Tymczasowy następca papieża - kardynał Kevin Farrell. Kim jest i jaką rolę pełni po śmierci Franciszka?

Cały świat żegna papieża Franciszka, tłumy w Watykanie. Śledź naszą relację NA ŻYWO

Kardynał Kevin Joseph Farrell to jedna z prominentnych postaci współczesnego Kościoła Katolickiego, znany z pełnienia kluczowych funkcji w Watykanie oraz wieloletniej posługi duszpasterskiej w Stanach Zjednoczonych i Meksyku.

Urodzony w Irlandii, Farrell zdobył międzynarodowe uznanie dzięki swojej pracy na rzecz świeckich, rodzin i życia, a także zaangażowaniu w zarządzanie finansami Stolicy Apostolskiej.

Jego kariera obejmuje zarówno posługę kapłańską, jak i administracyjną, co czyni go jedną z bardziej wpływowych postaci w Kurii Rzymskiej.

Kevin Joseph Farrell urodził się 2 września 1947 roku w Dublinie, w Irlandii, jako drugi z czterech synów w rodzinie posługującej się językiem irlandzkim. Jego starszy brat, Brian Farrell, również duchowny, pełni funkcję sekretarza Papieskiej Rady ds. Popierania Jedności Chrześcijan od 2002 roku. Kevin Farrell dorastał w środowisku głęboko zakorzenionym w tradycji katolickiej, co miało wpływ na jego późniejsze wybory życiowe.

Po ukończeniu szkoły podstawowej i średniej, Farrell rozpoczął studia na Uniwersytecie w Salamance w Hiszpanii, gdzie zdobył tytuł licencjata sztuk.

Następnie kontynuował edukację na Papieskim Uniwersytecie Gregoriańskim w Rzymie, uzyskując licencjat z filozofii i teologii. Studiował także na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu (Angelicum), gdzie zdobył tytuł magistra teologii dogmatycznej (1976) oraz licencjat z teologii pastoralnej (1977). Dodatkowo, ukończył studia na Uniwersytecie Notre Dame w stanie Indiana, uzyskując tytuł magistra administracji biznesowej (MBA), a w 2017 roku otrzymał od tej uczelni honorowy doktorat prawa.

W 1966 roku, w wieku 19 lat, Kevin Farrell wstąpił do Zgromadzenia Legionistów Chrystusa, rozpoczynając formację kapłańską. Święcenia kapłańskie przyjął 24 grudnia 1978 roku w Rzymie, w Bazylice Matki Bożej z Guadalupe, z rąk kardynała Eduardo Pironio.

Po święceniach został skierowany do Meksyku, gdzie służył jako kapelan na Uniwersytecie w Monterrey, prowadząc seminaria z zakresu bioetyki i etyki społecznej. Następnie pełnił funkcję administratora generalnego Legionistów Chrystusa, nadzorując seminaria i szkoły we Włoszech, Hiszpanii i Irlandii.

W 1984 roku Farrell opuścił Zgromadzenie Legionistów Chrystusa i został inkardynowany do archidiecezji Waszyngtonu w Stanach Zjednoczonych. Tam rozpoczął pracę duszpasterską jako wikariusz w parafiach św. Piotra w Olney, św. Bartłomieja w Bethesda oraz św. Tomasza Apostoła w Waszyngtonie. W 1985 roku został dyrektorem Hiszpańskiego Centrum Katolickiego archidiecezji, a w 1988 roku pełnił funkcję tymczasowego dyrektora tamtejszych Katolickich Organizacji Dobroczynnych. W latach 1989–2001 był sekretarzem ds. finansów archidiecezji, a w 1995 roku otrzymał od Watykanu tytuł prałata honorowego.

W 2001 roku papież Jan Paweł II mianował Farrella wikariuszem generalnym archidiecezji Waszyngtonu oraz proboszczem parafii Zwiastowania. 28 grudnia tego samego roku Farrell został mianowany biskupem pomocniczym Waszyngtonu z tytularną stolicą Rusuccuru. Sakrę biskupią przyjął 11 lutego 2002 roku w Bazylice Narodowego Sanktuarium Niepokalanego Poczęcia w Waszyngtonie, z rąk ówczesnego kardynała Theodore’a McCarricka.

W 2007 roku papież Benedykt XVI powołał Farrella na urząd biskupa diecezjalnego Dallas w Teksasie, gdzie służył do 2016 roku. W tym czasie zasłynął jako krytyk aborcji oraz orędownik papieskiej adhortacji Amoris Laetitia, która dotyczyła duszpasterstwa rodzin. Był także przewodniczącym Komitetu ds. Krajowych Zbiórek Konferencji Episkopatu USA w 2009 roku oraz moderatorem Rady ds. Zarządzania Finansami Diecezjalnymi.

W 2016 roku papież Franciszek powołał Farrella na stanowisko prefekta nowo utworzonej Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia, która rozpoczęła działalność 1 września 2016 roku. W tym samym roku, 9 października, papież ogłosił, że Farrell zostanie kardynałem, a kreacja kardynalska miała miejsce 19 listopada 2016 roku. Farrell otrzymał tytuł kardynała diakona z kościołem tytularnym San Giuliano Martire w Rzymie.

