Japonia: ubywa ludzi zdolnych do pracy

*W 2000 roku populacja Japonii wynosiła 128 milionów mieszkańców. *Do ostatniej dekady XX wieku w Kraju Kwitnącej Wiśni miał miejsce stały przyrost ludzi młodych i zdolnych do pracy. Liczba osób w wieku produkcyjnym wynosiła wówczas 67 milionów, ale w drugiej połowie ostatniej dekady XX wieku ta liczba zmniejszyła się o około 2 miliony osób. Według prognoz w połowie XXI wieku wartość ta spadnie do 42 milionów osób.

Podobne prognozy dotyczą samej liczby ludności. Japoński Urząd Statystyczny prognozuje, że w 2050 roku populacja Japonii zmniejszy się do 100 milionów mieszkańców. Bardziej pesymistyczne przewidywania zakładają, że w 2065 roku liczba mieszkańców Japonii spadnie nawet do 88 milionów.

Średnia wieku mieszkańca Japonii wynosi obecnie 46,7 lat, co plasuje ten kraj na czele państw mających niekorzystną strukturę demograficzną. Dla porównania w Nigerii osoby powyżej 46 roku stanowią jedynie 10% społeczeństwa.

Z roku na rok w Japonii wzrasta również liczba młodych ludzi, którzy nie chcą mieć dzieci.

Aby zapobiec powstawaniu większych luk na rynku pracy władze Japonii planują również podniesienie wieku emerytalnego oraz wprowadzają szereg zachęt dla firm zatrudniających seniorów. Obecnie państwowa emerytura przysługuje w Japonii osobom od 61 roku życia, jednak rzeczywisty wiek przechodzenia na emeryturę mężczyzn w Japonii jest obecnie bliski 70 lat. Innym problemem jest wysokość emerytury, która jest blisko cztery razy niższa od minimum, które potrzebne jest aby godnie przeżyć miesiąc. Stąd wielu emerytów poszukuje pracy dla siebie, ale większość japońskich firm zatrudnia seniorów głównie na podstawie umów czasowych, które oferują znacznie gorsze warunki.

W Japonii coraz więcej osób postanawia spędzić emeryturę w więzieniu. Emeryci, którzy nie mogą liczyć na wsparcie dzieci, nie są w stanie sami utrzymać się finansowo. Najnowsze dane opublikowane przez japoński urząd statystyczny potwierdzają zadziwiającą tendencję wzrostu liczby więźniów obojga płci w wieku powyżej 65 roku życia. W 2005 roku seniorzy stanowili tylko 5,8% ogółu więźniów, a już w 2015 roku ponad 20%. Większość skazanych seniorów to ludzie samotni, którzy nie mają żadnych krewnych. Tacy świadomie decydują się na popełnienie przestępstwa aby trafić do zakładu karnego. Nie muszą się tam martwić o dach nad głową, posiłki i opiekę medyczną. Osadzeni seniorzy chętnie też podejmują pracę w przywięziennych zakładach i cieszą się z towarzystwa innych – podobnych sobie więźniów.

Kolejnym obciążeniem japońskiego systemu socjalnego stają się coraz częściej dorośli w wieku 35 – 54 lat, którzy wciąż mieszkają z rodzicami. W Japonii nazywani są często terminem "hikikomori". Cierpią oni często na stany lękowe podobne do agorafobii i chociaż nie wykazują żadnych objawów psychotycznych, to odcinają się od wszelkich kontaktów społecznych. Większość "hikikomori" to mężczyźni, którzy potrafią zamykać się w swoich mieszkaniach na całe lata unikając kontaktów ze światem zewnętrznym.