"Bić bolszewika!" Rozpoczęła się wielka bitwa
Kilka tysięcy widzów zgromadzonych na łąkach pod Ossowem usłyszało dochodzący z daleka huk armat. Tak rozpoczęła się wielka rekonstrukcja zwycięskiej bitwy, w której przed 90 laty Polacy pokonali bolszewików zbliżających się do stolicy. Ochotnicy przyjechali do Ossowa specjalnym zabytkowym pociągiem napędzanym przez parowóz.
Rekonstrukcja jest hołdem złożonym polskim patriotom, którzy oddali życie w obronie ojczyzny przed bolszewikami. Upamiętnia także bohaterską śmierć ks. mjr. Ignacego Skorupki, kapelana 1. batalionu 236. pułku piechoty Armii Ochotniczej, który tworzyli przede wszystkim studenci i gimnazjaliści.
W inscenizacji bitwy z 14 sierpnia 1920 r. bierze udział ok. 300 członków stowarzyszeń i organizacji zajmujących się rekonstrukcjami historycznymi z całej Polski. Do Ossowa zaprosiło ich Stowarzyszenie im. 1. Pułku Ułanów Krechowieckich w Kobyłce, które wraz ze Starostwem Powiatowym w Wołominie jest organizatorem inscenizacji bitwy. Reżyserami są Jacek Krzemiński i Andrzej Michalik.
Przed odjazdem pociągu z Warszawy, przed bramą główną Uniwersytetu Warszawskiego na Krakowskim Przedmieściu odbyła się inscenizacja uroczystości poboru studentów i młodzieży do pułku piechoty Armii Ochotniczej.
Na dziedzińcu uniwersytetu zostały odtworzone punkty werbunkowe dla ochotników, pragnących wstąpić w szeregi armii polskiej idącej w sierpniu 1920 roku do walki z Armią Czerwoną. Przyszli żołnierze otrzymywali tam odpowiednie umundurowanie, a później składali uroczystą przysięgę na sztandar Legii Akademickiej.
- To swoiste pospolite ruszenie i masowy napływ ochotników w 1920 spowodował, że armia polska bardzo mocno się wzmocniła przed ostateczną rozgrywką z bolszewikami na przedpolach Warszawy. I tu na Krakowskim Przedmieściu chcieliśmy przypomnieć spontaniczną akcję pomocy i zaciągu obywateli do armii - opowiadał prezes Przemyskiego Stowarzyszenia Rekonstrukcji Historycznej "X D.O.K." Mirosław Majkowski.
Umundurowane odziały ochotników wyruszyły spod Uniwersytetu Warszawskiego na Dworzec Wileński (dawniej Petersburski), by jak przed 90 laty wyjechać na front pod Ossowem. Po drodze spotkały się z zainscenizowaną jedną z wielu błagalnych procesji o uratowanie ojczyzny, które podczas wojny polsko-bolszewickiej 1920 roku były organizowane w Warszawie.
W rekonstrukcji na Krakowskim Przedmieściu, która stanowiła część stołecznych obchodów Bitwy Warszawskiej, wzięła udział m.in. Grupa Historyczna "Zgrupowanie Radosław", Stowarzyszenie Historyczne "Strzelcy Kaniowscy", Towarzystwo Historyczne "Rok 1920" oraz Grupa Rekonstrukcji Historycznej Ludności Cywilnej "Mława".
14 sierpnia 1920 r. walki pod Ossowem rozpoczęły się rano i trwały niemal do południa. Rozegrały się w ramach wielkiej Bitwy Warszawskiej, która zatrzymała bolszewików na przedpolach stolicy i stanowiła przełom w przebiegu wojny.
Działania wojenne trwały jeszcze do października 1920 r. Rosjanie zostali odepchnięci aż do linii Dniepra. Kończący wojnę Traktat Ryski, podpisany w marcu 1921 roku, określał polską granicę na wschodzie.
Bitwa Warszawska jest uważana za 18. najważniejszą bitwę w dziejach świata.
