Konstytucja 3 Maja

Pierwsza w Europie, druga na świecie

Obraz

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Obraz Jana Matejki pt. Konstytucja 3 Maja 1791, w zbiorach Zamku Królewskiego w Warszawie.

Konstytucja 3 Maja była pierwszą w Europie, a drugą na świecie, ustawą zasadniczą. Uchwalona w czasie Sejmu Czteroletniego w 1791 roku przez stronnictwo patriotyczne jako rezultat kompromisu ze stronnictwem królewskim. Był to rezultat dążeń do naprawy stosunków wewnętrznych w Rzeczypospolitej po I rozbiorze, ustalając podstawy ustroju nowożytnego w Polsce.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Oryginał Konstytucji 3 Maja można oglądać w Pałacu na Wodzie w warszawskich Łazienkach.

Konstytucja, utrzymując poddaństwo, pozbawiała szlachtę prawa najwyższej zwierzchności wobec poddanych, przyjmując ich "pod opiekę prawa i rządu krajowego".

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Konstytucja wprowadziła trójpodział władzy. Władzę ustawodawczą miał sprawować dwuizbowy Sejm. Za religię panującą uznano katolicyzm, przy zupełnej tolerancji innych, uznanych przez państwo wyznań.

Piknik Rodzinny w warszawskich Łazienkach Królewskich z okazji święta Konstytucji 3 Maja. W pikniku, zorganizowanym przez Urząd Stołeczny Miasta Warszawy, wzięły udział tłumy warszawiaków i turystów spacerujących po Łazienkach.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.
Oryginał Konstytucji Trzeciego Maja.

Kadencja Sejmu trwała 2 lata, posiedzenia zwoływane były w razie potrzeby, co 25 lat miano zwoływać Sejm w celu poprawy konstytucji.
Zmniejszono znacznie rolę Senatu, instrukcje poselskie, konfederacje i liberum veto zostały zniesione, decyzje miały zapadać zwykłą większością głosów.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Władzę wykonawczą przyznano królowi wraz z Radą, tzw. Strażą Praw, złożoną z prymasa i 5 ministrów: policji, pieczęci, czyli spraw wewnętrznych, interesów zagranicznych, wojny i skarbu, mianowanych przez króla. Ministrowie odpowiadali przed Sejmem za podpisane przez siebie akty.

Piknik rodzinny w warszawskich Łazienkach Królewskich z okazji święta Konstytucji 3 Maja. W pikniku, zorganizowanym przez Urząd Stołeczny Miasta Warszawy w 2006 r., wzięły udział tłumy warszawiaków i turystów spacerujących po Łazienkach. Inscenizacja odczytania preambuły do Konstytucji 3 Maja.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Król był przewodniczącym Straży, miał prawo nominacji biskupów, senatorów, ministrów, urzędników i oficerów, w razie wojny sprawował naczelne dowództwo nad wojskiem.

Pokaz formacji wojskowych w mundurach z czasów uchwalenia Konstytucji 3 Maja, na pl. Zamkowym w Warszawie. Po pokazie wojska przemieściły się w okolice Arsenału.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Zniesiono wolną elekcję. Po śmierci Stanisława Augusta tron miał być dziedziczny, tylko w razie wymarcia rodziny królewskiej szlachta miała wybierać nową dynastię.

Defilada w 2009 roku z udziałem pododdziałów rekonstrukcyjnych i pocztów sztandarowych przemaszerowała ulicami Warszawy w ramach obchodów 218. rocznicy uchwalenia Konstytucji 3. Maja.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Konstytucja 3 Maja zapowiadała reorganizację sądownictwa, postulując konieczność stworzenia stale urzędujących sądów ziemskich i miejskich oraz sprawujących nad nimi nadzór w drugiej instancji Trybunałem Koronnym i sądem asesorskim.

Uroczystości w 1987 r. na placu Zamkowym z okazji rocznicy Konstytucji 3 Maja. Na zdjęciu w górnym rzędzie żołnierze w mundurach historycznych - szwoleżerów z pocz. XIX w.

/ 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.
Na Śląsku w 2007 r. święto Konstytucji 3 Maja obchodzone było z rocznicą wybuchu III Powstania Śląskiego.

10 / 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski.

Konstytucja 3 Maja była wielkim osiągnięciem narodu chcącego zachować niezależność państwową, zabezpieczała możliwość rozwoju gospodarczego i politycznego kraju.

Uroczyste obchody 219 Rocznicy uchwalenia Konstytucji 3 Maja 2010 r. w Zakopanem. Po uroczystej mszy św., poczty sztandarowe i banderia konna, przemaszerowały pod pomnik Grunwaldzki, gdzie zostały złożone wiązanki kwiatów.

11 / 11Byliśmy pierwsi w Europie i drudzy na świecie

Obraz
© PAP

Konstytucja 3 maja symbol wolności i niepodległości Polski. Flagi narodowe w dniu obchodów Święta 3 Maja w Warszawie.

Wybrane dla Ciebie
Wyniki Lotto 19.10.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Wyniki Lotto 19.10.2025 – losowania Multi Multi, Ekstra Pensja, Kaskada, Mini Lotto
Pociąg ruszył, kiedy Piotr wysiadał. 19-latek stracił obie nogi
Pociąg ruszył, kiedy Piotr wysiadał. 19-latek stracił obie nogi
Nowy rekord świata. Sum gigant. Polacy złowili potwora
Nowy rekord świata. Sum gigant. Polacy złowili potwora
"FT": Burzliwe spotkanie z Zełenskim. Tego domagał się Trump
"FT": Burzliwe spotkanie z Zełenskim. Tego domagał się Trump
Zwierzę rzuciło się na kobietę. Pies nie żyje, właścicielka w szpitalu
Zwierzę rzuciło się na kobietę. Pies nie żyje, właścicielka w szpitalu
Spotkanie z Putinem w Budapeszcie. Viktor Orbán zapewnia, że "wszystko załatwi"
Spotkanie z Putinem w Budapeszcie. Viktor Orbán zapewnia, że "wszystko załatwi"
Tak wyglądał napad na Luwr. Nagranie momentu kradzieży
Tak wyglądał napad na Luwr. Nagranie momentu kradzieży
Naciski na Zełenskiego z USA. Jest reakcja Tuska
Naciski na Zełenskiego z USA. Jest reakcja Tuska
Francja w szoku po włamaniu. W Strefie Gazy znów giną ludzie [SKRÓT DNIA]
Francja w szoku po włamaniu. W Strefie Gazy znów giną ludzie [SKRÓT DNIA]
Izrael nie mówi już o "operacji". Teraz to "wojna odrodzenia"
Izrael nie mówi już o "operacji". Teraz to "wojna odrodzenia"
Współpracował z izraelskim wywiadem. Został stracony
Współpracował z izraelskim wywiadem. Został stracony
Izrael rozpoczął nowe naloty na cele Hamasu w Strefie Gazy
Izrael rozpoczął nowe naloty na cele Hamasu w Strefie Gazy