Okrągły Stół

(PAP)
5 kwietnia 1989 r. zakończyły się obrady Okrągłego Stołu. Od 6 lutego 1989 r. przez dwa miesiące toczyli przy nim rozmowy przedstawiciele władzy, opozycji i Kościoła.

Obraz
Źródło zdjęć: © PAP

Okrągły Stół zapoczątkował upadek komunizmu w Polsce i Europie. Po zakończeniu obrad zalegalizowano „Solidarność”, a w czerwcu 1989 roku odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne. Uzgodniono przyznanie znacznej władzy prezydentowi w zamian za demokratycznie wybierany Senat. Zapadła zgoda na reformę gospodarczą.

Oto dokumentacja wydarzeń, które doprowadziły do Okrągłego Stołu:

1988

_ kwiecień-maj_
- lokalne strajki w zakładach pracy w kraju w wyniku wprowadzonych przez rząd podwyżek cen;

_ 13 czerwca_
- gen. Wojciech Jaruzelski mówi na VII plenum Komitetu Centralnego PZPR o „okrągłym stole” w kontekście przygotowania ustawy o stowarzyszeniach, pozwalającej na pluralizm organizacji społecznych;

sierpień
- przez kraj przetacza się fala wielkich strajków, powstają Międzyzakładowe Komitety Strajkowe; postulatem protestujących jest rejestracja „Solidarności”;

26 sierpnia
- minister spraw wewnętrznych gen. Czesław Kiszczak publicznie wystosował zaproszenie do rozmów: „Zostałem upoważniony (...), aby odbyć w możliwie szybkim czasie spotkanie z przedstawicielami różnorodnych środowisk społecznych i pracowniczych. Mogłoby ono przyjąć formę »okrągłego stołu«”;

31 sierpnia
- spotkanie Czesława Kiszczaka i Lecha Wałęsy w Warszawie z udziałem abp. Jerzego Dąbrowskiego i Stanisława Cioska na temat przesłanek zorganizowania spotkania „okrągłego stołu” i trybu jego odbycia; po spotkaniu Lech Wałęsa apeluje o przerwanie strajków i zapowiada rozmowy z władzą;

16 września
- spotkanie w Magdalence poświęcone przygotowaniom do rozmów, powraca kwestia legalizacji „Solidarności”;

27 września
- powstaje rząd Mieczysława F. Rakowskiego, nowy premier stwierdza, że „Polaków mniej interesuje okrągły stół, a bardziej suto zastawiony”;

25 października
- rzecznik rządu Jerzy Urban zaproponował w imieniu rządu spotkanie przygotowawcze następnego dnia, a sam początek obrad „okrągłego stołu” 28 października w pałacu Polskiej Akademii Nauk w Jabłonnie przy stojącym tam okrągłym stole;

październik-listopad
- prowadzone są pertraktacje dotyczące składu delegacji obu stron (m.in. udziału Jacka Kuronia i Adama Michnika)
i tematów przyszłych rozmów, nie przynoszą jednak rozstrzygnięcia - następuje impas w negocjacjach dotyczących Okrągłego Stołu;

22 listopada
- w pałacu w Jabłonnie rozmontowano przygotowany już mebel - okrągły stół;

30 listopada
- telewizyjna debata szefa OPZZ Alfreda Miodowicza z Lechem Wałęsą; Polacy po raz pierwszy od siedmiu lat mieli okazję zobaczyć w telewizorach przywódcę „Solidarności”; Wałęsa zdecydowanie wygrał debatę, a wydarzenie to było jednym z impulsów do wznowienia rozmów;

18 grudnia
- powstaje Komitet Obywatelski przy Lechu Wałęsie.

1989

27 stycznia
- spotkanie Kiszczaka z Wałęsą poświęcone przygotowaniom do obrad Okrągłego Stołu;

6 lutego
- w Pałacu Namiestnikowskim odbyło się inauguracyjne posiedzenie Okrągłego Stołu z udziałem 57 osób. Przemówienia wygłosili: Cz. Kiszczak, L. Wałęsa, A. Miodowicz, J. Turowicz, M. Kozakiewicz, J. Ślisz, J. Janowski, A. Pietrzyk i J. Ozdowski;

5 kwietnia
- po dwóch miesiącach debat odbyło się drugie, końcowe plenarne posiedzenie Okrągłego Stołu. Podpisany został komunikat, w którym uczestnicy obrad zaakceptowali ustalenia przyjęte w trakcie prac zespołów i podzespołów roboczych, oraz wyrazili wolę solidarnego działania na rzecz wprowadzenia ich w życie.

Wybrane dla Ciebie

Wypadek szkolnego busa w Linowie. Czworo dzieci i opiekunka w szpitalu
Wypadek szkolnego busa w Linowie. Czworo dzieci i opiekunka w szpitalu
Pieskow reaguje po doniesieniach z USA. Mówił o rakietach Tomahawk
Pieskow reaguje po doniesieniach z USA. Mówił o rakietach Tomahawk
Bójka dwóch kierowców na drodze. Policja prowadzi poszukiwania
Bójka dwóch kierowców na drodze. Policja prowadzi poszukiwania
Kreml o wyniku wyborów w Mołdawii. "Nie mogli głosować"
Kreml o wyniku wyborów w Mołdawii. "Nie mogli głosować"
Nocna prohibicja. Lekarze wystąpili z apelem
Nocna prohibicja. Lekarze wystąpili z apelem
Chiny i Korea Północna o współpracy. Deklaracja ministrów
Chiny i Korea Północna o współpracy. Deklaracja ministrów
Oto majątek Zbigniewa Ziobry. Jest istotna zmiana
Oto majątek Zbigniewa Ziobry. Jest istotna zmiana
Ziobro przed komisją ds. Pegasusa. Został doprowadzony
Ziobro przed komisją ds. Pegasusa. Został doprowadzony
Drony w przestrzeni Norwegii. Zakłóciły dwa rejsy pasażerskie
Drony w przestrzeni Norwegii. Zakłóciły dwa rejsy pasażerskie
Syndrom Mesjasza nie służy polityce [OPINIA]
Syndrom Mesjasza nie służy polityce [OPINIA]
"Przerażająca rzeczywistość". Reakcje na tekst Wirtualnej Polski
"Przerażająca rzeczywistość". Reakcje na tekst Wirtualnej Polski
Ziobro dyskutował z policjantem podczas zatrzymania. Jest nagranie
Ziobro dyskutował z policjantem podczas zatrzymania. Jest nagranie