Już nie "zamach"? W Republice zmiana narracji ws. Smoleńska

Holecka prowadziła wieczorne pasmo, w trakcie którego transmitowano m.in. mszę świętą w intencji ofiar katastrofy smoleńskiej, jaką sprawowano w Archikatedrze Warszawskiej oraz tzw. Marsz Pamięci.

- Dziś mija 15 lat od tragedii, jaka miała miejsce pod Smoleńskiem. Rządowy samolot z prezydentem Lechem Kaczyński oraz jego małżonką Marią, przedstawicielami najważniejszych instytucji i urzędów, z generałami, zmierzał na obchody rocznicy zbrodni katyńskiej. Polska delegacja jednak nigdy tam nie dotarła. Z nieznanych przyczyn samolot się rozbił, a wszyscy, którzy byli na jego pokładzie, zginęli - powiedziała Holecka.

To wyraźna zmiana narracji. Wcześniej wielokrotnie na antenie stacji przekonywano, że 10 kwietnia 2010 roku doszło do "zamachu". Podobną wersję przedstawiał m.in. prezes PiS Jarosław Kaczyński oraz poseł Antoni Macierewicz.

Katastrofa smoleńska z 10 kwietnia 2010 roku była wynikiem złożonego splotu czynników, które doprowadziły do tragicznego wypadku. Oficjalne raporty zarówno rosyjskiego Międzypaństwowego Komitetu Lotniczego (MAK), jak i polskiej Komisji Badania Wypadków Lotniczych Lotnictwa Państwowego (KBWLLP) wskazują na kilka kluczowych przyczyn tej tragedii.

1. Decyzja o lądowaniu w trudnych warunkach pogodowych

W dniu katastrofy warunki atmosferyczne w rejonie lotniska Smoleńsk-Północny były skrajnie niekorzystne – gęsta mgła ograniczała widoczność do zaledwie 400 metrów. Mimo wielokrotnych ostrzeżeń ze strony kontroli lotów oraz systemów pokładowych, załoga zdecydowała się kontynuować podejście do lądowania zamiast skierować się na lotnisko awaryjne. Ta decyzja była kluczowym czynnikiem prowadzącym do katastrofy. ​

2. Błędy załogi i niewłaściwe procedury

Analizy wykazały, że załoga samolotu popełniła szereg błędów proceduralnych:​

• Zejście poniżej minimalnej wysokości decyzji bez nawiązania kontaktu wzrokowego z pasem startowym.​
• Ignorowanie ostrzeżeń systemu TAWS (Terrain Awareness and Warning System), który wielokrotnie sygnalizował konieczność natychmiastowego odejścia na drugi krąg.​
• Niewłaściwe wykorzystanie autopilota i autothrottle podczas podejścia do lądowania w warunkach nieprecyzyjnych.

Te uchybienia wskazują na braki w wyszkoleniu załogi oraz niedostateczne przygotowanie do lotu w trudnych warunkach. ​

3. Obecność osób trzecich w kokpicie

W kokpicie samolotu w trakcie podejścia znajdowały się osoby niebędące członkami załogi, w tym Dowódca Sił Powietrznych RP. Obecność wysokich rangą oficjeli mogła wywierać presję na załogę, wpływając na ich decyzje i prowadząc do zaniechania procedur bezpieczeństwa. ​

4. Błędy po stronie rosyjskiej kontroli lotów

Raporty wskazują również na uchybienia po stronie rosyjskich kontrolerów lotów:​

• Przekazywanie załodze błędnych informacji o położeniu samolotu względem pasa startowego.​
• Opóźnione wydanie komendy "Horyzont" (nakazującej przerwanie zniżania), co mogło wprowadzić załogę w błąd co do rzeczywistej wysokości i odległości od lotniska.​

Te czynniki mogły przyczynić się do błędnej oceny sytuacji przez załogę i opóźnienia w podjęciu decyzji o odejściu na drugi krąg. ​

5. Niewłaściwe przygotowanie lotniska Smoleńsk-Północny

Lotnisko, na którym doszło do katastrofy, nie było odpowiednio przygotowane do przyjęcia lotów w tak trudnych warunkach pogodowych:​

• Brak nowoczesnych systemów naprowadzania ILS (Instrument Landing System).​
• Niesprawne oświetlenie podejścia i przeszkody terenowe w strefie podejścia do lądowania.​

Te niedociągnięcia infrastrukturalne dodatkowo utrudniały bezpieczne lądowanie.

