Mohammed Junus odbiera pokojową Nagrodę Nobla

Profesor Mohammad Junus z
Bangladeszu, słynny "bankier biedaków" odebrał w Oslo
pokojowego Nobla, przyznanego jemu i założonej przez niego
organizacji finansowej Grameen Bank, przyznającej tzw.
mikrokredyty najbiedniejszym.

Obraz
Źródło zdjęć: © AFP

Tłumaczenie:
Istoty ludzkie nie zostały stworzone po to, by cierpieć niedolę głodu i nędzy. Mają oni zarówno prawo, jak i potencjał do godnego życia, i mikrokredyty pomagają wyzwolić u nich ten potencjał.

Obraz

Junus i przedstawicielka Grameen Bank Mosammat Taslima Begum otrzymali złote medale i dyplomy podczas uroczystości, na której aplauzem powitało ich około tysiąca gości.

Finansowy wymiar nagrody, ustanowionej przez Alfreda Nobla, to 10 milionów szwedzkich koron, czyli 1,47 miliona USD.

Założony w 1976 roku przez Junusa Grameen Bank udzielił już niewielkich, oprocentowanych pożyczek (mikrokredytów) milionom mieszkańców Bangladeszu, niemal wyłącznie kobietom, uważanym tam za bardziej społecznie odpowiedzialne i przedsiębiorcze.

Koncepcja "społecznego biznesu" była głównym tematem tradycyjnego odczytu laureata wygłaszanego po otrzymaniu pokojowego Nobla.

Według koncepcji Junusa, społeczny biznes winien się stać stałą i ważną częścią gospodarki rynkowej. Nie jest on jednak nastawiony wyłącznie na maksymalny zysk. Uzyskiwany przez niego dochód winien umożliwiać dalszy rozwój gospodarki, a ponadto zaspokajać cele społeczne. Dzięki temu możliwe będzie wyprowadzenie 60% ludzkości ze stanu nędzy.

Junus, zakończył przerywany oklaskami odczyt, apelem by kolejne pokolenia dzieci poznawały stan biedy jedynie dzięki muzealnym ekspozycjom.

Uroczystość wręczenia nagrody Nobla odbyła się tradycyjnie w sali ratusza w Oslo. Z rąk prof. Ole Dambolta Mioesa, przewodniczącego norweskiego Komitetu Noblowskiego, odbierali ją prof. Junus, a w imieniu zarządu Grameen Banku, Mosammat Taslima Begum.

Jest ona równocześnie jednym z pierwszych klientów banku. Dzięki bardzo nisko oprocentowanej pożyczce udało się jej niegdyś wyrwać z nędzy i założyć maleńką firmę dającą utrzymanie jej i jej rodzinie.

Komitet Noblowski parlamentu Norwegii postanowił w tym roku podzielić pokojową nagrodę Nobla honorując założyciela banku jak i samą instytucję. Grameen Bank udziela tzw. mikrokredytów bez zabezpieczenia np. na kupno rybackiej sieci, maszyny do szycia, budowę kiosku handlowego, zakup towarów do sklepiku, budowę domku itp. Koncepcja banku wynika z zasady wyznawanej przez prof. Junusa, że zwalczanie nędzy winno się opierać na aktywizowaniu ludzi, a nie wyłącznie na działaniach charytatywnych.

Według tegorocznego laureata pokojowego Nobla m.in. dzięki stosowania tej zasady udało się w Bangladeszu w latach 90. zmniejszać skalę biedy o 1 proc. rocznie. Od 2000 roku proces ten uległ przyspieszeniu nawet do 2% rocznie. Grameen Bank dysponuje obecnie 10 tys. oddziałów w całym kraju, udzielił już 2 mln pożyczek na łączną sumę 6 mld dolarów; 94% jego klientów to kobiety.

Jak wyjaśniał w przemówieniu otwierającym uroczystość prof. Danbolt Mioes, norweski Komitet Noblowski, wybierając tegorocznego laureata, kierował się myślą, że "walka z nędzą jest najważniejszym obecnie polem walki o pokój. Bowiem zbrojne konflikty wybuchają głownie w regionach gdzie bieda jest codziennością."

