Okrągły Stół

Okrągły Stół zapoczątkował upadek komunizmu w Polsce i Europie. Po zakończeniu obrad zalegalizowano „Solidarność”, a w czerwcu 1989 roku odbyły się pierwsze częściowo wolne wybory parlamentarne. Uzgodniono przyznanie znacznej władzy prezydentowi w zamian za demokratycznie wybierany Senat. Zapadła zgoda na reformę gospodarczą.

1988

_ kwiecień-maj_
- lokalne strajki w zakładach pracy w kraju w wyniku wprowadzonych przez rząd podwyżek cen;

_ 13 czerwca_
- gen. Wojciech Jaruzelski mówi na VII plenum Komitetu Centralnego PZPR o „okrągłym stole” w kontekście przygotowania ustawy o stowarzyszeniach, pozwalającej na pluralizm organizacji społecznych;

sierpień
- przez kraj przetacza się fala wielkich strajków, powstają Międzyzakładowe Komitety Strajkowe; postulatem protestujących jest rejestracja „Solidarności”;

26 sierpnia
- minister spraw wewnętrznych gen. Czesław Kiszczak publicznie wystosował zaproszenie do rozmów: „Zostałem upoważniony (...), aby odbyć w możliwie szybkim czasie spotkanie z przedstawicielami różnorodnych środowisk społecznych i pracowniczych. Mogłoby ono przyjąć formę »okrągłego stołu«”;

31 sierpnia
- spotkanie Czesława Kiszczaka i Lecha Wałęsy w Warszawie z udziałem abp. Jerzego Dąbrowskiego i Stanisława Cioska na temat przesłanek zorganizowania spotkania „okrągłego stołu” i trybu jego odbycia; po spotkaniu Lech Wałęsa apeluje o przerwanie strajków i zapowiada rozmowy z władzą;

16 września
- spotkanie w Magdalence poświęcone przygotowaniom do rozmów, powraca kwestia legalizacji „Solidarności”;

27 września
- powstaje rząd Mieczysława F. Rakowskiego, nowy premier stwierdza, że „Polaków mniej interesuje okrągły stół, a bardziej suto zastawiony”;

25 października
- rzecznik rządu Jerzy Urban zaproponował w imieniu rządu spotkanie przygotowawcze następnego dnia, a sam początek obrad „okrągłego stołu” 28 października w pałacu Polskiej Akademii Nauk w Jabłonnie przy stojącym tam okrągłym stole;

październik-listopad
- prowadzone są pertraktacje dotyczące składu delegacji obu stron (m.in. udziału Jacka Kuronia i Adama Michnika)
i tematów przyszłych rozmów, nie przynoszą jednak rozstrzygnięcia - następuje impas w negocjacjach dotyczących Okrągłego Stołu;

22 listopada
- w pałacu w Jabłonnie rozmontowano przygotowany już mebel - okrągły stół;

30 listopada
- telewizyjna debata szefa OPZZ Alfreda Miodowicza z Lechem Wałęsą; Polacy po raz pierwszy od siedmiu lat mieli okazję zobaczyć w telewizorach przywódcę „Solidarności”; Wałęsa zdecydowanie wygrał debatę, a wydarzenie to było jednym z impulsów do wznowienia rozmów;

18 grudnia
- powstaje Komitet Obywatelski przy Lechu Wałęsie.

1989

27 stycznia
- spotkanie Kiszczaka z Wałęsą poświęcone przygotowaniom do obrad Okrągłego Stołu;

6 lutego
- w Pałacu Namiestnikowskim odbyło się inauguracyjne posiedzenie Okrągłego Stołu z udziałem 57 osób. Przemówienia wygłosili: Cz. Kiszczak, L. Wałęsa, A. Miodowicz, J. Turowicz, M. Kozakiewicz, J. Ślisz, J. Janowski, A. Pietrzyk i J. Ozdowski;

5 kwietnia
- po dwóch miesiącach debat odbyło się drugie, końcowe plenarne posiedzenie Okrągłego Stołu. Podpisany został komunikat, w którym uczestnicy obrad zaakceptowali ustalenia przyjęte w trakcie prac zespołów i podzespołów roboczych, oraz wyrazili wolę solidarnego działania na rzecz wprowadzenia ich w życie.