Premier udaje się do USA

Będzie to druga wizyta Millera w USA od momentu objęcia przez niego urzędu premiera. W styczniu ubiegłego roku odwiedził on Waszyngton i Nowy Jork. Premier wylatuje do Waszyngtonu we wtorek po południu. Oficjalna wizyta rozpocznie się w środę. W tym dniu Miller spotka się z prezydentem USA George'em W. Bushem. Będzie także rozmawiał z wiceprezydentem Richardem Cheneyem i sekretarzem handlu Donaldem Evansem.

Sekretarz stanu ds. międzynarodowych w Kancelarii Premiera Tadeusz Iwiński podkreślił, że wizyta polskiego premiera w USA przypada w wyjątkowej sytuacji - kilka dni po katastrofie promu kosmicznego Columbia. "Oczywiście, podczas wszystkich tych spotkań premier wyrazi współczucie z powodu tej tragedii i solidarność z narodem amerykańskim" - powiedział Iwiński.

Według Iwińskiego podczas rozmów omawiany będzie całokształt stosunków dwustronnych, ze szczególnym uwzględnieniem kwestii gospodarczych. Iwiński zwrócił uwagę, że USA zajmują dopiero drugie miejsce jeśli chodzi o inwestowanie w Polsce. "Wspaniały stan stosunków politycznych polsko-amerykańskich nie znajduje dostatecznego odzwierciedlenia, jeśli chodzi o stan stosunków ekonomicznych. Także polski eksport do USA, w porównaniu z wieloma innymi krajami, ma wyraźnie niższą dynamikę. Nasze obroty rocznie są na poziomie 2,5 mld dolarów. Jest to bardzo niewiele w stosunku do możliwości" - powiedział Iwiński.

W Waszyngtonie premier spotka się również z przedstawicielami koncernu Lockheed Martin - producenta samolotów F-16. Polska zakupi 48 samolotów tego typu. Z zakupem tym wiąże się amerykańska oferta offsetowa o wartości 6 mld dolarów.

Zamówienia offsetowe w polskim przemyśle mają zrekompensować koszt zakupu samolotów przez Polskę. Połowa wartości zamówień trafić ma do cywilnej części gospodarki, połowa to offset bezpośrednio skierowany do przemysłu obronnego. Priorytetem części wojskowej offsetu jest przemysł lotniczy. Umowa na zakup samolotów musi zostać podpisana do końca lutego, natomiast umowa offsetowa - do końca kwietnia.

Iwiński podkreślił, że chodzi też o to, by nie tylko Lockheed Martin, ale i inne czołowe przedsiębiorstwa amerykańskie inwestowały w Polsce. Powiedział też, że tematem rozmów będą kwestie związane z bezpieczeństwem międzynarodowym, w związku z kryzysem irackim. W środę, kiedy Miller będzie rozmawiał z czołowymi politykami amerykańskimi, sekretarz stanu USA Colin Powell ma przedstawić Radzie Bezpieczeństwa ONZ dowody, że Irak posiada broń masowego rażenia.

Iwiński przypomniał, że polski premier jest jednym z sygnatariuszy listu opublikowanego w ubiegłym tygodniu przez przywódców ośmiu państw europejskich. W liście tym, odebranym jako manifest jedności z USA, napisano m.in., że "reżim iracki i jego broń masowego rażenia stanowią wyraźne zagrożenie dla bezpieczeństwa świata" i że "stosunki transatlantyckie nie mogą paść ofiarą podejmowanych przez reżim iracki ciągłych prób zagrożenia bezpieczeństwu świata". Iwiński podkreślił, że po podpisaniu tego listu rola i pozycja Polski bardzo wzrosła.

Według Iwińskiego można się liczyć też z dyskusją na temat sytuacji w Europie w związku z przyszłym rozszerzeniem UE i wizji przyszłych stosunków transatlantyckich. Jak powiedział, kontynuowane będą też rozmowy o systemie wizowym. W poniedziałek rozpoczęły się polsko-amerykańskie konsultacje konsularne dotyczące m.in. ułatwień wizowych dla Polaków, odwiedzających Stany Zjednoczone.

Po środowych rozmowach w Waszyngtonie premier uda się do Kalifornii. W czwartek w Los Angeles Miller m.in. spotka się z Polonią z Zachodniego Wybrzeża. Iwiński podkreślił, że jest "to jakby inna Polonia niż ta tradycyjna" - tworzą ją ludzie nauki, sztuki, profesorowie uniwersyteccy, osoby pracujące w największych amerykańskich przedsiębiorstwach.

Premier odwiedzi również Hollywood - amerykańską stolicę filmu, gdzie ma spotkać się z Andrzejem Szpilmanem, synem zmarłego w 2000 r. polskiego pianisty i kompozytora pochodzenia żydowskiego Władysława Szpilmana. Na podstawie jego wojennych wspomnień Roman Polański nakręcił film "Pianista".

Miller odwiedzi również San Jose - jeden z ośrodków słynnej Doliny Krzemowej, centrum amerykańskiego przemysłu elektronicznego, gdzie złoży wizytę w siedzibie koncernu Lockheed Martin. Premier spotka się także z przedstawicielami czołowych firm przemysłu komputerowego i przetwarzania danych. W piątek, ostatnim dniu wizyty, premier odwiedzi bazę amerykańskich sił powietrznych Nellis w Newadzie.

Podczas wizyty w USA premierowi towarzyszyć będą m.in. ministrowie: spraw zagranicznych - Włodzimierz Cimoszewicz, obrony narodowej - Jerzy Szmajdziński, skarbu - Sławomir Cytrycki, nauki - Michał Kleiber, który jest także przewodniczącym Komitetu Offsetowego, wiceminister w resorcie gospodarki, pracy i polityki społecznej - Jacek Piechota. (jask)