Bielsko-Biała. Tajemniczy Ogród na żydowskim cmentarzu. Unikalny przykład poszanowania dziedzictwa
Na niegrzebalnej części cmentarza żydowskiego przy ul. Cieszyńskiej w Bielsku-Białej powstanie Tajemniczy Ogród. Porozumienie w tej sprawie podpisali w poniedziałek prezydent miasta Jarosław Klimaszewski, przewodnicząca Gminy Wyznaniowej Żydowskiej w Bielsku-Białej Dorota Wiewióra oraz prezes Klubu Gaja Jacek Bożek.
Założenie w Bielsku-Białej dwóch ogrodów edukacyjnych – Tajemniczego na niegrzebalnej części cmentarza żydowskiego i Różanego na terenie Willi Sixta przy ul. Adama Mickiewicza - to wspólna inicjatywa miasta i Stowarzyszenia Ekologiczno-Kulturalnego Klub Gaja.
Teraz teren niegrzebalnej części cmentarza Gmina Wyznaniowa Żydowska przekaże miastu w bezpłatne użytkowanie na okres 30 lat. Proces wypracowania koncepcji ogrodu poprowadzi i sfinansuje Klub Gaja, co potrwa do 30 września.
Bielsko-Biała. Tajemniczy Ogród na żydowskim cmentarzu przy ul. Cieszyńskiej
Następnie kompleksowy projekt klub nieodpłatnie udostępni miastu Bielsko-Biała, a samorząd z własnych materiałów i własnym staraniem zrealizuje ogród.
Przygotowanie porozumienia w sprawie jego powstania poprzedziła inwentaryzacja terenu. Koncepcja i projekt ogrodu zostaną wypracowane podczas warsztatów partycypacyjnych z udziałem mieszkańców i specjalistów, m.in. z obszaru architektury krajobrazu, biologii i historii.
- Nic mnie nie cieszy bardziej, niż widok matek z wózkami spacerujących po cmentarzu, po naszych pięknie wypielęgnowanych ścieżkach. Często zatrzymują się nad grobami i zastanawiają, kto tu leży. Jest zainteresowanie i chwila zadumy – mówi przewodnicząca GWŻ Dorota Wiewióra.
Bielsko-Biała. Tajemniczy Ogród. Unikalny przykład w skali Europy
Ogród będzie mógł stać się przykładem poszanowania dziedzictwa kulturowego i przyrodniczego w zakresie unikalnym w skali kraju, a nawet Europy.
- Chodzi o to, aby wychować młode pokolenie w poszanowaniu tradycji i miejsca, w którym się znajdują, i jednocześnie zaszczepić mu wszystkie te wartości, które w dorosłym życiu będzie mogło przenieść na swoją płaszczyznę - czyli dbanie o środowisko, ekologię, zieleń – dodaje Dorota Wiewióra.
- To miejsce nieprzeciętne i niepowtarzalne. Lokalizacja tego parku jest ściśle związana z cmentarzem i obserwując to, co tam się dzieje, doszedłem do wniosku, że w Tajemniczym Ogrodzie pokażemy tajemnicę życia i śmierci – mówił o szczegółach najbliższych prac biolog z Instytutu Biologii, Biotechnologii i Ochrony Środowiska Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach Zbigniew Wilczek, który brał udział w inwentaryzacji na terenie cmentarza.
- Powstanie miejsce zielone z historią, tradycją i służące mieszkańcom, miejsce wytchnienia w rejonie zurbanizowanym – mówił prezydent Bielska-Białej Jarosław Klimaszewski.
Bielsko-Biała. Tajemniczy Ogród na żydowskim cmentarzu
Drugi ogród edukacyjny powstanie na terenie Galerii Bielskiej BWA. Dookoła zabytkowej willi Teodora Sixta zaplanowano przestrzeń do interwencji artystycznych – łączących sztukę i ekologię.
W wyborze i sadzeniu roślin zwiększających różnorodność biologiczną ogrodu będą uczestniczyć architekci, natomiast pod okiem artystów odbędzie się budowa budek lęgowych dla ptaków, które docelowo trafią pod opiekę młodzieży.
- Miejsce, które tworzymy, będzie takim miejscem sacrum – pokazującym nam, że jesteśmy z tą przyrodą, z tym miastem, z tym miejscem nierozłączni, że to nasze miejsce. Tu się rodziliśmy i tu będziemy umierali. Musimy sobie uświadomić, że jesteśmy zależni od przyrody, a nasze otoczenie to nie tylko nasz dom, ale też dom ptaków czy np. zapylaczy, bez których nie będziemy istnieć - podsumował prezes Klubu Gaja Jacek Bożek.