoła i Ojczyzny zaczęto go określać Prymasem Tysiąclecia. Urodził się w 1901 r.

Zmarł książę Mieszko I, książę Polan z dynastii Piastów, sprawujący władzę od około 960 roku, uważany za twórcę państwowości polskiej. Poprzez przyjęcie chrztu w 966 roku oraz ślub z księżniczką czeską Dobrawą włączył państwo w zachodni krąg kultury chrześcijańskiej.

Wykonano egzekucję na skazanym na śmierć rotmistrzu Witoldzie Pileckim. Był żołnierzem podziemia, organizatorem ruchu oporu w obozie Auschwitz-Birkenau, współautorem "raportu oświęcimskiego", uczestnikiem Powstania Warszawskiego. Aresztowany w 1947 roku przez Urząd Bezpieczeństwa i oskarżony o pełnienie funkcji "szefa wywiadu Andersa na Polskę.

Zmarł Mikołaj Kopernik, kanonik kapituły warmińskiej, astronom, matematyk, lekarz. Był twórcą heliocentrycznej teorii budowy świata, która uważana jest za najważniejszą rewolucję naukową w dziejach ludzkości od czasów starożytnych. Jest często nazywana "przewrotem kopernikańskim". Autor pracy "O obrotach sfer niebieskich" wydanej w 1543 roku w Norymberdze. Urodził się 19 lutego 1473 r.

Zmarł Bolesław Prus, właściwe nazwisko Aleksander Głowacki, herbu Prus, pisarz i publicysta, okresu pozytywizmu, popularyzator wiedzy, działacz społeczny, propagator turystyki pieszej i rowerowej, współpracował z pismami satyrycznymi "Mucha" i "Kolce", z "Kurierem Warszawskim" i "Tygodnikiem Ilustrowanym". Autor powieści: "Placówka", "Lalka", "Faraon", "Anielka", "Emancypantki", a także opowiadań: "Przygoda Stasia", "Antek", "Kamizelka". Urodził się 20 sierpnia 1847 r.

Zmarł Bronisław Piłsudski, brat Józefa Piłsudskiego, etnograf, lingwista, muzeolog. Za udział w przygotowywaniu zamachu na cara Aleksandra III, został zesłany na Syberię, gdzie prowadził badania nad językiem i kulturą tamtejszych plemion, między innymi Ajnów na Sachalinie. Utrwalił fonograficznie pieśni i mowę Ajnów. Urodził się 2 listopada 1866 roku.

Zmarł Józef Piłsudski, marszałek Polski, Naczelnik Państwa w latach 1918-1922, działacz niepodległościowy PPS, komendant 1. Brygady Legionów, minister spraw wojskowych, dwukrotny premier w latach 1926-1928 i 1930 roku. Był twórcą tzw. rządów sanacyjnych w II Rzeczypospolitej wprowadzonych w 1926 roku w wyniku zamachu stanu. Marszałek Piłsudski uznawany jest za jedną z najwybitniejszych postaci w historii Polski. Urodził się 5 grudnia 1867 roku.

Zmarł Grzegorz Przemyk, syn działaczki opozycyjnej Barbary Sadowskiej. Dwa dni wcześniej, 12 maja, został ciężko pobity w komisariacie na warszawskim Starym Mieście, po tym, jak z kolegami świętował maturę. Jego pogrzeb na Powązkach zgromadził tłumy i stał się wielką manifestacją przeciw władzy komunistycznej.

Na emigracji w Londynie zmarł generał Władysław Anders, polityk, twórca pierwszej Armii Polskiej w ZSRR. Był dowódcą Drugiego Korpusu Polskiego, który w 1944 roku brał udział w walkach o Monte Cassino i Naczelnym Wodzem Polskich Sił Zbrojnych w latach 1944-1945. Pozostając na emigracji kontynuował działalność polityczną, ukierunkowaną na zachowanie ciągłości konstytucyjnej Rządu Emigracyjnego w Londynie. W 1946 roku władze komunistyczne Polski odebrały mu stopień generała i polskie obywatelstwo, które przywrócono mu pośmiertnie w 1989 roku. Urodził się 18 sierpnia 1892 roku.

