Nowe odznaczenie za zasługi bojowe w czasie pokoju
Sejm jednogłośnie uchwalił nowelizację ustawy o orderach i odznaczeniach, która ustanawia Order Krzyża Wojskowego. Nowe odznaczenie przyznawane będzie za wybitne osiągnięcia bojowe w czasie pokoju. Za przyjęciem nowelizacji było 414 posłów, nikt nie był przeciw ani nie wstrzymał się od głosu.
22.09.2006 10:53
Zgodnie z ustawą, Order Krzyża Wojskowego ma być odpowiednikiem wojennego krzyża Virtuti Militari. Tak jak to najważniejsze odznaczenie bojowe, ma być przyznawany za wybitne czyny połączone z wyjątkową ofiarnością i odwagą podczas działań polskiego wojska poza granicami kraju w misjach pokojowych (m.in. na Wzgórzach Golan, Libanie, Bośni i Hercegowinie i Kosowie) i stabilizacyjnych (w Iraku i Afganistanie) lub przeciwko aktom terroryzmu w kraju.
Order ma kształt krzyża kawalerskiego, zwieńczonego koroną Chrobrego. Na awersie znajduje się srebrny orzeł państwowy, a na rewersie wizerunek miecza koronacyjnego Piastów - Szczerbca - i łacińska dewiza orderu - "Milito pro Patria" - "Walczę dla Ojczyzny".
Order ma trzy klasy: Krzyż Wielki, Komandorski i Kawalerski. Najwyższy rangą Krzyż Wielki mogą otrzymać dowódcy jednostek bojowych "za nadzwyczajne czyny bojowe lub wybitną inicjatywę, połączoną z umiejętnym i skutecznym dowodzeniem operacją lub akcją bojową".
Krzyż Komandorski ma być przyznawany dowódcy lub oficerowi "za umiejętne i skuteczne dowodzenie jednostką bojową lub za inny czyn zapewniający sukces operacji lub akcji bojowej". Wyjątkowo krzyż tej klasy może trafić do oficerów sztabowych "za współpracę z dowódcą, jeżeli współpraca ta w sposób wybitny przyczyniła się do sukcesu operacji lub akcji bojowej". Krzyż Komandorski może otrzymać też podoficer lub szeregowy, odznaczony wcześniej krzyżem kawalerskim, "za czyn wybitnego męstwa połączony z narażeniem życia".
Najniższej klasy krzyż - Kawalerski - można nadać dowódcy lub żołnierzowi "za śmiały czyn bojowy lub osobiste męstwo w czasie akcji bojowej" oraz osobie cywilnej "za okazanie niezwykłego męstwa". Krzyż Kawalerski mogą otrzymać też walczące formacje wojskowe.
Obecne przepisy stanowią, że Order Wojenny Virtuti Militari, Krzyż Walecznych, Krzyż Zasługi z Mieczami - można otrzymać tylko za czyny dokonane podczas wojny. Nadawane są one tylko podczas trwania wojny i przez pięć lat od jej zakończenia. Krzyż wojskowy będzie czwartym pod względem rangi odznaczeniem wojskowym w kraju.
W pierwszym roku po wprowadzeniu Krzyża, może nim zostać odznaczonych ok. 20 osób, które wyróżniły się w misjach latach 2003-2006, a w następnych latach - do 10 osób. Odznaczenie byłoby przyznawane przez sześcioosobową kapitułę wyłonioną na pięć lat spośród dwunastu pierwszych kawalerów tego orderu.
