Polscy przestępcy na czele niechlubnej statystyki w Wielkiej Brytanii

Morderstwa, kradzieże, gwałty. Oskarżenia są różne, wyroki też. Brytyjskie więzienia pękają w szwach i nie zanosi się, przynajmniej w najbliższym czasie, na poprawę sytuacji. Tym bardziej, że wydatki na więziennictwo w Anglii i Walii mają zostać zmniejszone aż o 650 mln funtów. Powód? Oszczędności i łatanie budżetowej dziury.

Mordercy i magik

Nie mieli litości, Daniel Pełka zanim zmarł przeżył kilkumiesięczny koszmar. Mieszkający w Coventry 4-latek był głodzony, zmuszany do jedzenia soli, prześladowany psychicznie, bity. Oprawcy chłopca – jego matka 27-letnia Magdalena Ł. i jej 34-letni konkubent Mariusz K. – którzy usłyszeli wyrok co najmniej 30 lat więzienia, są najbardziej znanymi obecnie polskimi skazańcami na Wyspach. Zbrodnia wstrząsnęła nie tylko brytyjską opinią publiczną, ale oprócz tej pary w tutejszych więzieniach przebywa niemal tysiąc Polaków.

Wśród nich są skazani w ubiegłym roku na dożywocie 31-letni Rafał N., jego była narzeczona 32-letnia Anna Ł. oraz jej wujek 38-letni Tadeusz D. Rafał N. udusił swoją 23-letnią dziewczynę Catherine Wells-Burr, z którą mieszkał w miejscowości Chard, po czym razem z dwojgiem wspólników wywiózł jej ciało za miasto i spalił w zostawionym na polu samochodzie. Przestępcy liczyli na 123 tys. funtów z polisy ubezpieczeniowej Angielki, a także na połowę wartego 137 tys. funtów należącego do niej domu.

Głośnym echem odbił się również mord dokonany przez Damiana R. na wyspie Jersey, w sierpniu 2011 r. W napadzie szału 31-latek zabił nożem sześć osób – żonę, dwoje swoich dzieci, teścia oraz przyjaciółkę żony i jej córkę. Rok po tej zbrodni sąd skazał zabójcę na 30 lat więzienia. Mężczyzna cierpiał na depresję spowodowaną kłopotami finansowymi i rozpadającym się małżeństwem.

Do grona najbardziej znanych polskich skazańców w Wielkiej Brytanii w ubiegłym miesiącu dołączył 61-letni chemik Ryszard J., który trafił na 9 lat za kratki za próbę produkcji na masową skalę czystej amfetaminy w tajnym laboratorium w Grantham. "Magik” liczył na milionowe zyski.

Kroki premiera

11 tysięcy. Tylu zagranicznych więźniów, spośród 85 tys. wszystkich osadzonych, odsiaduje obecnie wyroki w brytyjskich więzieniach. Na czele tej listy są Polacy (989), którzy w ostatnim roku wyprzedzili Irlandczyków. Ci ostatni spadli na drugie miejsce (778), a tuż za nimi plasują się Jamajczycy (711), Rumuni (588), Pakistańczycy (522) i Litwini (518). Roczny koszt utrzymania jednego więźnia wynosi 40 tys. funtów.

Wielka Brytania ma podpisane umowy o ekstradycji z ponad 70 państwami, problem w tym, że często funkcjonują one jedynie na papierze. Co prawda, w ubiegłym roku odbyło się 4,5 tys. deportacji, jednak do krajów Unii Europejskiej – w tym do Polski – były one sporadyczne. Zgodnie z porozumieniem zawartym przez poprzedni rząd Partii Pracy, do grudnia 2016 r. polscy więźniowie mogą odsiadywać wyroki na Wyspach, a do tego czasu Polska ma zbudować nowe więzienia.

– W sytuacji, kiedy nasz system penitencjarny przeżywa kryzys, inne kraje muszą brać odpowiedzialność za swoich obywateli – alarmuje Glyn Travis, szef Stowarzyszenia Funkcjonariuszy Więziennych. Wtóruje mu Jenny Chapman, minister więziennictwa w gabinecie cieni lejburzystów. – Rząd marnuje miliony funtów naszych podatników, nie potrafiąc poradzić sobie z tym zjawiskiem. A sytuacja jest coraz gorsza, rośnie przepełnienie i liczba ataków na personel więzienny. Odsyłanie przestępców do ich krajów przyniesie poważne oszczędności – podkreśla Chapman.

Podjęcie zdecydowanych kroków w tym kierunku już w ubiegłym roku zapowiedział premier David Cameron, przyznając, że obecna sytuacja wymaga zdecydowanych działań. Jednak to, że ich wdrożenie w życie napotyka na wiele trudności, pokazuje ostatni przypadek nielegalnego imigranta z Jamajki. Mimo że mężczyzna został skazany za morderstwo, uniknął deportacji, ponieważ jest gejem, a sąd uznał, że z powodu swojej orientacji może być prześladowany w ojczystym kraju.

Z Londynu dla WP.PL Piotr Gulbicki