rocznica śmierci(strona 4/7)

Flota brytyjska, pod dowództwem admirała Horatio Nelsona, który zginął w końcowej fazie bitwy, odniosła zwycięstwo u przylądka Trafalgar, nad połączonymi flotami francuską i hiszpańską. Umocniła brytyjską przewagę na morzu i uniemożliwiła Napoleonowi inwazję na wyspy brytyjskie.

W nurtach Elstery, osłaniając odwrót armii napoleońskiej spod Lipska, zginął książę Józef Poniatowski. Pełnił funkcję ministra wojny, naczelnego wodza Księstwa Warszawskiego oraz marszałka napoleońskiego. Był uczestnikiem wojny 1792 roku, powstania 1794 roku oraz kampanii napoleońskich 1809 i 1812 roku. Urodził się 7 maja 1763 roku.

Ksiądz Jerzy Popiełuszko został uprowadzony, a następnie zamordowany przez funkcjonariuszy SB. Był związany ze środowiskiem robotniczym, aktywnie wspierał "Solidarność". W stanie wojennym w kościele św. Stanisława Kostki w Warszawie organizował słynne msze za ojczyznę, 19 maja 1983 roku prowadził pogrzeb Grzegorza Przemyka. Działalność Jerzego Popiełuszki komunistyczne władze PRL uznały za krytykę i sprzeciw wobec systemu komunistycznego. Ciało księdza odnaleziono w wodach Zalewu Włocławskiego 30 października 1984 roku. Beatyfikowany 6 czerwca 2010 roku, jako męczennik za wiarę. 20 września 2014 rozpoczął się jego proces kanonizacyjny. Urodził się 14 września 1947 roku.

Zmarł Fryderyk Chopin, kompozytor i pianista, o indywidualnym stylu, łączącym narodowe i ludowe tradycje muzyki polskiej ze zdobyczami muzyki romantyzmu, autor dwóch koncertów fortepianowych, 58 mazurków, 17 polonezów, 21 nokturnów, preludiów, ballad, sonat i pieśni. Po śmierci jego serce wmurowano w warszawskim kościele Świętego Krzyża. Od 1927 roku w Warszawie odbywa się Międzynarodowy Konkurs Pianistyczny imienia Fryderyka Chopina, najstarszy na świecie monograficzny konkurs muzyczny. Odbywają się także festiwale muzyki Chopina, między innymi w Valldemossie, Genewie, Dusznikach, Paryżu i Gandawie. Uważany za największego polskiego kompozytora. Urodził się 22 lutego lub 1 marca 1810 roku.

Zmarł Tadeusz Kościuszko, generał, uczestnik wojny polsko-rosyjskiej 1792 roku i wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej, naczelnik insurekcji 1794 roku. Został ranny w bitwie pod Maciejowicami i dostał się do niewoli, z której w 1796 roku oswobodził go car Paweł I. Ostatnie lata życia spędził we Francji i Szwajcarii. Autor broszury "Czy Polacy mogą wybić się na niepodległość". Urodził się 4 lutego 1746 roku.

Zginął, w bitwie pod Savannah, Kazimierz Pułaski, jeden z najwybitniejszych dowódców konfederacji barskiej, generał amerykański, bohater wojny o niepodległość Stanów Zjednoczonych. Nazywany "ojcem amerykańskiej kawalerii". W 2009 roku amerykański kongres przyznał mu honorowe obywatelstwo USA. Od 1933 roku rocznica jego śmierci jest obchodzona w Stanach Zjednoczonych jako "Pulaski Day".

Zmarł Jan Žižka, czeski wódz, przywódca i strateg taborytów w czasie wojen husyckich. Uczestnik bitwy pod Grunwaldem w 1410 roku - Jan Matejko uczynił go jedną z głównych postaci obrazu "Bitwa pod Grunwaldem". W czasie wojen husyckich przyłączył się do husytów i stanął na czele ich oddziałów. Opracował nowy sposób walki, od nazwy głównego ośrodka taborytów zwany taborem. Uznawany jest za jednego z najwybitniejszych dowódców w historii, nie przegrał żadnej bitwy. Czeski bohater narodowy. Urodził się ok. 1360 r.

Zmarł Jacek Malczewski, malarz, jeden z głównych przedstawicieli Młodej Polski, symbolista, profesor Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie. Początkowo malował sceny rodzajowe i szkice inspirowane utworami Juliusza Słowackiego: "Mazepa", "Dwunastu harfiarzy z Lilli Wenedy", "Śmierć Ellenai". W dojrzałej twórczości dominowała refleksja nad życiem i śmiercią. Dał temu wyraz w obrazach: "Wiara, nadzieja, miłość", "Błędne koło", "Melancholia". Urodził się 15 lipca 1854 r.

Podczas obrony mostu na granicy polsko-rumuńskiej na Czeremoszu zginął Tadeusz Dołęga-Mostowicz, powieściopisarz, autor powieści obyczajowo-satyrycznych i sensacyjnych. Do najbardziej znanych należą: "Kariera Nikodema Dyzmy", "Znachor", "Profesor Wilczur". Urodził się 10 sierpnia 1989 roku.

