Dawtona i brak sprawozdań finansowych w KRS. Prześwietliliśmy dokumenty spółki

Dawtona to polska firma spożywcza wytwarzająca przetwory owocowo-warzywne, której produkty są doskonale znane Polakom. Zrobiło się o niej głośno po ujawnieniu przez Wirtualną Polskę informacji, że wiceprezes firmy, Piotr Wielgomas kupił państwową ziemię strategiczną dla budowy Centralnego Portu Komunikacyjnego.

Przypomnijmy, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi tuż przed oddaniem władzy przez PiS w 2023 roku wydało zgodę na sprzedaż 160 hektarów działki, na której zaplanowano tory kolejowe oraz miasteczko przemysłowo-magazynowe. Miał to być element projektu CPK. Tereny w Zabłotni pod Grodziskiem Mazowieckim kupił wiceprezes spółki Dawtona. Ziemia należała do Krajowego Ośrodka Wsparcia Rolnictwa (KOWR). Prokuratura prowadzi śledztwo w sprawie przekroczenia uprawnień przez KOWR w związku ze sprzedażą gruntu. W 2023 r., ale jeszcze przed transakcją, firmę Dawtona odwiedzał ówczesny minister rolnictwa Robert Telus (PiS).

Po wybuchu afery firma wydała oświadczenie, w którym podkreślała, że nie dzierżawiła i nie była stroną umowy kupna od KOWR działki. Spółka to polski gigant spożywczy założony przez Andrzeja Wielgomasa, "króla ketchupu" i ojca Piotra Wielgomasa.

W latach 90. zbudował on jedno z największych krajowych imperiów spożywczych, przekształcając niewielki zakład przetwórstwa pomidorów w firmę wartą setki milionów złotych. Dawtona, której produkty goszczą w wielu polskich domach, posiada dziś ponad 4,5 tys. hektarów własnych pól, współpracuje z 2 tys. polskich rolników i zatrudnia około 1,2 tys. pracowników.

W 2021 r. Wielgomas przekazał stery w firmie swojej żonie Danucie oraz synom. Jednym z nich jest Piotr Wielgomas, wiceprezes i współwłaściciel Dawtony. Prezesem firmy od 2022 r. jest Paweł Wielgomas, syn założyciela i brat Piotra.

I jak wynika z Krajowego Rejestru Sądowego, z tamtego okresu pochodzi ostatnie dostępne sprawozdanie finansowe. A dokładniej za rok obrotowy od 1 czerwca 2021 r. do 30 maja 2022 r. Dawtona za ten okres wypracowała zysk w wysokości 33,7 mln zł. Z tego 6 mln zł zostało przeznaczone na wypłatę dywidendy wspólnikom spółki, a zdecydowana większość 26,6 mln zł na kapitał zapasowy. Jak wynika z informacji biegłego rewidenta firmy BRaSH, który badał dokumenty finansowe, sprawozdanie zostało sporządzone zgodnie z ustawą o rachunkowości.

"Zarząd Spółki jest odpowiedzialny za sporządzenie, na podstawie prawidłowo prowadzonych ksiąg rachunkowych, sprawozdania finansowego" – czytamy w dokumencie niezależnego biegłego rewidenta Agnieszki Hajduk z firmy BRaSH.

Tyle tylko, że kolejnych sprawozdań finansowych w Krajowym Rejestrze Sądowym brak. Nie ma dokumentów za okres od połowy 2022 r., 2023 r. i 2024 r.

Przypomnijmy, że od 1 października 2018 r. istnieje ustawowy obowiązek sporządzania sprawozdań finansowych wyłącznie w formie elektronicznej zgodnie z ustawą o rachunkowości. Tym samym spółki zaprzestały składać do sądów rejestrowych sprawozdań finansowych w formie papierowej.

Każde sprawozdanie elektroniczne musi być opatrzone kwalifikowanym podpisem elektronicznym, podpisem zaufanym lub podpisem osobistym przez osoby upoważnione. Są one publicznie dostępne w portalu rejestrów sądowych.

