W berlińskim parlamencie otwarto wystawę o "Solidarności"

Uroczystego otwarcia wystawy dokonali przewodniczący Berlińskiej Izby Poselskiej, czyli berlińskiego parlamentu krajowego, Walter Momper (SPD) oraz wiceprzewodniczący Rady Warszawy Mirosław Sztyber.

Niemcy, a szczególnie Berlińczycy, nigdy nie zapomną dzielnemu polskiemu narodowi wkładu, jaki wniósł w dzieło wolności oraz jedności Europy i Niemiec. Jesteśmy wdzięczni dziś i pozostaniemy wdzięczni także w przyszłości- powiedział Momper.

Podkreślił, że powstanie "Solidarności" miało wpływ na losy świata, a także "praktyczne skutki dla nas wszystkich w Europie, Niemczech i Berlinie". Doprowadziło do upadku żelaznej kurtyny, do zakończenia zimnej wojny w Europie, utorowało drogę do upadku muru berlińskiego i do ponownego zjednoczenia Niemiec - oświadczył.

Sztyber zwrócił uwagę, że wystawa odbywa się w miejscu, nieopodal którego wznosił się "złowrogi mur, dramatycznie dzielący miasto Berlin" - "mur, który stał się symboliczną granicą wolności i zniewolenia w ówczesnej Europie".

Składającą się z blisko 300 zdjęć kolekcję ulokowano w siedzibie Izby Poselskiej, reprezentacyjnym XIX-wiecznym pałacu w centrum Berlina, w pobliżu miejsca, gdzie przebiegał do listopada 1989 r. mur berliński, dzielący miasto na części wschodnią i zachodnią.

Momper powiedział, że pamięć o konstruktywnej rewolucji należy do "fundamentów europejskiej, wolnościowej i demokratycznej tożsamości". Celem wystawy jest utrwalenie tej tożsamości, szczególnie wśród młodzieży, aby skłonić ją do refleksji nad odwagą cywilną, zaangażowaniem obywatelskim i wolą wolności- oświadczył.

Eider podkreślił, że agencja codziennie obecna jest tam, "gdzie tworzy się historia". To, co dziś jest bieżącą informacją, to, co wysyłamy do mediów w postaci depesz czy fotografii, z czasem staje się opisem historii- powiedział. Ten czas, pokazany na fotogramach, był czasem bardzo dramatycznym w historii Polski. Dla ludzi mojego pokolenia był czasem wielkiej nadziei, a zarazem niemałych lęków - zauważył. Dobrze, że możemy pokazać te lęki i obawy tak, jak zostały zarejestrowane fotoaparatami naszych fotografów - powiedział.

Eider uznał Berlin za dobre miejsce do pokazania wystawy o "Solidarności", ponieważ "proces, który zaczął się podczas polskiego sierpnia, znalazł swoje symboliczne zwieńczenie tutaj, w Berlinie, w chwili upadku muru".

Kurator wystawy Danuta Jackiewicz określiła wystawę mianem "zbiorczego portretu Polaków z czasów historycznej już 'Solidarności'". Otwierające wystawę zdjęcie Erazma Ciołka "Pękająca lina cumownicza" z sierpnia 1980 r., przedstawiające symbolicznie sytuację polityczną, weszło do kanonu arcydzieł fotografii- powiedziała Jackiewicz. Wyraziła nadzieję, że berlińczycy także uznają to zdjęcie za taką ikonę.

Wystawę zamykają zdjęcia przedstawiające pacyfikację kopalni "Wujek" 16 grudnia 1981 r.

Berlińskie władze oświatowe zwróciły się do kilkuset szkół ponadpodstawowych z sugestią, by nauczyciele pokazali swoim uczniom wystawę, przekazując im przy okazji wiedzę o polskiej historii.

Wystawa o "Solidarności" powstała z inicjatywy PAP. Zorganizowały ją Muzeum Narodowe, Rada m. st. Warszawy oraz Stołeczna Estrada. Po raz pierwszy pokazano ją latem ubiegłego roku w Muzeum Narodowym.

Podstawą ekspozycji są fotografie z archiwów Centralnej Agencji Fotograficznej, która obecnie jest częścią PAP. Zasoby z lat 1980- 81 to kilkadziesiąt tysięcy unikalnych fotografii, dokumentujących powstanie i pierwszy okres działania związku. Wykorzystano także prace niezależnych fotografików. Wśród zdjęć wybranych na wystawę są niepublikowane lub mało znane fotografie zatrzymane ćwierć wieku temu przez cenzurę, pokazujące strajki w sierpniu 1980 r., negocjacje strajkujących ze stroną rządową, podpisanie porozumień, utworzenie "Solidarności" i działalność związku do wprowadzenia stanu wojennego.

W Berlinie wystawa będzie czynna do 10 marca.

Jacek Lepiarz