W przeciwieństwie do uroczystości noblowskich w Sztokholmie, w Oslo pokojowej nagrody nie wręcza monarcha. Król Harald V i jego żona królowa Sonja, zawsze są jednak obecni na uroczystości i składają gratulacje laureatom. Na sali znajdowała się też duża grupa osób zaproszonych do Oslo przez Junusa - członków jego rodziny, przyjaciół, współpracowników i reprezentantów Grameen Banku. Wśród gości była też królowa hiszpańska Zofia, osobiście zaproszona przez laureata w podzięce za jej zainteresowanie jego koncepcją walki z nędzą.

W wystąpieniu Junus przemilczał konflikt Grameen Banku z norweskim operatorem telefonii komórkowej Telenor. Spółka ta w 1996 roku zawarła umowę z bankiem o wspólnym stworzeniu w Bangladeszu operatora telefonicznego Grameen Phone. Według umowy, Norwedzy mieli wspierać finansowo oraz technologicznie to przedsięwzięcie do czasu jego okrzepnięcia, a następnie odsprzedać swoje udziały Grameen Bankowi. Tymczasem Telenor widząc finansowy sukces Grameen Phone zdecydował się pozostać jego większościowym udziałowcem.

Spółka już obsługuje w Bangladeszu 10 mln klientów, a jej wartość oblicza się na 3 mld dolarow. Prof. Junus oskarżył stronę norweską o wypompowywanie pieniędzy z biednego Bangladeszu. W Oslo jeszcze w sobotę odbył on rozmowy z szefem firmy Telenor, w wyniku których postanowiono zawiesić chwilowo spór i powrócić do rozmów po zakończeniu uroczystości noblowskich.

W 106-letniej historii pokojowej Nagrody Nobla już 26 razy, Komitet Noblowski decydował się na podział nagrody pomiędzy dwóch laureatów. Cztery razy zdarzyła się taka sytuacja jak w tym roku, kiedy podzielono nagrodę między osobę i instytucję lub organizację.

Michał Haykowski

Źródło artykułu:
Wybrane dla Ciebie
Gorące starcie na spotkaniu z Bąkiewiczem. "Sianie propagandy i nienawiści"
Gorące starcie na spotkaniu z Bąkiewiczem. "Sianie propagandy i nienawiści"
Skradziony w Luwrze klejnot znaleziono niedaleko muzeum
Skradziony w Luwrze klejnot znaleziono niedaleko muzeum
Policja bada doniesienia medialne. Książę Andrzej rezygnuje z tytułów
Policja bada doniesienia medialne. Książę Andrzej rezygnuje z tytułów
Ukraińcy znów zaskakują. Nowy, tani i skuteczny dron
Ukraińcy znów zaskakują. Nowy, tani i skuteczny dron
Obrażali Tuska na stadionie. Polacy zabrali głos w sondażu
Obrażali Tuska na stadionie. Polacy zabrali głos w sondażu
Szokujący internetowy trend. Toksykolog ostrzega
Szokujący internetowy trend. Toksykolog ostrzega
Izrael odpowie na ataki Hamasu. Zapowiedź Netanjahu
Izrael odpowie na ataki Hamasu. Zapowiedź Netanjahu
Kim jest Ukrainiec oskarżany o wysadzenie Nord Stream? Udzielił wywiadu w TVP
Kim jest Ukrainiec oskarżany o wysadzenie Nord Stream? Udzielił wywiadu w TVP
Putin gotowy na układ ws. Ukrainy? Chodorkowski nie ma wątpliwości
Putin gotowy na układ ws. Ukrainy? Chodorkowski nie ma wątpliwości
Poplecznik Putina odsunięty. Jest nowa prezydent Republiki Serbskiej
Poplecznik Putina odsunięty. Jest nowa prezydent Republiki Serbskiej
Nawrocki stawia rządowi warunek. "Musi to zostać wzięte pod uwagę"
Nawrocki stawia rządowi warunek. "Musi to zostać wzięte pod uwagę"
Izrael wznowi działania wojenne? Minister apeluje do Netanjahu
Izrael wznowi działania wojenne? Minister apeluje do Netanjahu