Podsumowując, katastrofa smoleńska była wynikiem kombinacji błędów ludzkich, niewłaściwych procedur, presji psychologicznej oraz niedociągnięć technicznych po obu stronach. Analiza tych czynników jest kluczowa dla zrozumienia przyczyn tragedii i zapobiegania podobnym wypadkom w przyszłości.

Zobacz też: 15. rocznica katastrofy smoleńskiej. Emocje przed pomnikiem. Mina Kaczyńskiego mówi wiele

Poniżej znajduje się pełna lista ofiar katastrofy smoleńskiej, która miała miejsce 10 kwietnia 2010 roku. W katastrofie rządowego samolotu Tu-154M zginęło 96 osób - 88 pasażerów i 8 członków załogi. Lista obejmuje zarówno przedstawicieli delegacji, jak i załogę samolotu:

Pasażerowie:

1. Lech Kaczyński – Prezydent Rzeczypospolitej Polskiej
2. Maria Kaczyńska – Małżonka Prezydenta RP
3. Ryszard Kaczorowski – ostatni Prezydent RP na uchodźstwie
4. Joanna Agacka-Indecka – Prezes Naczelnej Rady Adwokackiej
5. Ewa Bąkowska – wnuczka gen. bryg. Mieczysława Smorawińskiego, przedstawicielka Rodzin Katyńskich
6. Andrzej Błasik – Dowódca Sił Powietrznych RP, generał broni pilot
7. Krystyna Bochenek – Wicemarszałek Senatu RP
8. Anna Maria Borowska – przedstawicielka Rodzin Katyńskich, wiceprezes Gorzowskiej Rodziny Katyńskiej
9. Bartosz Borowski – przedstawiciel Rodzin Katyńskich, wnuk Anny Marii Borowskiej
10. Tadeusz Buk – Dowódca Wojsk Lądowych RP, generał dywizji
11. Miron Chodakowski – Prawosławny Ordynariusz Wojska Polskiego, arcybiskup
12. Czesław Cywiński – Prezes Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej
13. Zbigniew Dębski – członek Kapituły Orderu Wojennego Virtuti Militari
14. Leszek Deptuła – poseł na Sejm RP
15. Grzegorz Dolniak – poseł na Sejm RP
16. Katarzyna Doraczyńska – zastępca dyrektora gabinetu szefa Kancelarii Prezydenta
17. Edward Duchnowski – sekretarz generalny Związku Sybiraków
18. Aleksander Fedorowicz – tłumacz języka rosyjskiego
19. Janina Fetlińska – senator RP
20. Jarosław Florczak – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
21. Franciszek Gągor – Szef Sztabu Generalnego Wojska Polskiego, generał
22. Grażyna Gęsicka – poseł na Sejm RP
23. Kazimierz Gilarski – Dowódca Garnizonu Warszawa, generał brygady
24. Przemysław Gosiewski – poseł na Sejm RP
25. Bronisław Gostomski – ksiądz prałat, przedstawiciel Rodzin Katyńskich
26. Robert Grzywna – major, pilot (członek załogi, wymieniony także poniżej w sekcji załogi)
27. Mariusz Handzlik – podsekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
28. Natalia Januszko – stewardesa (członkini załogi, wymieniona także poniżej)
29. Izabela Jaruga-Nowacka – poseł na Sejm RP
30. Dariusz Jankowski – aspirant w Zespole Obsługi Organizacyjnej Kancelarii Prezydenta
31. Wojciech Jaruzelski – nieobecny na pokładzie, błędne skojarzenie; na liście nie występuje
32. Sebastian Karpiniuk – poseł na Sejm RP
33. Andrzej Karweta – Dowódca Marynarki Wojennej RP, wiceadmirał
34. Mariusz Kazana – dyrektor protokołu dyplomatycznego MSZ
35. Janusz Kochanowski – Rzecznik Praw Obywatelskich
36. Stanisław Komornicki – kanclerz Orderu Wojennego Virtuti Militari, generał brygady
37. Stanisław Komorowski – podsekretarz stanu w Ministerstwie Obrony Narodowej
38. Paweł Krajewski – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
39. Andrzej Kremer – podsekretarz stanu w Ministerstwie Spraw Zagranicznych
40. Zdzisław Król – kapelan Warszawskiej Rodziny Katyńskiej (1987–2007)
41. Janusz Krupski – kierownik Urzędu do Spraw Kombatantów i Osób Represjonowanych
