Polska obawiała się zjednoczenia Niemiec? Odtajniono notatki
W sobotę, 3 października, minie dokładnie 25 lat od kiedy landy NRD przystąpiły do RFN i dały początek zjednoczonym Niemcom. Z odtajnionych w piątek przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych dokumentów wynika, że całemu procesowi towarzyszyły duże obawy Polski. Nasz rząd nie był bowiem pewien, czy Niemcy uznają granice na Odrze i Nysie.
9 listopada 1989 roku, obalono mur berliński - najbardziej ponury symbol podziału Niemiec i Europy na dwa wrogie bloki polityczno-militarne. To wydarzenie umożliwiło z kolei zjednoczenie Niemiec, które nastąpiło dokładnie 3 października 1990 roku. Helmut Kohl, jeden z głównych architektów tego procesu, przyznał wówczas, że przemiany nie byłyby możliwe, gdyby nie wydarzenia, które wcześniej miały miejsce w Polsce i na Węgrzech.
Procesy zjednoczeniowe u naszych zachodnich sąsiadów wywołały jednak spore obawy polskiego rządu, który rozpoczął zabieganie o uznanie granic naszego państwa. Z odtajnionych w piątek przez Ministerstwo Spraw Zagranicznych dokumentów Sojuszu Północnoatlantyckiego wynika, że premier Tadeusza Mazowieckiego był zaniepokojony dwuznacznymi wypowiedziami Helmuta Kohla, który nie chciał jednoznacznie przyznać, iż uznaje zachodnią granicę Polski. Dyplomacja naszego kraju obawiała się, że Niemcy będą chciały odbudować kraj w granicach z 1937 r., tymczasem żaden z wcześniejszych traktatów nie potwierdzał naszej granicy w pełni.
W jednej z odtajnionych notatek czytamy m.in: "niekorzystne z punktu widzenia Polski jest całkowite pominięcie sprawy gwarancji dla granicy na Odrze i Nysie".
W obliczu niejasnej postawy Niemiec polska dyplomacja rozpoczęła wywieranie presji na Stany Zjednoczone, Francję, Wielką Brytanię i Związek Radziecki. Starania te przyniosły wymierne efekty, a w jednej z notatek z czerwca 1990 zauważono: "polska ofensywa dyplomatyczna doprowadziła do zabezpieczenia naszych interesów w odniesieniu do granicy na Odrze i Nysie".
Nasz kraj został włączony do rozmów w ramach formuły 2+4 (RFN i NRD + Związek Radziecki, Francja, USA, Wielka Brytania), gdzie ustalono nienaruszalność granic Polski. 21 czerwca 1990 roku, parlamenty obu państw niemieckich zapowiedziały potwierdzenie granicy w oddzielnym traktacie, który został ostatecznie podpisany miesiąc po zjednoczeniu Niemiec - 4 listopada.