Rocznica rozpoczęcia budowy metra w Warszawie

Pierwszą uchwałę w sprawie budowy metra w Warszawie przyjęto w 1925 roku. Dotyczyła ona opracowania projektu podziemnej kolejki. Rozpoczęto nawet prace geologiczne, które podobnie jak całą inwestycję wstrzymano z powodu kryzysu finansowego lat 30.

Po II wojnie światowej powrócono do pomysłu budowy metra. Prace wystartowały w latach 50. Trasa podziemnej kolejki przypominała kształtem literę Y, a jedna z jej gałęzi miała prowadzić pod Wisłą na praską stronę rzeki. - W tym czasie budowano z myślą o zagrożeniu wojną atomową. Metro, oprócz funkcji komunikacyjnych, miało pełnić również rolę schronu - tłumaczy w rozmowie z Wirtualną Polską varsavianista Janusz Owsiany. Prace przerwano z powodu wysokich kosztów. W tym okresie większych środków wymagały inwestycje w przemysł ciężki i zbrojeniowy.

Do pomysłu budowy metra wrócono ćwierć wieku później. 15 kwietnia 1983 roku na Ursynowie wbito w ziemię pierwszy stalowy pal, co zapoczątkowało budowę metra w Warszawie. - W latach 80. sytuacja transportu publicznego była tragiczna. Władza potrzebowała spektakularnego rozwiązania tego problemu, do tej roli pasowała podziemna kolejka - wyjaśnia Owsiany. Pierwsza trasa miała prowadzić od Kabat do Politechniki.

Budowa warszawskiego metra miała pięciu wiodących wykonawców, a łącznie brały w niej udział aż 24 przedsiębiorstwa. Średnie zatrudnienie przy tej inwestycji wynosiło 1600 osób.

Tunele budowano przy użyciu tarcz sprowadzonych ze Związku Radzieckiego. Drążenie odbywało się, więc techniką zbliżoną do tej, którą wykorzystano przy centralnym odcinku II linii. Stacje natomiast wykonano metodą odkrywkową.

Budowa metra w dużej metrze przyczyniła się do rozwoju dzielnicy Ursynów. - Kiedyś to była wieś, gdzie pasły się krowy. Ludzie chcieli tam mieszkać, bo było dużo zieleni, a metro miało umożliwić szybki dojazd do centrum - wspomina varsavianista.

Trasa I linii metra była kopią pomysłu prezydenta Starzyńskiego, który planował identyczną trasę, choć niesięgającego tak daleko na Ursynów. - Północ-południe to była zawsze krytyczna trasa komunikacji. Warszawę, a zwłaszcza Śródmieście przed wojną przecinała sieć ulic, gdzie nie mógł wcisnąć się tramwaj - tłumaczy Owsiany. I dodaje, że logika kolejnych władz miasta była identyczna "metro to jedyne rozwiązanie, które pozwoli sensownie planować komunikację miejską na kierunku północ-południe".

Budowa pierwszego odcinka zakończyła się w 1995 roku. Połączył on Kabaty z Politechniką. W 1998 roku uruchomiono stację Centrum, trzy lata później oddano do użytku kolejne dwie stacje - Świętokrzyska i Ratusz Arsenał. Kolejne stacje powstały na Żoliborzu - Dworzec Gdański (2003), Plac Wilsona (2005) i Marymont (2006). Ostatnim etapem budowy był odcinek bielański. Na wiosnę 2008 roku oddano do użytku stację Słodowiec. 25 października 2008 uruchomiono jeszcze trzy przystanki - Stare Bielany, Wawrzyszew i Młociny. Budowa I linii metra trwała 25 lat. Tekst: Michał Fabisiak