Die Welt: Zdumiewające, że PiS nie wypadł jeszcze lepiej
Trudno nie doceniać znaczenia, jakie mają wybory samorządowe dla przyszłego układu sił politycznych w Polsce – pisze o niedzielnych wyborach "Die Welt".
Lech Wałęsa, który nie robi tajemnicy ze swoich sympatii politycznych, nie omieszkał pojawić się w lokalu wyborczym w Gdańsku w koszulce z napisem "Konstytucja", co wywołało niejakie oburzenie wśród zwolenników prawicy – zauważa "Die Welt". Jak pisze dalej niemiecki dziennik, w końcu aż przewodniczący Państwowej Komisji Wyborczej Wojciech Hermeliński musiał wskazać, że słowo "konstytucja" nie godzi w ciszę wyborczą i "właściwie nie powinno nikogo wzburzać". "Poza tym i paroma innymi małymi epizodami wybory przebiegły spokojnie" – stwierdza autor powyborczego artykułu Philipp Fritz.
Polacy podjęli decyzję
30 mln uprawnionych do głosowania na radnych 16 sejmików województw, członków rad miast i gmin, wreszcie około 2,5 tys. prezydentów i burmistrzów miast: "Kolosalna procedura, której znaczenia dla przyszłego układu sił politycznych w kraju trudno nie docenić" – zauważa "Die Welt".
"PiS dominujący od 2015 r. w Sejmie, kontrolujący państwowe media i znaczne części sądownictwa, na komunalnej płaszczyźnie jest tradycyjnie słabszy" – pisze gazeta i przypomina, że w wyborach w 2014 r. większość absolutną zdobył tylko w województwie podkarpackim, ale i w czterech innych stał się największą siłą.
Tym razem, według sondażowych wyników, uzyskał większość głosów w 9 z 16 województw osiągając w skali kraju 32,3 proc. głosów i stając się tym samym najsilniejszą partią. Cztery lata temu PiS zdobył jeszcze tylko 26,9 proc. głosów – przypomina "Die Welt" i cytuje wczorajsze słowa Jarosława Kaczyńskiego: "Mamy dobry wieczór. Cieszymy się".
Nieprzewidywalna siła – wyborcy małych partii
Jak pisze niemiecka gazeta, "opozycja, w pierwszej linii KO, PO i Nowoczesna, musiała pokazać, że ma w ogóle coś, czym może się przeciwstawić PiS". W stolicy zwyciężył "z miejsca" Rafał Trzaskowski, podobnie jak "inni, progresywni kandydaci opozycji", tacy jak Jacek Jaśkowiak w Poznaniu czy Tadeusz Truskolaski w Białymstoku. W innych miastach decyzje zapadną w II turze wyborów samorządowych. "Wyborcy małych partii będą w nich trudną do skalkulowania wielkością" – konstatuje "Die Welt".
Zobacz także: To tutaj mieści się królestwo dyń. Jest ich tak dużo, że aż trudno policzyć
Po dwóch największych partiach nieoczekiwaną siłą okazał się PSL – na trzecim miejscu (16,6 proc. głosów) i "prawicowo populistyczny, częściowo ultraprawicowy" ruch Kukiz'15 na czwartej pozycji z 6,3 proc. głosów. Niemiecki dziennik podaje też, że frekwencja wyborcza wyniosła 51,3 proc., wobec 47,4 proc. przed czterema laty; "wielu obserwatorów określało lokale wyborcze jako wyjątkowo pełne, w wielu tworzyły się długie kolejki".
Zdumiewające, że PiS nie wypadł jeszcze lepiej
"Zarówno PiS, jak i opozycja próbują teraz przedstawić wyniki wyborów jako swój sukces. W rzeczy samej zdumiewające, że partia rządząca – niezależnie od tego czy zdobyła więcej głosów, czy nie – nie wypadła jeszcze lepiej. W końcu telewizja publiczna w dużej mierze bezkrytycznie relacjonowała kampanię PiS" – pisze z Warszawy Philipp Fritz. Zauważa też, że przynajmniej w miastach PiS mógł stracić niejeden głos ze względu na upublicznione teraz zamieszanie premiera Morawieckiego w aferę taśmową sprzed lat czy podjętą 19 października decyzję Trybunału Sprawiedliwości UE o przywróceniu do pracy wysłanych na emeryturę sędziów.
Zdaniem "Die Welt" Platforma Obywatelska, nawet jeżeli utrzyma się w większości dużych miast, wyszła z wyborów osłabiona. A że wynik wyborów samorządowych uważany jest za wyznacznik wyborów parlamentarnych, czyli "kto zdobędzie większość w sejmikach, wygra wybory do Sejmu" – zwycięzcą kolejnych wyborów powszechnych byłby PiS.
Niemiecki dziennik wskazuje na jeszcze jeden aspekt – przewaga PiS w większości sejmików jest też ważna z gospodarczego punktu widzenia. Sejmiki mają w województwach pieczę nad dużymi projektami inwestycyjnymi i także nad rozdziałem środków unijnych. Wpływ PO się teraz zmniejszy, a tym samym jego widoczność w kraju. "W obliczu przyszłorocznych wyborów do Sejmu i prezydenckich w 2020 r., mimo triumfu w dużych miastach, nie są to szczególnie korzystne przesłanki".
Elżbieta Stasik