Prokuratura Generalna stworzy "czarną listę" par homoseksualnych? "To paranoja"
Jakub jest ze swoim partnerem od 11 lat. Planują ślub, a ceremonia miałaby odbyć się w Hiszpanii. Od kilku lat starają się uzyskać od Urzędu Stanu Cywilnego w Warszawie zaświadczenie, które jest niezbędne, by do ślubu mogło dojść. Zgodnie z ostatnim przykazem właśnie trafili na "czarną listę" Prokuratury Generalnej. - To jakaś paranoja - mówi Jakub w rozmowie z Wirtualną Polską.
„Niedopuszczalne jest przyjęcie przez kierownika Urzędu Stanu Cywilnego oświadczenia o wstąpieniu w związek małżeński przez osoby tej samej płci” - takie polecenie od Roberta Hernanda, zastępcy Prokuratora Generalnego, otrzymał każdy prokurator rejonowy. Od tej pory prokuratorzy będą przyglądać się każdej sprawie rejestracji małżeństw par jednopłciowych, zawartych poza granicami kraju. Jeśli takie wnioski o wydanie zaświadczenia pojawią się, mają dopilnować, by Urząd Stanu Cywilnego ich nie rozpatrzył.
- To wyraz przedziwnej obsesji i działanie, które ma pokazać, że władza stoi na straży tradycyjnych, chrześcijańskich wartości, których chyba nie do końca rozumie. Prokuratura działa na pokaz - mówi Wirtualnej Polsce Jakub, który od lat walczy w sądach o wydanie odpowiedniego zaświadczenia.
"Efekt zamrożenia"
Pismo Prokuratury Generalnej dotyczy między innymi transkrypcji, czyli procesu wpisania zagranicznego aktu małżeństwa do polskiego rejestru stanu cywilnego. Dzięki temu pary jednopłciowe mogą uprościć w Polsce urzędowe stwierdzanie faktu, że pozostają w związku małżeńskim.
- Oczywiście takie pary mogą posługiwać się bezpośrednio zagranicznym aktem małżeństwa, ale dzięki takiemu zaświadczeniu można znacznie ułatwić sobie życie - mówi Wirtualnej Polsce Paweł Knut, prawnik z Kampanii Przeciw Homofobii. Urzędy Stanu Cywilnego i sądy konsekwentnie jednak odmawiają wydania takiej transkrypcji. Skoro, zgodnie z oczekiwaniami prokuratury, system działa dobrze, po co więc dodatkowe obostrzenia?
"Stanie na straży praworządności" - tak określa swoje działania prokuratura. W liście zaznacza także, że związki jednopłciowe mogą zagrozić małżeństwom heteroseksualnym. Jednak prawnik KPH w takim działaniu widzi chęć wywołania efektu zamrożenia. - Prokuratura chce prawdopodobnie w ten sposób zniechęcić pary przed inicjowaniem tego typu postępowań. Myślę, że chce także kontrolować organizacje, które pomagają w tym względzie parom homoseksualnym. Wydanie takiego pisma ma pewnie spowodować także, że zwykli ludzie, chcący uzyskać transkrypcję, zaczną myśleć, że jest to nielegalne, albo to działanie na granicy prawa - tłumaczy Knut.
"Obejść system"
Jedyne pismo, które w obowiązującym stanie prawnym mogą otrzymać pary jednopłciowe, to zaświadczenie o stanie cywilnym. Taki dokument potrzebny jest w dwóch przypadkach. Gdy para jednopłciowa chce wziąć ślub za granicą, urząd danego kraju będzie wymagał od niej potwierdzenia, że dane osoby nie pozostają w żadnym innym związku małżeńskim. Do tej pory takie zaświadczenie mógł uzyskać każdy, a Urzędy Stanu Cywilnego nie mogły odmawiać ich wydania. W drugim przypadku o dokument mogą ubiegać się pary jednopłciowe, które zawarły związek małżeński za granicą i chcą od polskiego urzędu potwierdzenia swojego stanu cywilnego.
Z listu Prokuratury Generalnej wynika, że osoby domagające się od urzędów wydania zaświadczenia o stanie cywilnym będą szczegółowo odnotowywane. "Uprzejmie proszę Panie i Panów Prokuratorów Regionalnych o uzyskanie informacji o toczących się aktualnie postępowaniach (…) o wydanie zaświadczenia o stanie cywilnym na wniosek osób, które zawarły małżeństwo z osobą tej samej płci za granicą" - czytamy w liście od Prokuratury Generalnej. - Jeśli prokuratorzy mają takie polecenie, muszą je wykonać. My nie mamy żadnych narzędzi prawnych, by konsekwencje takiego listu zatrzymać - zaznacza Paweł Knut.
Wojciech Tochman, znany polski reportażysta działający na rzecz osób LGBT, podpowiada na Facebooku, w jaki sposób "obejść" system. "Bierze się w USC zaświadczenie o stanie cywilnym bez wskazania nazwiska przyszłego małżonka/małżonki. Jak pytają w jakim celu ma być zaświadczenie, to się odpowiada: biznesowym" - czytamy na jego profilu.
"Następnie u tłumacza przysięgłego tłumaczy się treść zaświadczenia na angielski. Potem fru do Kopenhagi lub do każdego innego miasta/ miasteczka w Danii, gdzie w ratuszu z uśmiechem udzielają ślubu jednopłciowym parom z Polski" - tłumaczy Tochman.
"Czarna lista"
Środowiska LGBT porównują przykaz prokuratury do akcji "Hiacynt" z czasów PRL, kiedy to Milicja Obywatelska masowo przez dwa lata zbierała materiały o polskich homoseksualistach i ich środowisku, rzekomo pod pretekstem przeciwdziałania rozwojowi epidemii AIDS. W działaniach Prokuratury Generalnej upatrują także chęć stworzenia "czarnej listy", na której znajdą się osoby, które starają się lub zawarły już poza granicami naszego kraju związek małżeński z osobą tej samej płci.
- Takie działanie naszej prokuratury to rzecz kompletnie absurdalna. Pokazuje sposób ich myślenia - obsesyjnie dyskryminującego. Przytaczanie argumentów, że zawieranie związków jednopłciowych zagroziłoby małżeństwom heteroseksualnym, jest absurdem. Przecież żaden gej nie weźmie ślubu z kobietą i odwrotnie, bo tak nakazuje mu prawo - mówi Jakub.