elżbieta zawacka

Nocą z 9 na 10 września 1943 roku kilka kilometrów od Grodziska Mazowieckiego zrzuconych zostało trzech spadochroniarzy: por. Bolesław Polończyk "Kryształ", ppor. Fryderyk Serafiński "Drabina" oraz Elżbieta Zawacka "Zo". 316 cichociemnych - spadochroniarzy Armii Krajowej, którzy trafili do okupowanej Polski w latach 1941-1944, stanowiło elitę wśród żołnierzy II wojny światowej. Elżbieta Zawacka, jedyna kobieta w tym gronie, w niczym nie ustępowała swym kolegom, a pod wieloma względami była od nich lepsza.

Urodziła się Elżbieta Zawacka, generał brygady, kurierka Komendy Głównej Armii Krajowej, jedyna kobieta wśród "cichociemnych". Podczas wojny 100 razy przekraczała granice III Rzeszy, przewożąc tajne dokumenty oraz informacje. Po wojnie współtworzyła Światowy Związek Żołnierzy AK, zainicjowała powstanie Fundacji Archiwum Pomorskie Armii Krajowej. Profesor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Druga Polka w historii Wojska Polskiego, awansowana w 2006 roku na stopień generała brygady. Odznaczona Orderem Orła Białego. Zmarła 10 stycznia 2009 roku.

Było ich zaledwie 316, jednak ich dzieje stanowią złotą kartę w historii Polski. Spadochroniarze Armii Krajowej, bo o nich właśnie mowa, tworzyli jedną z najbardziej elitarnych grup żołnierzy II wojny światowej. Początkowo określani byli mianem "ptaszków", "zrzutków" albo "skoczków", jednak ostatecznie przyjęła się dla nich nazwa "cichociemni", która niezwykle trafnie definiowała sposób działania, do jakiego zostali przygotowani: "w ciszy oraz po ciemku". Niestety, część z nich została skazana w Polsce Ludowej na kary śmierci lub więzienia.