Europa zrobi to samo, co USA?

Donald Trump został 45. prezydentem Stanów Zjednoczonych. Obserwatorzy światowej polityki przyjęli jego zwycięstwo z takim samym zaskoczeniem, jakie towarzyszyło ogłoszeniu wyników o wyjściu Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej 23 czerwca.

W nadchodzących miesiącach takich zaskoczeń może być więcej, bo siły polityczne, ideologicznie zbliżone do nowego prezydenta USA, są w natarciu. Przedstawiamy listę polityków, mogących namieszać w europejskich państwach, które odliczają tygodnie do kolejnych wyborów.

Na zdjęciu: Donald Trump w czasie pierwszego przemówienia po ogłoszeniu wyników wyborczych.

(oprac. Adam Parfieniuk, WP)

W tym roku w Austrii odbyły się już dwie tury prezydenckiego głosowania. Jednak wynik został anulowany 1 lipca, gdy ujawniono nieprawidłowości w 14 ze 117 okręgów wyborczych.

Trybunał Konstytucyjny Austrii orzekł, że nieprawidłowo policzono 77,900 głosów pocztowych. Nie stwierdzono wprawdzie manipulacji wyborczych, ale i tak zadecydowano o powtórzeniu drugiej tury. Urzędnicy ujawnili, że bezpośrednim powodem był wadliwy klej na kopertach do głosowania korespondencyjnego.

Dzięki temu Hofer z prawicowo-populistycznej Wolnościowej Partii Austrii (FPO) będzie miał jeszcze jedną szansę na prezydenturę. W anulowanej drugiej turze nieznacznie przegrał z kandydatem Zielonych, który zdobył 50,3 proc. głosów.

Partia Hofera jest silnie antyestablishmentowa i neguje politykę dwóch największych ugrupowań Austrii. Sprzeciwia się też imigrantom i muzułmanom. FPO utrzymuje dobre stosunki z putinowską Jedną Rosją. W ramach Unii Europejskiej postuluje podział wspólnoty na dwie strefy Euro, słabszą na południu i silniejszą na północy.

Na zdjęciu: Norbert Hofer na konferencji prasowej o anulowaniu wyborów prezydenckich.

Partia Wolności, prawicowe ugrupowanie Geerta Wildersa, jest współliderem najnowszego badania opinii z 6 listopada. Z sondażu wynika, że Wilders może liczyć na 27 mandatów w 150-miejscowej izbie niższej parlamentu.

Ugrupowanie Wildersa jest eurosceptyczne, sprzeciwia się dalszej integracji europejskiej. VVD nie chce też dalszego napływu imigrantów, a za największe zagrożenie uznaje przybyszów z kręgu państw islamskich. Sam Wilders w 2008 roku nakręcił film "Fitna", w którym wyłożył swoje poglądy na temat muzułmanów.

W dziedzinie gospodarki Wilders jest liberalny, chce decentralizować, obniżać podatki i ciąć zasiłki.

Na zdjęciu: Geert Wilders na wspólnej konferencji z Marine Le Pen w Hadze.

Przywódczyni Frontu Narodowego była jednym z pierwszych polityków, którzy pogratulowali zwycięstwa Donaldowi Trumpowi. Jej partia natychmiast poczuła się uskrzydlona. - Ich świat się wali, nasz się buduje - mówił Florian Philippot, bliski współpracownik Le Pen.

Choć wszelkie sondaże wskazują, że Le Pen nie ma większych szans w prezydenckim wyścigu, podobnie skreślano przez długi czas szanse Trumpa czy możliwość Brexitu.

Elektorat Marine Le Pen jest podobny do Trumpa, zapomniany, a czasem także pogardzany przez elity. Liderka Frontu Narodowego chce znaleźć wspólny - choć nie tak ostry, jak Trump - język z rozczarowaną klasą pracującą. Uderza przy tym w antyimigranckie i antymuzułmańskie tony. Podobnie, jak Trump, który szukał poparcia wśród robotników podupadającego przemysłowego serca USA, Le Pen szuka poparcia w przemysłowej północy Francji, gdzie zawsze głosowano za lewicą.

Le Pen wspiera Brexit i tego samego życzy Francji, obiecując referendum. Dogaduje się także z Rosją i to nie tylko na gruncie politycznym. Ustalono, że Front Narodowy ma kredyty w rosyjskim banku, który jest zbliżony do kremlowskich kręgów.

Na zdjęciu: Marine Le Pen.

Partia AfD (Alternatywa dla Niemiec) nieprzypadkowo swoje pierwsze polityczne sukcesy zaczęła święcić w okresie kryzysu imigranckiego w Unii Europejskiej.

W 2014 roku partia zdobyła 7 z 96 niemieckich mandatów do europarlamentu. Do września tego roku udało je się zdobyć miejsca w 10 z 16 Landtagów (parlamentów regionalnych).

Najnowsze sondaże dają AfD około 15 proc. głosów w wyborach do Bundestagu, które odbędą się między 27 sierpnia a 22 października.

Nastroje wyborców wyraźnie sprzyjają partii, bo jeszcze na początku roku badania pokazywały 10 proc. poparcia. W tym okresie równolegle zaczęło maleć poparcie dla rządowej koalicji CDU/CSU oraz dla partii socjaldemokratów.

AfD jest eurosceptyczna i sprzeciwia się imigracji. Jednocześnie chce zacieśniać więzy z Rosją. Samej partii zarzuca się zresztą, że jest finansowana przez Kreml.

Jan Wójcik, w analizie dla WP, obliczył, że w kolejnym Bundestagu może zasiadać nawet połowa prorosyjskich deputowanych z różnych partii politycznych.

Na zdjęciu: Frauke Petry, liderka AfD, w otoczeniu polityków partii.

Od pół roku niemal wszystkie sondaże wyborcze w Czechach przewidują zwycięstwo wyborcze partii ANO w kolejnych wyborach parlamentarnych.

Ugrupowanie założył w 2011 roku jeden z najbogatszych Czechów, Andrej Babis. Przedsiębiorca deklarował, że nie tworzy kolejnej partii, a ruch społeczny. ANO ("TAK" - po czesku) wymyka się klasycznej klasyfikacji lewica-prawica, choć jej lider mówił na początku, że to ruch "prawicowy połączony ze społeczną wrażliwością". ANO z rezerwą traktuje Unię Europejską i nie chce dalszej integracji w ramach wspólnoty.

W 2013 roku ANO zdobyło 18,65 proc. głosów w wyborach do parlamentu, a jej lider został w 2014 roku ministrem finansów w randze wicepremiera. W przyszłym roku ma realne szanse na poprawę wyniku oraz przejęcie władzy.

Na zdjęciu: Andrej Babis, założyciel i lider partii ANO.

(oprac. Adam Parfieniuk, WP)