Konstytucja 3 Maja

Pierwsza w Europie, druga na świecie

Obraz

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Obraz Jana Matejki pt. Konstytucja 3 Maja 1791, w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie.

Konstytucja 3 Maja była pierwszą w Europie, a drugą na świecie, ustawą zasadniczą. Uchwalona w czasie Sejmu Czteroletniego w 1791 roku przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim. Był to rezultat dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczypospolitej po I rozbiorze, ustalając podstawy ustroju nowożytnego w Polsce.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Oryginał Konstytucji 3 Maja można oglądać w Pałacu na Wodzie w warszawskich Łazienkach.

Konstytucja, utrzymując poddaństwo, pozbawiała szlachtę prawa najwyższej zwierzchności wobec poddanych, przyjmując ich "pod opiekę prawa i rządu krajowego".

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Konstytucja wprowadziła trójpodział władzy. Władzę ustawodawczą miał sprawować dwuizbowy Sejm. Za religię panującą uznano katolicyzm, przy zupełnej tolerancji innych, uznanych przez państwo wyznań.

Piknik Rodzinny w warszawskich Łazienkach Królewskich z okazji święta Konstytucji 3 Maja. W pikniku, zorganizowanym przez Urząd Stołeczny Miasta Warszawy, wzięły udział tłumy warszawiaków i turystów spacerujących po Łazienkach.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.
Oryginał Konstytucji Trzeciego Maja.

Kadencja Sejmu trwała 2 lata, posiedzenia zwoływane były w razie potrzeby, co 25 lat miano zwoływać Sejm w celu poprawy konstytucji.
Zmniejszono znacznie rolę Senatu, instrukcje poselskie, konfederacje i liberum veto zostały zniesione, decyzje miały zapadać zwykłą większością głosów.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Władzę wykonawczą przyznano królowi wraz z Radą, tzw. Strażą Praw, złożoną z prymasa i 5 ministrów: policji, pieczęci, czyli spraw wewnętrznych, interesów zagranicznych, wojny i skarbu, mianowanych przez króla. Ministrowie odpowiadali przed Sejmem za podpisane przez siebie akty.

Piknik rodzinny w warszawskich Łazienkach Królewskich z okazji święta Konstytucji 3 Maja. W pikniku, zorganizowanym przez Urząd Stołeczny Miasta Warszawy w 2006 r., wzięły udział tłumy warszawiaków i turystów spacerujących po Łazienkach. Inscenizacja odczytania preambuły do Konstytucji 3 Maja.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Król był przewodniczącym Straży, miał prawo nominacji biskupów, senatorów, ministrów, urzędników i oficerów, w razie wojny sprawował naczelne dowództwo nad wojskiem.

Pokaz formacji wojskowych w mundurach z czasów uchwalenia Konstytucji 3 Maja, na pl. Zamkowym w Warszawie. Po pokazie wojska przemieściły się w okolice Arsenału.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Zniesiono wolną elekcję. Po śmierci Stanisława Augusta tron miał być dziedziczny, tylko w razie wymarcia rodziny królewskiej szlachta miała wybierać nową dynastię.

Defilada w 2009 roku z udziałem pododdziałów rekonstrukcyjnych i pocztów sztandarowych przemaszerowała ulicami Warszawy w ramach obchodów 218. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3. Maja.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Konstytucja 3 Maja zapowiadała reorganizację sądownictwa, postulując konieczność stworzenia stale urzędujących sądów ziemskich i miejskich oraz sprawujących nad nimi nadzór w drugiej instancji Trybunałem Koronnym i sądem asesorskim.

Uroczystości w 1987 r. na placu Zamkowym z okazji rocznicy Konstytucji 3 Maja. Na zdjęciu w górnym rzędzie żołnierze w mundurach historycznych - szwoleżerów z pocz. XIX w.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.
Na Śląsku w 2007 r. święto Konstytucji 3 Maja obchodzone było z rocznicą wybuchu III Powstania Śląskiego.

10 / 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Konstytucja 3 Maja była wielkim osiągnięciem narodu chcącego zachować niezależność państwową, zabezpieczała możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju.

Uroczyste obchody 219 Rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja 2010 r. w Zakopanem. Po uroczystej mszy św., poczty sztandarowe i banderia konna, przemaszerowały pod pomnik Grunwaldzki, gdzie zostały złożone wiązanki kwiatów.

11 / 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski. Flagi narodowe w dniu obchodów Święta 3 Maja w Warszawie.

Wybrane dla Ciebie
Mogła zostać ministrą zdrowia. Odmówiła
Mogła zostać ministrą zdrowia. Odmówiła
Ważą się losy Hołowni. "Szanse są raczej małe"
Ważą się losy Hołowni. "Szanse są raczej małe"
Wyniki Lotto 07.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 07.12.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Kryzys w Pentagonie. Ciemne chmury nad Hegsethem
Kryzys w Pentagonie. Ciemne chmury nad Hegsethem
Kaczyński zarzuca Rokicie. "Niezmiernie rzadko reaguję"
Kaczyński zarzuca Rokicie. "Niezmiernie rzadko reaguję"
Zbrodnie bojowników Rosji w Afryce. Następcy grupy Wagnera zabijają i gwałcą
Zbrodnie bojowników Rosji w Afryce. Następcy grupy Wagnera zabijają i gwałcą
Człowiek Nawrockiego uderza w Tuska. Pokazał, co uchwyciły kamery
Człowiek Nawrockiego uderza w Tuska. Pokazał, co uchwyciły kamery
ICE zbiera żniwa. 75 tys. osób zatrzymanych nie miało wyroków
ICE zbiera żniwa. 75 tys. osób zatrzymanych nie miało wyroków
Wpis Tuska bije rekordy popularności. Szeroko komentowany na świecie
Wpis Tuska bije rekordy popularności. Szeroko komentowany na świecie
Port Tiemriuk ciągle płonie. Rosjanie bezradni
Port Tiemriuk ciągle płonie. Rosjanie bezradni
Groźny wypadek na Rysach. Kobieta runęła 400 metrów w dół
Groźny wypadek na Rysach. Kobieta runęła 400 metrów w dół
Niemiecki polityk: zaproponujmy Rosji powrót do handlu gazem
Niemiecki polityk: zaproponujmy Rosji powrót do handlu gazem