Niespodziewane odkrycie w Czarnobylu. Naukowcy ujawnili
Naukowcy przeprowadzili nowe badania w Czarnobylu. Znaleźli wyjątkowo odporne robaki. O czym to świadczy? Doszli do zaskakujących wniosków.
W 1986 roku doszło do katastrofy w elektrowni jądrowej w Czarnobylu, która przekształciła otaczające ją tereny w najbardziej skażony obszar na całej Ziemi. Wysoki poziom promieniowania utrzymuje się tam do dziś, prawie czterdzieści lat po tragicznym wydarzeniu. Mimo że ludność została ewakuowana, wiele roślin i zwierząt nadal zamieszkuje ten region.
W ostatnich latach naukowcy odkryli, że niektóre zwierzęta żyjące w Czarnobylskiej Strefie Wykluczenia, czyli obszarze o powierzchni 2 600 km kwadratowych, znajdującym się w północnej Ukrainie w promieniu 30 km od elektrowni, różnią się pod względem fizycznym i genetycznym od swoich odpowiedników z innych części kraju.
To zaobserwowane zjawisko skłoniło badaczy do postawienia pytań dotyczących wpływu promieniowania na DNA. Czy nagła zmiana środowiska mogła spowodować, że to właśnie te gatunki, a nawet poszczególne osobniki w obrębie gatunku, które są naturalnie bardziej odporne na promieniowanie jonizujące, przetrwały?
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Wjechał na środek ronda. Nagrali "popis" kierowcy bmw
Nowe badanie, przeprowadzone przez zespół badawczy pod kierownictwem Sophii Tintori z New York University, we współpracy z naukowcami z Ukrainy, wykazało, że przewlekłe narażenie na promieniowanie w Czarnobylu nie spowodowało uszkodzenia prostych genomów mikroskopijnych robaków - nicieni, które tam obecnie żyją. Autorzy badania podkreślają, że to nie oznacza, że region stał się bezpieczny. Jednakże sugeruje to, że szybko rozmnażające się robaki wykazują wyjątkową odporność.
– Te robaki żyją wszędzie i żyją szybko, więc przechodzą dziesiątki pokoleń ewolucji, zanim typowy kręgowiec osiągnie dojrzałość płciową – powiedział Matthew Rockman, profesor biologii na New York University i główny autor badania.
Niebezpieczne badania w Strefie Wykluczenia
W 2019 roku, we współpracy z naukowcami z Ukrainy i kolegami z USA, w tym biologiem Timothym Mousseau z Uniwersytetu Południowej Karoliny, który specjalizuje się w badaniu skutków promieniowania pochodzącego z katastrof w Czarnobylu i Fukushimie, Tintori i Rockman odwiedzili Strefę Wykluczenia w Czarnobylu. Ich celem było sprawdzenie, czy promieniowanie ma wykrywalny wpływ na robaki występujące w regionie.
Wyposażeni w liczniki Geigera do pomiaru lokalnego poziomu promieniowania oraz sprzęt ochrony osobistej chroniący przed radioaktywnym pyłem, zebrali robaki z próbek gleby, gnijących owoców i innego materiału organicznego. Robaki zebrano z miejsc w całej strefie o różnym natężeniu promieniowania, od odpowiadającego Nowemu Jorkowi (znikoma radioaktywność) do niebezpiecznych dla ludzi miejsc o wysokim napromieniowaniu porównywalnym z przestrzenią kosmiczną.
Po zebraniu próbek na miejscu, zespół zabrał je do laboratorium polowego Mousseau, które mieści się w dawnym domu mieszkalnym w Czarnobylu. Tam oddzielili setki nicieni od gleby i owoców. Następnie naukowcy udali się do hotelu w Kijowie, gdzie przy użyciu mikroskopów podróżnych wyizolowali i ustalili kultury każdego robaka. Po powrocie do laboratorium w Nowym Jorku kontynuowali badania robaków, co częściowo wymagało ich zamrożenia.
– Możemy zamrozić robaki, a następnie rozmrozić je do późniejszych badań. Oznacza to, że możemy powstrzymać ewolucję w laboratorium, co jest niemożliwe w przypadku większości innych modeli zwierzęcych, a bardzo cenne, gdy chcemy porównać zwierzęta, które doświadczyły różnych historii ewolucji – zaznaczył Rockman.
Nicienie są wyjątkowo odporne
W swoich analizach naukowcy skupili się na 15 nicieniach z gatunku Oscheius tipulae. Zsekwencjonowali genomy tych 15 robaków z Czarnobyla i porównali je z genomami pięciu osobników O. tipulae z innych części świata.
Mimo użyciu kilku różnych metod analizy nie udało się wykryć uszkodzeń radiacyjnych w genomach robaków z Czarnobyla.
– Nie oznacza to, że Czarnobyl jest bezpieczny – raczej oznacza to, że nicienie są naprawdę odpornymi zwierzętami i mogą wytrzymać ekstremalne warunki – zauważył Tintori. – Nie wiemy również, jak długo każdy ze znalezionych przez nas robaków przebywał w Strefie, dlatego nie możemy być pewni, na jaki poziom narażenia wystawiony był każdy robak i jego przodkowie w ciągu ostatnich czterdziestu lat.
Wyniki dostarczają naukowcom wskazówek na temat tego, jak naprawa DNA może różnić się w zależności od osoby i pomimo genetycznej prostoty O. tipulae mogą prowadzić do lepszego zrozumienia naturalnej zmienności u ludzi.
– Teraz, gdy wiemy, które szczepy O. tipulae są bardziej wrażliwe, a które bardziej odporne na uszkodzenia DNA, możemy wykorzystać te szczepy do zbadania, dlaczego niektóre osoby są bardziej narażone na działanie czynników rakotwórczych niż inne – podkreśliła Tintori.
Źródło: PAP