Oceany pochodzą z wnętrza Ziemi

Wypełniająca oceany woda mogła się wysączyć z wnętrza Ziemi. Nadal jest jej tam trzy razy więcej niż we wszystkich oceanach - informują naukowcy. Do tej pory naukowcy uważali, że woda w oceanach pochodzi z lodowych komet, które w przeszłości zderzały się z naszą planetą.

Woda ukryta jest w płaszczu Ziemi - otaczającej jej jądro warstwie gorących skał na głębokości około 700 kilometrów, w błękitnym minerale zwanym ringwoodytem (odmiana oliwinu). Zawiera on około 2,5 proc. wody, a najbardziej uwodnione odmiany - około 3 proc., czytamy w piśmie "Science".

Odkrycie Stevena Jacobsena z Northwestern University w Evanston (stan Illinois) rzuca nowe światło na pochodzenie ziemskiej wody. Niektórzy geolodzy przypuszczali, że woda pojawiła się na Ziemi w wyniku zderzeń z lodowymi kometami, wydaje się jednak, że oceany mogły stopniowo się wysączyć z wnętrza młodej planety.

(evak/PAP)

Zobacz więcej w serwisie pogoda.

Zjawiska zachodzące w płaszczu Ziemi mogą również tłumaczyć, dlaczego rozmiar oceanów nie uległ zmianie w ciągu milionów lat - związana z minerałem woda mogła pełnić rolę buforu.

Zespół Jacobsena wykorzystał zapisy z 2000 sejsmometrów, aby przeanalizować fale sejsmiczne generowane przez ponad 500 trzęsień ziemi. Fale sejsmiczne przechodzą przez wnętrze Ziemi - w tym jej jądro - i mogą zostać wykryte na powierzchni. Ziemia zachowuje się jak dzwon - echa fal zanikają stopniowo.

Zobacz więcej w serwisie pogoda.

Mierząc prędkość fal na różnych głębokościach można ustalić, przez jakiego rodzaju skały przechodzą. Warstwa zawierającą wodę ujawniła swoją obecność spowalniając fale - prędkość ich rozchodzenia się jest mniejsza w skale nasiąkniętej wodą niż w suchej.

Zjawiska wskazujące na obecność "mokrego" ringwoodytu zaobserwowano na głębokości około 700 kilometrów w strefie przejściowej, oddzielającej górną i dolną część płaszcza.

Zobacz więcej w serwisie pogoda.

Jacobsen zawczasu ustalił, co się stanie, jeśli fale natrafią na zawierający wodę ringwoodyt. Otrzymał ten minerał w swoim laboratorium , po czym wystawił próbki na działanie ogromnych ciśnień oraz temperatur odpowiadających tym, które występują w strefie przejściowej. W takich warunkach woda jest ze skały wręcz wyciskana.

Zobacz więcej w serwisie pogoda.

Wyniki badań Jacobsena są zgodne z ustaleniami Grahama Pearsona z University of Alberta w Edmonton (Kanada). Pearson badał pochodzący ze strefy przejściowej diament, wyniesiony na powierzchnię przez wulkan. Wewnątrz diamentu był kawałek zwierającego wodę ringwoodytu.

Zobacz więcej w serwisie pogoda.

Na razie Jacobsen ma dowody na obecność uwodnionych skał tylko pod terytorium USA. Chce zbadać, czy zawierające wodę skały występują pod całą powierzchnia naszej planety.

Zobacz więcej w serwisie pogoda.

- Powinniśmy być wdzięczni tym głęboko położonym rezerwuarom - powiedział Jacobsen cytowany przez "New Scientist". - Gdyby nie było tam wody, byłaby na powierzchni Ziemi, a ponad wodę wystawałyby tylko wierzchołki gór.

(evak/PAP)

Zobacz więcej w serwisie pogoda.