Zmarł Nikita Siergiejewicz Chruszczow, były I sekretarz Komunistycznej Partii Związku Radzieckiego. Wiadomość o jego śmierci ukazała się w "Prawdzie", w formie lakonicznej notatki, bez jakiegokolwiek komentarza czy zdjęcia. Nie został pochowany w murach Kremla, tak jak inni byli przywódcy ZSRR. Wśród osób uczestniczących w pogrzebie nie było oficjalnych przedstawicieli KPZR ani partii "bratnich krajów". Urodził się 17 kwietnia 1894 r.

W katastrofie lotniczej zginęli lotnik Franciszek Żwirko oraz inżynier Stanisław Wigura, wsławieni wspólnym lotem dookoła Europy.

Zmarł Ludwik I Wielki, w Polsce zwany Węgierskim, król Węgier w latach 1342 -1382 oraz Polski w latach 1370 -1382, uważany za jednego z najwybitniejszych władców Węgier: zhołdował Serbię i część Bułgarii, doprowadził do zrównania w prawach magnatów i szlachty węgierskiej, założył uniwersytet w Peczu.

Zmarł Jan Kochanowski, poeta epoki renesansu, sekretarz królewski na dworze Zygmunta Augusta, przedstawiciel filozofii eklektycznej - stoicyzmu, epikureizmu, renesansowego neoplatonizmu, autor "Pieśni", "Fraszek", pierwszego w Polsce dramatu "Odprawa posłów greckich". Do najbardziej znanych utworów Kochanowskiego należą "Treny", napisane po śmierci ukochanej córki Urszulki w 1579 roku. Badacze języka podkreślają, że język i styl Kochanowskiego wywarły duży wpływ na rozwój polskiego języka literackiego. Urodził się w 1530 roku w Sycynie.

W obozie koncentracyjnym w Auschwitz zginął Stanisław Dubois - przywódca lewicowego nurtu PPS w okresie międzywojennym, dziennikarz, żołnierz wojny obronnej we wrześniu 1939 roku. Został aresztowany przez gestapo w sierpniu 1940 roku, osadzony na Pawiaku, a następnie przewieziony do Auschwitz. Urodził się 9 stycznia 1901 roku.

Zmarł Czyngis Chan, twórca i władca imperium mongolskiego, zjednoczył koczownicze ludy Azji Środkowej, podbił północne Chiny, uzależnił Syberię i spustoszył wschodnią Europę, jeden z największych zdobywców w dziejach świata. Urodził się w 1155 r. (według źródeł muzułmańskich) lub w 1162 (według źródeł chińskich i mongolskich).

Zmarł Feliks Dzierżyński, działacz polskiego i rosyjskiego ruchu rewolucyjnego, w państwie radzieckim twórca i szef bolszewickiego aparatu przemocy Wszechrosyjskiej Komisji Nadzwyczajnej do Walki z Kontrrewolucją, Spekulacją i Nadużyciami Władzy , potocznie zwanej Czeka - wprowadził na szeroką skalę system zatrzymywania zakładników, izolowania w łagrach "niepewnych elementów", przez co zyskał miana "Żelazny Feliks" i "Czerwony Kat". Od 1924 roku pełnił funkcję przewodniczącego Najwyższej Rady Gospodarki Narodowej. Uważany za jednego z twórców państwa radzieckiego. Urodził się 11 września 1877 r.

W Nowym Jorku zmarł Ignacy Paderewski, uważany za jednego z największych pianistów świata, także kompozytor, polityk, premier i minister spraw zagranicznych Rzeczypospolitej Polskiej w 1919 roku, sygnatariusz traktatu wersalskiego. Był przewodniczącym Rady Narodowej, działającej przy rządzie na emigracji.

Zmarł Bolesław Chrobry, pierwszy koronowany król Polski. Był sojusznikiem cesarza Ottona III. W 1018 roku zdobył Kijów, a następnie osadził na ruskim tronie swojego zięcia Światopełka I. W 1019 roku przyłączył do swojego państwa Grody Czerwieńskie. Urodził się w 966 lub 967 roku.

Zmarł król Jan III Sobieski, zwycięzca armii tureckiej w bitwach pod Wiedniem i Chocimiem. Król Polski od 1674 roku, hetman wielki koronny od 1668 roku, mecenas kultury, fundator kościołów. Jego śmierć zakończyła okres potęgi politycznej państwa polskiego. Przez Turków zwany "Lwem Lechistanu", a przez chrześcijan - "Obrońcą Wiary". Urodził się 17 sierpnia 1629 roku.

70 lat temu, 16 czerwca 1944 roku, w Bohdanach na Nowogródczyźnie swą ostatnią walkę stoczył jeden z najsłynniejszych dowódców partyzanckich - cichociemny por. Jan Piwnik "Ponury". Idąc na czele batalionu atakującego umocnioną niemiecką strażnicę graniczną, otrzymał śmiertelny postrzał w brzuch. Konając na rękach podkomendnego, w ostatnich słowach podkreślił, że umiera jak Polak. Także całe jego życie było przykładem, co oznacza bycie Polakiem - pisze Wojciech Königsberg w artykule dla WP.PL.