Wielka Bieda, która się zbuntowała. Bo wcale biedą nie jest

Nikt by o tej wsi nie wiedział, gdyby nie tabliczka na wjeździe. Domy rozrzucone są po lesie, a prowadzą do nich wyboiste ścieżki. Tylko środek przecina szosa. Nawet sklepu nie ma.

Wielka Bieda. Tak brzmiała nazwa. Nie mieli litości ci, którzy z nich szydzili.

Ku ich uciesze mieszkał tam pan Głodny, więc zaczęły krążyć anegdoty. Choćby o tym, jak milicja wezwała go na komisariat.

- Nazwisko - zażądał funkcjonariusz.
- Głodny - odpowiedział.
- Skąd?
- Z Wielkiej Biedy.

Milicjanci nie uwierzyli, więc sięgnęli po pałkę. Tak mówią.

Jednak Wielka Bieda nie była Wielką Biedą od zawsze. Najstarsi pamiętają czasy, gdy wieś płonęła. Zniszczony był co drugi dom, a Niemcy pakowali dorobek swojego życia. Na ich miejsce wprowadzali się Polacy. Jeszcze wtedy był to Marienbusch.

I państwo Głodni też przez jakiś czas mieszkali z poprzednimi właścicielami pod jednym dachem.

- Żadnych pretensji do siebie nie mieliśmy - opowiada ich syn.

Umówili się, że oni zajmą jedną połowę domu, a Niemcy zostaną w drugiej. Tak poczekają na transport do kraju. Łzy popłynęły im, gdy już wyjeżdżali.

- Ale potem wracali. Może ze cztery raz byli… - wspomina.

Przywozili wtedy kawę w prezencie, spacerowali po okolicy i patrzyli na dom. Ale kontakt się urwał, bo starsi umarli, a młodsi już nie wracają.

Wraz z Niemcami odszedł też Marienbusch. Poza nim tysiącom innych wsi, miasteczek i miast trzeba było wymyślić nazwy. Albo przywrócić im te polskie sprzed lat, o ile je miały.

I tak pobliski Putzig stał się Jędrzejewem, Schönlanke nazwano Trzcianką, Czarnikau został Czarnkowem, a niedaleki Dratizg zmienił się w Drawsko.

- Zrobili to dla śmiechu - mówi dalej syn. - Nikt ich tam nie kontrolował.

Bo urzędnicy ponoć myśleli, że skoro jest Głodny, to powinien mieszkać w Wielkiej Biedzie. Stare tablice więc wykopali, a wsadzili nowe. I tak zaczęła się Wielka Bieda.

Choć mówi się też o tym, jak ówczesnego wójta milicjanci przyłapali na szabrownictwie. Zamknęli go, ukarali, a on swoim sąsiadom chciał się wyżalić.

- A to wielka bieda! - krzyknął.

I dlatego tak miało zostać.

Zaś pewne jest to, że tabliczki wkopano tuż po wojnie. A wypisana na nich nazwa zwykle była dla mieszkańców przekleństwem. Ale przynajmniej raz okazała się zbawieniem.

- Jak byłem w wojsku, to dowódca dał mi cztery dni urlopu. Za to, że byłem z Wielkiej Biedy - chwali się syn państwa Głodnych.

Raz w lokalnej gazecie pojawił się artykuł, gdzie opisywali wieś. I pisali też o Głodnym, który był tu najbogatszym rolnikiem. Dowódca zawołał go wtedy do siebie.

- Ty jesteś z Wielkiej Biedy? - zapytał.
- Tak.
- Co ty tu jeszcze robisz?! - grzmiał. - Cztery dni urlopu i jedziesz ojcu pomagać! Przy robotach rolnych.

Jednak z biegiem lat mieszkańcy narzekali coraz bardziej. Męczyło ich to, że muszą mieszkać w miejscu, które właśnie tak się nazywa. Mieli dość drwin.

Mówili, że jaka to Wielka Bieda, skoro mają takie bogactwa. Lasy pełne grzybów, gospodarstwa wszędzie. Dlatego jeden z nich wpadł na pomysł, żeby nazwali się Grzybowo.

- Nazwa jest przyczynkiem drwin ze strony mieszkańców innych miejscowości... - pisali mieszkańcy w petycji. - Wszyscy rolnicy pragną, by zmienić ją za wszelką cenę...

Opowiedzili wszystko dziennikarzowi "Kuriera Polskiego". Potem cała Polska dowiedziała się, że "przykro mieszkać w Wielkiej Biedzie", bo tak brzmiał nagłówek.

I choć z Grzybowem się nie udało, to na starych mapach odnaleziono nazwę Średnica. Władze udało się przekonać. Wtedy Wielka Bieda stała się historią, a mieszkańcy odetchnęli z ulgą.

Choć na tabliczce biedy już nie ma, to po latach wciąż gdzieniegdzie ją widać. Na podwórkach stoją zardzewiałe maszyny rolnicze. Z niektórych domów sypie się tynk, odpadają czerwone cegły. Ale za to inne lśnią nowością, wystają zza wysokich płotów.

- Ściągnęłam do wsi półtora miliona złotych - chwali się sołtys . - To nie są małe pieniądze, tylko ogromny sukces, jak na tak maleńką wioskę.

Za te pieniądze powstała droga. Wąska, ale równa, asfaltowa. Odbywają się festyny. Co prawda tylko raz w roku, bo jednak środki są, jakie są. Nie na wszystko starczy. No ale jest jeszcze nowy plac zabaw i wyremontowana świetlica.

- Tylko ludzi ubywa... - wzdycha sołtys.

Jednak Wielka Bieda odeszła bezpowrotnie. Czasem tylko widać, że kiedyś tu była. Jeden z mieszkańców zachował tabliczkę z nazwą. Wciąż jest, wmurowana w jedno z ogrodzeń, daleko od głównej drogi. A na jednym z domów wisi zachowany dawny numer. Pod nim też Wielka Bieda.

- Kurierzy jak przyjeżdżają, to sobie zdjęcia robią! - krzyczy kobieta zza bramy.

Bo młodzi już nawet nie pamiętają, o co walczyli starsi mieszkańcy. Znają Wielką Biedę tylko z opowieści.

- Ale wie pan, to tak jest. Ludzie to się lubią naśmiewać z innych. Ale jak z nich się śmieją, to już nie - mówi dalej kobieta. - U mnie Wielka Bieda będzie wisieć, aż spadnie.