Wszystkich Świętych 2019. Jakie tradycje wiążą się z 1 listopada?

1 listopada udajemy się na cmentarze, by uporządkować groby zmarłych krewnych i przyjaciół, ozdobić je kwiatami i zniczami, pomodlić się. Wiele osób odwiedza też groby zasłużonych osób, np. na warszawskich Powązkach, gdzie jak co roku odbędzie się kwesta na konserwację zabytkowych kwater. Wszystkich Świętych to okazja do spotkania z rodziną i wspominania zmarłych.

Wszystkich Świętych to uroczystość o ponad tysiącletniej tradycji, wywodząca się z kultu męczenników z czasów starożytnych. Później papieże rozszerzyli to święto o wspomnienie wszystkich tych, którzy już dostali się do nieba i mogą bezpośrednio widzieć Boga.

2 listopada przypada Dzień Zaduszny, w którym wierni modlą się o zbawienie dusz czyśćcowych, ofiarowując za nich modlitwy. Dzień Wszystkich Świętych jest dla katolików świętem nakazanym, a więc muszą tego dnia uczestniczyć we mszy świętej. Świętem nakazanym nie są Zaduszki, mające status obchodu liturgicznego.

Jeszcze w średniowieczu Wszystkich Świętych obchodzono 13 maja. Jednak święto zostało przesunięte na 1 listopada, ponieważ w tym okresie w większości pogańskich kultur Europy odprawiano rytuały ku czci zmarłych. Kościół chciał połączyć istniejącą niechrześcijańską tradycję z pamięcią o świętych, a także przygotować się na masowe pielgrzymki. Podróżników łatwiej było wyżywić po zakończeniu żniw.

1 listopada to w Kościele katolickim święto nakazane, takie jak Trzech Króli czy Boże Ciało. Wierni mają obowiązek uczestniczyć we mszy świętej. W oktawie Wszystkich Świętych, czyli w dniach 1-8 listopada, mogą też uzyskać odpust, czyli darowanie kary za grzechy. Odpust można ofiarować za siebie lub za dusze czyśćcowe. Do warunków jego otrzymania jest należy pobożne nawiedzenie cmentarza i modlitwa za zmarłych.

W okresie Wszystkich Świętych w kościołach trwają też tradycyjne wypominki. Podczas nabożeństw odczytywane są nazwiska zmarłych. Wierni modlą się o zbawienie nieżyjących członków swoich rodzin.

Prawosławni nie muszą obchodzić 1 listopada, ale często tego dnia udają się na cmentarze, między innymi ze względu na dzień wolny od pracy. Odpowiednikiem Wszystkich Świętych jest u nich Radonica, obchodzona dziewięć dni po prawosławnej Wielkanocy (w 2020 roku wypadnie w kwietniu). Podczas tego święta nawiedzają groby ze świecami, kadzidłami i krzyżem, ciesząc się ze zmartwychwstania. Prawosławni mają także zwyczaj spożywać posiłek przy grobach członków rodziny.

Wszystkich Świętych to dzień wolny od pracy. Jak co roku, zamknięte będą urzędy, szkoły, centra handlowe i punkty usługowe. Zakupy możemy zrobić dopiero w sobotę 2 listopada. W niedzielę 3 listopada znów nie będzie można handlować.

W okresie Wszystkich Świętych policja tradycyjnie organizuje akcję "Znicz", mającą poprawić bezpieczeństwo i zmniejszyć liczbę wypadków. W 2018 roku przez pięć dni trwania akcji w 408 wypadkach zginęło 50 osób, a 502 zostały ranne. To znacznie mniej niż w 2007 roku, kiedy w takim samym okresie zginęło 99 osób. Jednak od kilku lat liczba ofiar na dzień nie ulega większym zmianom.

Tegoroczna akcja "Znicz" potrwa od 31 października do 3 listopada. Spodziewajmy się więcej funkcjonariuszy w pobliżu cmentarzy, wzmożonych kontroli stanu technicznego aut i sposobu przewożenia dzieci. Policjanci szczególnie tropią nietrzeźwych kierowców, którzy w okresie Wszystkich Świętych są wielkim niebezpieczeństwem. Apelują też, byśmy w drodze na groby uważali na mokrą nawierzchnię i słabą widoczność.