"The Times": przełom prawny w terapeutycznym klonowaniu
Nowe wytyczne władz medycznych odpowiedzialnych
za regulację sztucznego zapłodnienia (HEFA) dopuszczają możliwość,
by kobiety były dawczyniami jajeczek specjalnie dla eksperymentów
w klonowaniu. Dzięki temu mają powstać nowe metody leczenia
choroby Parkinsona czy cukrzycy.
Dotychczas w Wielkiej Brytanii kobiety mogły stać się dawczyniami swoich komórek rozrodczych tylko z altruistycznych względów, gdy chciały dopomóc parom niezdolnym do zapłodnienia, za co dostawały symboliczną zapłatę i zwrot kosztów. O nowych wytycznych dowiedział się "The Times" na dzień przed ich oficjalnym ogłoszeniem.
"Decyzja wzbudza kontrowersje dotyczące tzw. terapeutycznego klonowania, ponieważ kobiety godzące się na to, by pobrano od nich komórki rozrodcze, narażają się na szkodę na zdrowiu i nie odnoszą z tego żadnej wymiernej korzyści" - pisze gazeta.
"Wprawdzie żeńska komórka rozrodcza (jajeczko) ma kluczowe znaczenie dla badań nad klonowaniem, ale jej pobranie naraża kobietę na potencjalne komplikacje, które mogą spowodować uszkodzenia nerek lub nawet śmierć. Z powodu tego ryzyka dotychczas pobierano jajeczka tylko od pacjentek, które i tak przechodziły operację ginekologiczną lub zapłodnienie in vitro" - tłumaczy pismo.
Terapeutyczne klonowanie polega na wprowadzeniu jądra dorosłej komórki do jajeczka, z którego usunięto oryginalne DNA. Wytworzona w ten sposób komórka odpowiada idealnie genetycznym cechom pacjenta, który dostarczył jądra komórkowego i może zostać wprowadzona do jego organizmu bez ryzyka odrzucenia.
Prace nad wytworzeniem tzw. komórek macierzystych, będących niezbędnym krokiem w pracach nad nowymi terapiami dla nieuleczalnych obecnie chorób, hamuje brak żeńskich komórek rozrodczych. Pobranie jajeczek u kobiet może spowodować jednak trudności z zajściem w ciążę i wymaga przyjmowania środków na pobudzenie pracy jajników. Łączy się to z ryzykiem wywołania nadczynności narządów rozrodczych, co - w rzadkich przypadkach - może spowodować uszkodzenie nerek i śmierć.
Z tych względów przeciwnicy klonowania terapeutycznego sądzą, że nowe wytyczne narażają zdrowie kobiety w imię spekulatywnych badań naukowych, które budzą wiele zastrzeżeń. Tygodnik "Nature" nazwał zabieg pobierania jajeczek "nieprzyjemnym, inwazyjnym procesem, który może spowodować zagrażające życiu skutki uboczne".
Dotychczas kobiety godzące się na pobranie od nich jajeczek otrzymywały symboliczną sumę 15 funtów plus zwrot kosztów, obecnie HEFA sugeruje jej podniesienie do 250 funtów.