Co robić, gdy zagraniczny sąd doręczy dokument w języku obcym
Przepisy prawa unijnego przewidują możliwość wysyłania korespondencji sądowej przez sąd ?za pośrednictwem poczty, bezpośrednio do osób fizycznych lub prawnych w innych krajach członkowskich. Ponadto, dokumenty przesyłane przez sąd zagraniczny nie zawsze muszą zostać przetłumaczone na język urzędowy kraju, do którego są doręczane.
Zgodnie z art. 14 rozporządzenia nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 listopada 2007 r. (dalej „rozporządzenie") - każde państwo członkowskie może doręczać dokumenty sądowe osobom zamieszkałym ?w innym państwie członkowskim bezpośrednio drogą pocztową - listem poleconym za potwierdzeniem odbioru lub równoważną przesyłką. W praktyce oznacza to, że sąd zagraniczny może doręczyć np. pozew wszczynający postępowanie przeciwko nam, postanowienie o zabezpieczeniu wydane w stosunku do nas lub np. nakaz zapłaty wydany na wniosek naszego zagranicznego wierzyciela. Jeśli doręczenie takie nastąpiło za pośrednictwem operatora pocztowego oraz za potwierdzeniem odbioru, będzie ono prawnie skuteczne. Przesyłki takiej nie można w żadnym wypadku zlekceważyć, nawet jeśli jest ?w języku obcym.
Rozporządzenie przewiduje również bardziej oficjalne sposoby doręczania, jak np. w przypadku Polski za pośrednictwem sądów krajowych. Z uwagi jednak na fakt, że wysyłka listu bezpośrednio z zagranicy na nasz adres może powodować dla nas najwięcej ryzyka, poniżej omawiamy przepisy unijne, odnosząc się wyłącznie do wybranego aspektu.
Rozporządzenie nie przewiduje obowiązku doręczenia - przynajmniej za pierwszym razem - przesyłki w języku dla nas zrozumiałym. W odniesieniu do języka, w jakim na terenie Unii Europejskiej doręczane są przesyłki sądowe, zostało to uregulowane w poniższy sposób.
W pierwszej kolejności sąd zagraniczny może skierować do nas przesyłkę z dokumentami sądowymi sporządzonymi w całości w języku urzędowym państwa wysyłającego. Czyli np. sąd francuski może nam doręczyć do Polski pozew i załączniki sporządzone w całości w języku francuskim.
Rozporządzenie przewiduje dwie możliwości zachowań adresata, który otrzyma przesyłkę sądową w języku obcym. Zgodnie z art. 8 ust. 1 oraz ust. 3 rozporządzenia, do przesyłki sądowej powinien być załączony formularz informujący o:
- możliwości odmowy przyjęcia doręczanego dokumentu w momencie doręczenia lub
- poprzez zwrócenie w ciągu tygodnia do sądu. Prawo do wykonania jednej z powyższych opcji przysługuje w dwóch sytuacjach:
- kiedy doręczony dokument nie został sporządzony ?w jednym z języków dla nas zrozumiałym lub urzędowym języku państwa, gdzie doręczenie następuje lub
- nie załączono jego tłumaczenia na jeden z powyższych języków.
Jeśli zachodzą powyższe przesłanki do odmowy przyjęcia dokumentu, należy wypełnić formularz, który sąd wysyłający powinien załączyć w języku polskim i od razu w momencie doręczenia odmówić przyjęcia lub odesłać przesyłkę z powrotem do sądu.
Przed podjęciem decyzji o zwrocie lub o odmowie przyjęcia dokumentu sądowego z zagranicy wskazane jest jednak rozważenie następujących zagadnień.
Po pierwsze, czy nie istnieją okoliczności wskazujące na znajomość przez nas języka, w którym nam doręczono pismo. Okolicznościami takimi może być zawarcie umowy w języku obcym, sporządzenie dokumentacji w ramach swojej działalności gospodarczej w takim języku, prowadzenie korespondencji z kontrahentem występującym, jako strona procesu. W przypadku kwestionowania zasadności odmowy odbioru dokumentu i zachowania terminu do wnoszenia dalszych pism procesowych, kwestie te mogą być brane pod uwagę.
Drugie istotne zagadnienie związane jest z załącznikami do przesłanego dokumentu. Do pism wszczynających postępowania sądowe często załączone są liczne dokumenty, powołane, np. jako dowody do pozwu. Nierzadko do prawidłowego zrozumienia doręczonej korespondencji sądowej, np. pozwu, wymagane będzie zapoznanie się z załącznikami. Powstaje zatem pytanie, jak postąpić ?w sytuacji, gdy jedynie pozew został doręczony nam ?z tłumaczeniem na zrozumiały dla nas język, a załączniki już nie.
W kwestii tej wypowiedział się Trybunał Sprawiedliwości w wyroku z 8 maja 2008 r. w sprawie Ingenierbüro Michael Weiss und Partner GbR przeciwko Industrie ?- und Handelskammer Berlin przy udziale Nicholas Grimshaw & Partners Ltd, C 14/07, który to wyrok pozostaje wciąż aktualny.
W ocenie Trybunału, adresat nie ma prawa do odmowy odbioru dokumentu wszczynającego postępowanie, jeśli dokument umożliwia mu wykonanie jego praw w ramach postępowania. Załączniki do dokumentu nie muszą być tłumaczone, jeśli pełnią funkcję jedynie dowodową ?i w oparciu o sam pozew, który jest dla nas zrozumiały, jesteśmy w stanie ustalić przedmiot i podstawę powództwa.
Ważne! Decyzja o odmowie przyjęcia zagranicznej korespondencji sądowej lub jej zwrocie powinna zostać podjęta po dokładnym przejrzeniu przesyłki, z uwzględnieniem powyższych okoliczności. Nieuzasadniona odmowa przyjęcia może mieć daleko idące, negatywne dla nas konsekwencje, podobnie jak również zlekceważenie przesyłki. W przypadku odmowy przyjęcia lub odesłania, należy oczekiwać dostarczenia w krótkim czasie kolejnej korespondencji sądowej, która powinna zawierać już przetłumaczone dokumenty.
podstawa prawna: rozporządzenie nr 1393/2007 Parlamentu Europejskiego i Rady z 13 listopada 2007 r. dotyczące doręczania w państwach członkowskich dokumentów sądowych i pozasądowych w sprawach cywilnych i handlowych („doręczanie dokumentów") oraz uchylające rozporządzenie Rady (WE) nr 1348/2000 DzU UE z 10 grudnia 2007 r. L 324/79 (tekst jedn. DzU z 2010 r. nr 77, poz. 512 ze zm.)