Tym samym od ponad 7 lat sprawozdania finansowe mają, kształt e-sprawozdań finansowych i w takiej formie mają być składane do organów podatkowych oraz Krajowego Rejestru Sądowego. Sprawdziliśmy, w przeglądarce sprawozdań finansowych na stronach internetowych portalu rejestrów sądowych w KRS takich dokumentów od połowy 2022 r. Dawtona nie złożyła.

Zapytaliśmy spółkę, dlaczego nie składała sprawozdań finansowych i nie ma ich w Krajowym Rejestrze Sądowym, ale nie otrzymaliśmy odpowiedzi.

Według przepisów, za niezłożenie sprawozdania finansowego grożą kary. M.in. grzywna nałożona na kierownika jednostki (np. członka zarządu) od 10 do 720 stawek dziennych; kara ograniczenia wolności kierownika jednostki (np. członka zarządu) od miesiąca do 2 lat; postępowanie przymuszające; rozwiązanie spółki i wykreślenie z KRS; ustanowienie kuratora.

"Jeżeli pomimo wezwania KRS, nie złożono rocznych sprawozdań finansowych za 2 kolejne lata obrotowe, sąd z urzędu orzeka o rozwiązaniu podmiotu wpisanego do KRS bez przeprowadzania postępowania likwidacyjnego. Możliwe jest również ustanowienie kuratora przez sąd, który będzie prowadził sprawy firmy" – czytamy na rządowych stronach dotyczących sprawozdań finansowych.

Dawtona swoje akta rejestrowe składała do Sądu Rejonowego dla m.st. Warszawy w Warszawie, XIV Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego. Czy sąd reagował na brak złożenia sprawozdań finansowych i podejmował jakiekolwiek działania w tej sprawie? Na nasze pytania sąd nie odpowiedział.

Z KRS dowiedzieliśmy się natomiast, że spółka od połowy 2022 r. czyli od ostatniego złożenia sprawozdania finansowego była aktywna w innych sprawach dotyczących wpisów w KRS. M.in. składała wnioski o zmiany w aktach rejestrowych. Przykładowo w lutym 2024 r. ustaliła, że rok obrotowy spółki będzie liczony od 1 czerwca 2023 r. a skończy się 31 maja 2024 r. Sprawozdanie finansowe za ten okres powinno być opublikowane więc w połowie 2024 r. Nie zostało jednak złożone.

Z kolei w czerwcu tego roku Dawtona wystąpiła do Sądu z wnioskiem o nieudostępnianie publicznie dokumentów składanych do akt rejestrowych z uwagi na ochronę danych osobowych i ważnych interesów osób fizycznych.

"Trzeba bowiem podkreślić, że w przypadku dużych firm rodzinnych w Polsce, istnieją realne obawy o zachowanie prywatności, ale przede wszystkim konieczność zadbania o małoletnich" – uzasadniano.

Z informacji w KRS wynika także, że spółka 24 sierpnia 2021 r. podpisała z państwowym Narodowym Centrum Badań i Rozwoju umowę o dofinansowanie projektu współfinansowanego ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, pt. "Opracowanie nowej, innowacyjnej technologii produkcji keczupu o znacznie poprawionych walorach odżywczych". NCBiR wsparł firmę kwotą 10,6 mln zł.

Z kolei 21 grudnia 2022 r. Dawtona otrzymała decyzję o wsparciu z Pomorskiej Specjalnej Strefy Ekonomicznej. W tym przypadku kwota dofinansowania nie jest znana. "Maksymalna wysokość kosztów kwalifikowanych inwestycji wyniesie 33, 5 mln zł. Okres obowiązywania decyzji wynosi 12 lat licząc od dnia jej wydania" – poinformowała jedynie spółka.

Sylwester Ruszkiewicz, dziennikarz Wirtualnej Polski