Przełom ws. Smoleńska? Tarczyński: Rada Europy zajmie się raportem ws. katastrofy

Po dwóch latach starań Komisja Prawna Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy zajmie się raportem ws. Smoleńska. Autorem dokumentu będzie holenderski poseł Pieter Omtzigt, który wcześniej opisywał zestrzelenie malezyjskiego boeinga nad Donbasem. Omtzigt zastąpił dotychczasowego sprawozdawcę Irlandczyka Michaela McNamarę, który stracił kilka miesięcy temu mandat w lokalnym parlamencie.

- Mam nadzieję, że raport zwróci uwagę opinii międzynawowej na to tragiczne wydarzenie - powiedział w TVP Info Dominik Tarczyński, członek Komisji Prawnej Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy.

Poseł PiS dodał, że najważniejszym elementem będzie wizyta autora raportu w Polsce i Rosji. - Ważne jest to, aby świat usłyszał prawdę o tym, co wydarzyło się w Smoleńsku - dodał.

- Najważniejszym elementem będzie wizyta Pietera Omtzigta w Polsce i Rosji. Potem, kiedy raport już powstanie, najczęściej mamy do czynienia z rezolucją RE wzywającą dany kraj do konkretnych działań. Mam nadzieję, że po dwóch latach starań raport zmusi Rosję do tego, aby chociażby wrak powrócił do Polski - dodał poseł PiS.

- To dobra wiadomość, tylko o wiele lat za późna. Dopiero teraz Rada Europy zajmie się tak ważną sprawą, z punktu widzenia narodów Europy czy nawet świata, w wyjaśnienie katastrofy, w której zginęła elita państwa polskiego. Ta sprawa nie została dotąd wyjaśniona przy skandalicznym zachowaniu przedstawicieli Federacji Rosyjskiej - mówił z kolei w programie "Gość dnia" Tomasz Rzymkowski, poseł Kukiz'15.

W październiku 2014 r. projekt rezolucji dotyczący katastrofy smoleńskiej został zgłoszony do Zgromadzenia Parlamentarnego Rady Europy; podpisało się pod nim wówczas ponad 40 parlamentarzystów ZP RE, głównie z grupy Europejskich Konserwatystów, w tym politycy PiS. W styczniu 2015 r. poinformowano, że projekt został skierowany do prac w komisji prawnej i praw człowieka Zgromadzenia. Projekt uchwały dotyczy kwestii wydania Polsce przez państwo rosyjskie wraku Tu-154M oraz czarnych skrzynek.

Arkadiusz Mularczyk (PiS), jeden z delegatów polskiego parlamentu do Zgromadzenia Parlamentarnego RE podkreślił w rozmowie z PAP, że Omtzigt pracuje już przy raporcie dotyczącym zestrzelenia malezyjskiego samolotu MH17 nad wschodnią Ukrainą. - Na wtorkowej komisji prawnej Rady Europy podjęliśmy decyzję, że sprawozdawcą zostanie holenderski parlamentarzysta Pieter Omtzigt. Tekst raportu jest praktycznie gotowy. Eksperci stwierdzili, że Rosja ma obowiązek zwrotu wraku Tu-154M. Wnioski powinny być miażdżące dla Rosji - powiedział Mularczyk.

- Podczas posiedzeń komisji prawnych politycy PiS wskazywali, że w rezolucji na temat powrotu wraku do Polski powinno znaleźć się stwierdzenie o tym, że od zwrotu Polsce wraku powinien być uzależniony status Rosji w Radzie Europy - podkreślił.

Wiosną przed komisją prawną ZP RE w wysłuchaniu wzięli udział eksperci: Timothy Brymer, prawnik, specjalista ds. lotnictwa i prawa lotniczego z Wielkiej Brytanii oraz Pablo Mendes de Leon, kierownik wydziału prawa lotniczego i kosmicznego z Uniwersytetu w Lejdzie w Holandii.

Zgromadzenie Parlamentarne Rady Europy jest ciałem, które oddziałuje albo przez rekomendacje, kierowane do Komitetu Ministrów, albo przez rezolucje i opinie.

W reakcji na zaanektowanie przez Rosję ukraińskiego Krymu ZP RE pozbawiło w kwietniu 2014 roku delegację Federacji Rosyjskiej prawa głosu i wyłączyło z wszystkich swoich organów kierowniczych; w odpowiedzi Rosja zawiesiła udział we wszelkich pracach ZP RE. Uprawnienia Rosji w ZP RE zostały poważnie ograniczone, m.in. została ona pozbawiona prawa występowania i głosowania na posiedzeniach ZP RE, uczestniczenia w posiedzeniach kierowniczych organów, a także w misjach obserwacyjnych na wyborach. Uchylenie tych ograniczeń jest uzależnione od zwrócenia Ukrainie Krymu i zaprzestania działań zbrojnych na wschodzie Ukrainy.

ZP RE pozbawiło już raz Rosję głosu w 2000 roku, po rozpętaniu przez prezydenta Władimira Putina drugiej wojny czeczeńskiej.

Zgromadzenie Parlamentarne to jeden z dwóch głównych organów statutowych Rady Europy. Zasiada w nim 648 delegatów (324 przedstawicieli parlamentów krajowych i tyle samo zastępców); liczba delegatów zależna jest od liczby mieszkańców państwa. Rada Europy, z siedzibą w Strasburgu, koncentruje się na kwestiach obrony i szerzenia praw człowieka oraz zasad demokracji parlamentarnej i rządów prawa. Do RE należy 47 państw. W Paryżu mieści się jedno z biur RE.