PiS skierowało wniosek do TK. Premier: Konstytucja RP jest najwyższym aktem prawnym

Posłowie Prawa i Sprawiedliwości złożyli wniosek do Trybunału Konstytucyjnego - domagają się zbadania zgodności z konstytucją trzech zapisów Traktatu o Funkcjonowaniu Unii Europejskiej, które dotyczą uprawnień unijnego trybunału.

- Nasi posłowie skorzystali z prerogatywy w ramach ich uprawnień, ja też z tego korzystam. Chcemy zobaczyć, które przepisy mają mieć wyższość stosowania i który akt prawny jest nadrzędny - mówił premier.

Mateusz Morawiecki zaznaczył, że dzięki orzeczeniu Trybunału Konstytucyjnego "wyklaruje się niejasność prawna", ponieważ mamy do czynienia z "nietypową sprawą".

- Poza Unią Europejską nie ma na świecie takiej organizacji, która dzięki traktom mogłaby ingerować w system prawny kraju członkowskiego (…) Dla mnie nie ma wątpliwości: to Konstytucja Rzeczpospolitej Polskiej jest najwyższym aktem prawnym - dodał szef rządu.

Zobacz też: Afera mailowa. Jan Maria Jackowski o korzystaniu ze służbowej skrzynki

O komentarz do słów premiera poprosiliśmy prof. Andrzeja Zolla. - Nawet jeśli mamy w Konstytucji RP artykuł 8 (traktujący ustawę zasadniczą jako najwyższą ustawę - red.), to musimy także pamiętać, że w tym samym dokumencie art. 91 ust. 3, która mówi, że "jeżeli wynika to z ratyfikowanej przez Rzeczpospolitą Polską umowy konstytuującej organizację międzynarodową, prawo przez nią stanowione jest stosowane bezpośrednio, mając pierwszeństwo w przypadku kolizji z ustawami". Dlatego należy ten artykuł traktować jako wyjątek od artykułu 8 - tłumaczy prawnik.

Kierownik Katedry Prawa Karnego Uniwersytetu Jagiellońskiego zaznacza, że jeśli podpisaliśmy Traktat Lizboński, to jesteśmy zobowiązani do przestrzegania prawa Unii Europejskiej.

- Musimy sobie zdawać sprawę, że to może oznaczać polexit. Skoro nie chcemy przestrzegać traktatów unijnych, to UE może powiedzieć "nie musicie, ale sobie pójdźcie", a my też powinniśmy konsekwentnie powiedzieć "nie chcemy być związani traktatem, który nam nie odpowiada". To oznacza, że opuszczamy Unię Europejską, a to bardzo niebezpieczne działanie dla Polski, jestem bardzo zmartwiony tą całą sytuacją, bardzo mnie to niepokoi - dodaje prof. Zoll.

W kwietniu Morawiecki skierował pytanie do TK ws. zbadania kolizji prawa unijnego z krajowym. Chodzi o przepisy, które m.in. uprawniają lub zobowiązują organ do odstąpienia od stosowania polskiej konstytucji lub nakazują stosować przepisy prawa w sposób niezgodny nią. Komisja Europejska skierowała list do Warszawy, w którym poprosiła szefa rządu o wycofanie wniosku, Morawiecki błyskawicznie odpowiedział, że tego nie zrobi tłumacząc, że "propozycja ze strony KE nie ma żadnego odniesienia faktycznego".

PiS w piątkowym wniosku do TK skarży przepis, zgodnie z którym Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej ma prawo dokonywać kontroli zgodności prawa krajowego z konstytucją państwa. Politycy chcą też stwierdzenia niekonstytucyjności przepisu prawa unijnego, który uprawnia TSUE do kontroli przepisów krajowych dotyczących kształtowania składu, sposobu powoływania i kompetencji organów państw członkowskich, w szczególności sądów

Sprawa została już zarejestrowana w Trybunale Konstytucyjnym pod sygnaturą K5/21. Nie wyznaczono jeszcze terminu jej rozpatrzenia. Do TK skierowano także inny wniosek - tym razem ze strony Izby Dyscyplinarnej Sprawiedliwości, którą TSUE "zawiesiło", ponieważ stoi na stanowisku, że nowo powołany przez PiS organ "nie jest sądem w rozumieniu prawa Wspólnotowego". Izba nie zgadza się z tym twierdzeniem i w zeszłym roku poprosiło TK o zajęcie się sprawą.

Przeczytaj też: Krystyna Pawłowicz wyłączona przez TK. Sama zgłosiła prośbę