9 września - kalendarium historyczne
9 września 1939 - Rozpoczęła się bitwa nad Bzurą
9 września 1939 r. rozpoczęła się największa bitwa w czasie wojny obronnej Polski w 1939 roku. Była jednocześnie jedyną, przeprowadzoną na tak wielką skalę operacją zaczepną przeciwko III Rzeszy, aż do 1941 roku. Bitwę stoczyły polskie armie "Poznań" i "Pomorze" z 8 i 10 armią niemiecką. Mimo początkowych sukcesów, bitwa zakończyła się klęską naszych wojsk, jednak Niemcy zostali zmuszeni do zmiany planów operacyjnych, przez co opóźnił się moment zdobycia przez nich Warszawy.
Do walk doszło na Równinie Kutnowskiej (stąd nazywane są też bitwą pod Kutnem), na zachód od Warszawy, w rejonie: Łęczycy, Kutna, Łowicza i Sochaczewa. Przeciwko wojskom niemieckim walczyły: armia "Poznań", dowodzona przez generała Tadeusza Kutrzebę, i armia "Pomorze", na czele której stał generał Władysław Bortnowski. Celem uderzenia było zmuszenie Niemców do zaprzestania pościgu za odchodzącymi do wschodniej Polski armiami: "Prusy", "Lublin", "Kraków", "Karpaty".
Szacuje się, że w bitwie zginęło 15 tysięcy polskich żołnierzy, a 50 tysięcy zostało rannych. Do niewoli dostało się około 100 tysięcy Polaków. Po stronie niemieckiej straty wyniosły od 6 do 8 tysięcy poległych oraz 4 tysiące jeńców. Niemcy stracili też 50 czołgów, 20 dział i 100 samochodów.
Bitwa przebiegała w trzech fazach, pierwsze dwie miały charakter działań zaczepno-obronnych, podejmowanych przez stronę polską, trzecia wyłącznie charakter obronny. Po początkowych sukcesach sił polskich, które zmusiły armie niemieckie do wstrzymania marszu na Warszawę, Niemcy rozpoczęli natarcie w celu okrążenia polskich armii. Większość naszych wojsk została rozbita, jednak części z nich udało się przez Puszczę Kampinoską dotrzeć do Warszawy.
Bitwa, mimo że w końcowym rezultacie zakończyła się klęską armii "Pomorze" i "Poznań", spełniła ważne zadanie operacyjno-strategiczne. Zmusiła dowództwo niemieckie do zmiany planu działań i opóźniła kapitulację Warszawy.
Walki żołnierzy polskich nad Bzurą zostały upamiętnione napisem na jednej z tablic na Grobie Nieznanego Żołnierza w Warszawie oraz na zniczu Grobu Nieznanego Żołnierza w Krakowie.
9 września 1944 - Powstanie Warszawskie: Niemcy proponują rozpoczęcie rozmów o kapitulacji
9 września w czasie zawieszenia ognia, między godz. 6.00 a 8.00, trwa dobrowolna ewakuacja ludności cywilnej. W ciągu dwóch dni stolicę opuszcza ok. 8 tys. osób. Toczą się walki w północnej części Śródmieścia. Jego część południową i Czerniaków ostrzeliwuje artyleria, najcięższe moździerze, miotacze min i granatniki.
Niemcy wznawiają działania zaczepne w rejonie Sielc. Wysłannicy KG AK, ppłk dypl. Franciszek Herman "Bogusławski" i kpt. Alfred Korczyński "Sas" podejmują rozmowy z gen. Heinzem Rohrem, występującym w imieniu gen. Ericha von dem Bacha. Strona polska porusza sprawę dalszej ewakuacji ludności cywilnej z Warszawy oraz ewakuacji ciężko rannych żołnierzy polskich. Jest też mowa o ewentualnym wydaniu pozostających w niewoli rannych żołnierzy niemieckich. Gen. Rohr proponuje rozpoczęcie rozmów w sprawie kapitulacji Powstania. Rząd brytyjski deklaruje pociągnięcie do odpowiedzialności Niemców, winnych zbrodni w Warszawie.
Kartki z kalendarza udostępnione dzięki uprzejmości Muzeum Powstania Warszawskiego.
9 września 1976 - Zmarł Mao Zedong
Zmarł Mao Zedong, chiński działacz komunistyczny, od 1943 roku szef Biura Politycznego Chińskiej Partii Komunistycznej oraz przewodniczący Komitetu Politycznego Komunistycznej Partii Chin aż do swojej śmierci. Urodził się 26 grudnia 1893 r.
