Andrzejki 2023 coraz bliżej. Jakie zwyczaje się z nimi wiążą?
Andrzejki, znane jako wieczór wróżb, wypadają w noc z 29 na 30 listopada. Tradycja ich obchodzenia w Polsce sięga średniowiecza. Obecnie andrzejki stanowią okazję do wspólnej zabawy, w trakcie której kultywowane są zwyczaje, praktykowane przez naszych przodków. Jakie są najpopularniejsze zwyczaje i wróżby andrzejkowe?
Andrzejki mają stałą datę. Wypadają w noc, poprzedzającą wspomnienie św. Andrzeja, patrona narodów słowiańskich, Szkocji, Grecji, Hiszpanii, Niemiec oraz Rosji, a także podróżujących, małżeństw i rybaków. To święto o bogatych tradycjach - część z nich jest kultywowana do dziś.
Andrzejki. Zwyczaje i tradycje. Jaka jest historia "wieczoru wróżb"?
Andrzejki niegdyś były uznawane za noc magiczną. Z tego względu wróżby praktykowane w ich trakcie były traktowane przez ówczesne ludy bardzo poważnie. Samo pochodzenie zwyczaju ich praktykowania nie jest do końca znane - część ekspertów wskazuje, że wiążą się one z kultem starogermańskiego bóstwa Frejra, który był bogiem miłości i płodności oraz dawcą bogactw.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Czy wierzymy we wróżby i zabobony?
W Polsce andrzejki były obchodzone już w XVI wieku - pierwsze wzmianki o wieczorze wróżb pochodzą z moralitetu Marcina Bielskiego, który wskazuje, że już wówczas tradycje andrzejkowe były na ziemiach polskich doskonale znane.
Wróżby andrzejkowe. Jakie są najpopularniejsze tradycje?
Wiele z tradycji andrzejkowych nie przetrwało do dnia dzisiejszego. Część jest jednak wciąż praktykowana, choć w nieco zmienionej formie. Wróżby andrzejkowe współcześnie nie są również traktowane w tak poważny sposób, jak dawniej.
Najpopularniejszą i wciąż chętnie kultywowaną tradycją andrzejkową, jest lanie płynnego wosku przez dziurkę od klucza na chłodną wodę i wróżenie przyszłości z powstałych w ten sposób kształtów. Inną - wciąż chętnie praktykowaną - jest wróżba polegająca na przekładaniu butów niezamężnych panien od ściany pomieszczenia do jego progu. Ta, której but jako pierwszy znalazł się przy progu - zgodnie z dawnymi wierzeniami - wkrótce ma wyjąć za mąż.
W czasie andrzejkowych zabaw praktykowane są również nowoczesne wróżby. Jedna z nich polega na wypisaniu damskich oraz męskich imion na kartkach. Następnie osoba biorąca udział w zabawie musi nakłuć szpilką niewidoczną dla niej stronę arkusza. Imię, które w ten sposób zostanie naznaczone, ma stanowić imię przyszłego wybranka, bądź wybranki serca.