Jako prefekt Dykasterii ds. Świeckich, Rodziny i Życia, Farrell skupił się na promowaniu roli świeckich w Kościele oraz wspieraniu duszpasterstwa rodzin. W 2022 roku podkreślał, że małżeństwo i rodzina są centralnym tematem dla Kościoła, a rodziny oparte na sakramencie małżeństwa pełnią kluczową rolę w przekazywaniu wiary. W jednym z wywiadów stwierdził, że w przyszłości dykasterią świeckich może kierować osoba świecka, co byłoby zgodne z reformami papieża Franciszka wprowadzonymi w konstytucji Praedicate Evangelium.

Farrell odegrał istotną rolę w organizacji Światowych Spotkań Rodzin, w tym X Spotkania w 2022 roku, które odbyło się w nowej formule, łącząc wydarzenia w Rzymie z lokalnymi inicjatywami na całym świecie. W czasie pandemii COVID-19, w 2020 roku, przekonał papieża Franciszka do przełożenia Światowego Spotkania Rodzin i Światowych Dni Młodzieży na 2022 i 2023 rok, argumentując, że organizacja takich wydarzeń w niepewnych warunkach byłaby nieodpowiedzialna.

Po śmierci papieża Franciszka 21 kwietnia 2025 roku kardynał Kevin Farrell, jako kamerling Świętego Kościoła Rzymskiego, przejął kluczowe obowiązki związane z zarządzaniem Stolicą Apostolską w okresie sede vacante. W 2019 roku papież Franciszek mianował go na to stanowisko, powierzając mu odpowiedzialność za administrację Watykanu po swojej śmierci lub rezygnacji. Jako kamerling, Farrell ogłosił zgon papieża i nadzoruje przygotowania do konklawe, które wybierze nowego następcę św. Piotra.

Rola kamerlinga w czasie śmierci papieża jest nie tylko administracyjna, ale także symboliczna. Farrell zarządza codziennymi sprawami Watykanu, pieczętuje apartamenty papieskie i nadzoruje organizację pogrzebu papieża. Jego doświadczenie w zarządzaniu finansami i administracją czyni go idealnym kandydatem do tej funkcji.

Oprócz roli kamerlinga, kardynał Farrell pełni szereg innych ważnych funkcji w Watykanie, które pozostają istotne także w okresie sede vacante.

W 2020 roku został przewodniczącym Komisji ds. Poufnych, nowego organu w Kurii Rzymskiej odpowiedzialnego za nadzór nad poufnymi aktami prawnymi, ekonomicznymi i finansowymi. W 2022 roku objął stanowisko przewodniczącego Papieskiego Komitetu ds. Inwestycji, a od 1 stycznia 2024 roku jest także prezydentem Sądu Kasacyjnego Państwa Watykańskiego. Dodatkowo, w 2018 roku został członkiem Papieskiej Komisji ds. Państwa Watykańskiego, a w 2017 roku członkiem Administracji Patrimonium Stolicy Apostolskiej.

Kardynał Farrell nie uniknął kontrowersji. W 2019 roku przyznał, że przyjął darowiznę w wysokości 29 000 dolarów od biskupa Michaela J. Bransfielda na remont swojego mieszkania w Rzymie.

Pieniądze pochodziły z funduszy diecezji Wheeling-Charleston, co wywołało skandal, gdy ujawniono, że Bransfield wykorzystywał środki diecezjalne na osobiste wydatki. Farrell zwrócił pieniądze diecezji, a Bransfield został usunięty z urzędu.

Ponadto, w 2019 roku pojawiły się spekulacje dotyczące powiązań Farrella z kardynałem Theodore’em McCarrickiem, z którym dzielił mieszkanie w Waszyngtonie w czasach, gdy był wikariuszem generalnym. McCarrick został później oskarżony o nadużycia seksualne, co rzuciło cień na niektóre osoby z jego otoczenia. Nie ma jednak dowodów, by Farrell był zamieszany w jakiekolwiek wykroczenia.

Co musisz wiedzieć o śmierci papieża?

Śmierć papieża uruchamia precyzyjnie zaplanowaną sekwencję działań, mających zapewnić ciągłość funkcjonowania Kościoła i godne pożegnanie jego zwierzchnika. Franciszek jeszcze w przeddzień śmierci pojawił się na balkonie bazyliki św. Piotra, by udzielić błogosławieństwa Urbi et Orbi, a następnie wsiadł do papamobile i długo objeżdżał plac – jak się później okazało, była to jego ostatnia publiczna obecność (zobacz ostatnie zdjęcia papieża).

Zaraz po stwierdzeniu zgonu rozpoczynają się ściśle określone rytuały – ciało zostaje przeniesione do Bazyliki św. Piotra, a osoba pełniąca funkcję kamerlinga wypowiada trzykrotnie imię papieża i dotyka jego czoła srebrnym młoteczkiem, co symbolicznie potwierdza śmierć głowy Kościoła (opis rytuałów po śmierci papieża).

Za przejęcie władzy w Watykanie odpowiada w tym czasie kamerling – obecnie Amerykanin kard. Kevin Farrell – który m.in. niszczy papieski pierścień Rybaka i koordynuje przygotowania do konklawe, czyli wyboru nowego papieża (kto rządzi Watykanem po śmierci papieża?).

Konklawe rozpoczyna się kilka dni po pogrzebie i przebiega w ścisłej tajemnicy – kardynałowie-elektorzy zamykani są w Kaplicy Sykstyńskiej i głosują aż do momentu wyboru nowej głowy Kościoła, zgodnie z wielowiekową procedurą i precyzyjnym protokołem (jak wygląda wybór nowego papieża).

Źródło: VaticanNews, DEON