Zginął Stanisław ze Szczepanowa, biskup krakowski, jeden z przywódców opozycji przeciwko Bolesławowi II Śmiałemu. Według przekazu Wincentego Kadłubka, został zamordowany na stopniach ołtarza na Skałce w Krakowie. Kanonizowany w 1253 roku. Urodził się ok. 1030 r.

W bunkrze przy ulicy Miłej w Warszawie zginął śmiercią samobójczą Mordechaj Anielewicz. Wraz z nim odebrali sobie życie pozostali przywódcy powstania w warszawskim getcie. Od 2 grudnia 1942 roku Anielewicz był komendantem Żydowskiej Organizacji Bojowej. 19 kwietnia 1943 roku stanął na czele powstania. Urodził się w 1919 r.

Zmarł Stanisław Pyjas, działacz opozycyjny okresu PRL, student filologii polskiej i filozofii Uniwersytetu Jagiellońskiego. Jego śmierć w tajemniczych okolicznościach kilka dni przed juwenaliami wstrząsnęła środowiskiem akademickim Krakowa i Polski, pogrzeb studenta stał się okazją do wielkiej politycznej demonstracji, której następstwem były liczne aresztowania.

Zmarł Napoleon Bonaparte, cesarz Francuzów w latach 1804 -1815. W wieku 24 lat został nagrodzony za zasługi wojenne awansem na stopień generała. W 1799 roku przejął władzę we Francji jako pierwszy konsul, a od 1804 roku - jako cesarz. W ciągu kilkunastu lat niemal cała Europa znalazła się pod jego wpływami. Kres potędze Napoleona położyła wyprawa przeciwko Rosji w 1812 roku, która zakończyła się zagładą Wielkiej Armii. Po klęsce w bitwie narodów pod Lipskiem w 1813 roku cesarz abdykował i został zesłany na Elbę. Próba odzyskania władzy - tak zwane sto dni Napoleona - zakończyła się klęską pod Waterloo i zesłaniem na Wyspę świętej Heleny. Uważany za jednego z najwybitniejszych strategów i reformatorów ustroju państwowego i prawa. Urodził się 15 sierpnia 1769 r.

Zginął, rozstrzelany przez partyzantów, Benito Mussolini, włoski polityk, początkowo socjalistyczny, główny założyciel i przywódca ruchu faszystowskiego, premier Włoch w latach 1922 -1943. W 1925 roku przyjął tytuł "duce", sprawował rządy dyktatorskie oparte na rozbudowanym systemie policji politycznej, w 1940 roku przystąpił do wojny po stronie Niemiec. W 1943 roku jego reżim został obalony, a on sam utworzył satelicki względem Niemiec reżim rezydujący na północy kraju. W 1945 roku został on schwytany przez partyzantów antyfaszystowskich i rozstrzelany. Urodził się 28 lipca 1883 r.

Zginął Święty Wojciech, czeski biskup Pragi, z dynastii Sławnikowiczów, zamordowany przez pogan w Prusach podczas wyprawy misyjnej. Bolesław Chrobry wykupił ciało biskupa i pochował w Gnieźnie. Do jego grobu w 1000 roku pielgrzymował cesarz Otto III. Święty Wojciech został kanonizowany w 999 roku. Jest patronem Kościoła katolickiego w Polsce. Urodził się około 956 r.

Zginął w czasie walki powietrznej Manfred von Richthofen, niemiecki lotnik, największy as myśliwski okresu I wojny światowej, nazywany "Czerwonym Baronem", odniósł 80 zwycięstw powietrznych. Urodził się 2 maja 1892 r.

Zginął zamordowany na krakowskich Plantach Narcyz Wiatr "Zawojna", radykalny działacz ruchu ludowego, komendant Okręgu VI Małopolska-Śląsk Batalionów Chłopskich.