WikiLeaks zdradzają, do czego USA zachęcały papieża

W depeszy dyplomatycznej z 19 kwietnia 2005 roku pracownicy ambasady USA przy Stolicy Apostolskiej dziwili się, że papieżem został Ratzinger, który dotychczas bronił Europę przed "siłami laicyzmu i islamu". Dyplomaci ocenili, że nowy papież ma niewielkie szanse na pójście w ślady swojego poprzednika Jana Pawła II i na to, by stać się "prominentną figurą na scenie międzynarodowej".

Już samo imię - Benedykt XVI, które przyjął kardynał Ratzinger po wyborze na Stolicę Piotrową - jest zdaniem dyplomatów określonym "sygnałem". Hiszpański dziennik przypomina, że św. Benedykt jest patronem Europy i założycielem zachodniej tradycji monastycznej. "W stosunkach międzynarodowych nowy papież będzie stosował surowe nauki" - głosi depesza.

Turcja w UE to "błąd"?

Amerykańskich dyplomatów najbardziej niepokoił prawdopodobny sprzeciw Benedykta XVI wobec planów przyjęcia Turcji do UE, gdyż kardynał Ratzinger uznał takie plany za "błąd". Jako papież będzie musiał odłożyć na bok nieufność i przyjąć oficjalną pozycję Stolicy Apostolskiej, która teoretycznie "nie widzi przeszkód w wejściu Turcji do UE, o ile spełni wymagania i zagwarantuje wolność religijną" - czytamy w depeszy.

Kilka miesięcy później, gdy stosunki Watykanu z Ankarą były minimalne, amerykańscy dyplomaci zauważają, że "Benedykt nie wydaje się skłonny do budowania mostów z islamem".

Świat muzułmański wzburzony

Hiszpańska gazeta przypomina kontrowersyjne wystąpienie papieża z 12 września 2006 roku na niemieckim uniwersytecie w Ratyzbonie, w którym Benedykt XVI cytował słowa cesarza bizantyjskiego Manuela II Paleologa dotyczące dżihadu i świętej wojny, co wzburzyło świat muzułmański.

W analizie wystąpienia dyplomata USA pisze, że Benedykt XVI znany jest z "o wiele chłodniejszego niż Jan Paweł II podejścia do islamu i dialogu międzyreligijnego". Zdaniem pracownika ambasady, papież celowo zacytował cesarza Manuela, przeciwnika Turków, zaledwie dwa miesiące przed swoją podróżą do Turcji.

Papież zbliża religie

W Turcji papież spotkał się z premierem Recepem Tayyipem Erdoganem i podkreślił, że "wspiera dialog, zbliżenie i integrację Turcji z Europą, czego podstawą mają być wspólne wartości".

Dyplomaci USA cieszą się ze "znacznej zmiany tonu w porównaniu z 2004 rokiem". "Watykan nadal będzie zachowywał neutralność w kwestii UE, ale wezwanie do dialogu i reform w Turcji jest przydatne w kontekście celów USA" - uznają.

Europocentryczny Benedykt XVI wydaje się teraz potencjalnym "katalizatorem dużego zbliżenia między Turcją a Europą, Wschodem i Zachodem, islamem i chrześcijaństwem" - głosi jedna z depesz z ambasady USA w Ankarze.

Papież spełnił oczekiwania

"Wygląda na to, że papież spełnił oczekiwania" - ocenia "El Pais". Z depeszy z grudnia 2009 wynika, że kryzys zapoczątkowany wystąpieniem w Ratyzbonie wywołał "dialog ze światem muzułmańskim". Zakres dialogu międzyreligijnego Watykanu nie ma sobie równych na świecie - piszą z Watykanu dyplomaci USA. "El Pais" przypomina o 11 inicjatywach z instytucjami islamskimi, o chęci Arabii Saudyjskiej i Jordanii do walki z ekstremizmem oraz gotowości Watykanu do ochrony mniejszości religijnych w krajach muzułmańskich.

Zdaniem "El Pais" doszło do zbliżenia Watykanu z administracją prezydenta USA Baracka Obamy. W lipcu 2009 roku Obama złożył wizytę papieżowi. W jej następstwie dyplomaci uznali, że "Watykan może być potężnym partnerem USA i innych krajów w osiąganiu wspólnych celów".