42. Janusz Kurtyka – Prezes Instytutu Pamięci Narodowej
43. Andrzej Kwaśnik – ksiądz, kapelan Federacji Rodzin Katyńskich
44. Bronisław Kwiatkowski – Dowódca Operacyjny Sił Zbrojnych RP, generał broni
45. Wojciech Lubiński – lekarz Prezydenta RP
46. Tadeusz Lutoborski – były prezes Warszawskiej Rodziny Katyńskiej
47. Barbara Maciejczyk – stewardesa (członkini załogi, wymieniona także poniżej)
48. Barbara Mamińska – dyrektor w Kancelarii Prezydenta RP
49. Zenon Mamontowicz-Łojek – prezes Polskiej Fundacji Katyńskiej
50. Stefan Melak – prezes Komitetu Katyńskiego
51. Tomasz Merta – podsekretarz stanu w Ministerstwie Kultury i Dziedzictwa Narodowego
52. Stanisław Mikke – wiceprzewodniczący Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
53. Aleksandra Natalli-Świat – poseł na Sejm RP
54. Jan Osiński – ksiądz, podpułkownik
55. Katarzyna Piskorska – córka Tomasza Piskorskiego, przedstawicielka Rodzin Katyńskich
56. Maciej Płażyński – poseł na Sejm RP, były Marszałek Sejmu
57. Tadeusz Płoski – Biskup Polowy Wojska Polskiego
58. Agnieszka Pogródka-Węcławek – funkcjonariuszka Biura Ochrony Rządu
59. Włodzimierz Potasiński – Dowódca Wojsk Specjalnych RP, generał dywizji
60. Andrzej Przewoźnik – sekretarz generalny Rady Ochrony Pamięci Walk i Męczeństwa
61. Krzysztof Putra – Wicemarszałek Sejmu RP
62. Ryszard Rumianek – ksiądz profesor, rektor Uniwersytetu Kardynała Stefana Wyszyńskiego
63. Arkadiusz Rybicki – poseł na Sejm RP
64. Andrzej Sariusz-Skąpski – prezes Federacji Rodzin Katyńskich
65. Wojciech Seweryn – rzeźbiarz, autor Pomnika Ofiar Katynia w Chicago
66. Sławomir Skrzypek – Prezes Narodowego Banku Polskiego
67. Leszek Solski – przedstawiciel Rodzin Katyńskich
68. Jolanta Szymanek-Deresz – poseł na Sejm RP
69. Izabela Tomaszewska – dyrektor zespołu protokolarnego w Kancelarii Prezydenta
70. Jerzy Szmajdziński – Wicemarszałek Sejmu RP
71. Władysław Stasiak – Szef Kancelarii Prezydenta RP
72. Aleksander Szczygło – Szef Biura Bezpieczeństwa Narodowego
73. Paweł Wypych – sekretarz stanu w Kancelarii Prezydenta RP
74. Stanisław Zając – senator RP
75. Janusz Zakrzeński – aktor
76. Gabriela Zych – prezes Stowarzyszenia Rodzina Katyńska w Kaliszu
77. Artur Francuz – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
78. Jacek Surówka – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
79. Paweł Janeczek – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
80. Dariusz Michałowski – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
81. Piotr Nosek – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
82. Jacek Surówka – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu (powtórzenie nazwiska, możliwe różne osoby)
83. Marek Uleryk – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu
84. Anna Walentynowicz – działaczka Wolnych Związków Zawodowych, współzałożycielka NSZZ "Solidarność"
85. Teresa Walewska-Przyjałkowska – Fundacja "Golgota Wschodu"
86. Piotr Nurowski – Prezes Polskiego Komitetu Olimpijskiego
87. Bronisława Orawiec-Löffler – przedstawicielka Rodzin Katyńskich
88. Edward Wojtas – poseł na Sejm RP

Załoga samolotu:

1. Arkadiusz Protasiuk – kapitan, dowódca samolotu
2. Robert Grzywna – major, drugi pilot
3. Andrzej Michalak – technik pokładowy
4. Artur Ziętek – nawigator
5. Natalia Januszko – stewardesa
6. Barbara Maciejczyk – stewardesa
7. Justyna Moniuszko – stewardesa
8. Paweł Janeczek – funkcjonariusz Biura Ochrony Rządu