Przełomowe odkrycie. Sensacja archeologiczna na Mazowszu

Archeolodzy z Polskiej Akademii Nauk dokonali przełomowego odkrycia dotyczącego pochodzenia pierwszych mieszkańców Mazowsza. Wyniki badań wskazują, że mieszkańcy z X wieku mieli mieszane pochodzenie: słowiańskie, bałtyjskie i azjatyckie. To odkrycie obala wcześniejsze hipotezy o ich skandynawskich korzeniach.

- W mojej ocenie wyniki naszych badań są przełomowe, ponieważ po raz pierwszy za pomocą nowatorskich metod zweryfikowaliśmy hipotezy o pochodzeniu pierwszych mieszkańców Mazowsza. Największą niespodzianką było wykazanie poprzez analizy genetyczne, że nie mamy tu haplogrup skandynawskich, ale mieszkankę trzech innych - mówi w rozmowie z Polską Agencją Prasową kierownik prac prof. dr hab. Andrzej Buko z Instytutu Archeologii i Etnologii PAN.

- Drugą podstawową różnicą było to, że ci z zachodniego Mazowsza byli bardziej mobilni, niż ci na Podlasiu, którzy prowadzili bardziej osiadły tryb życia. Widać to wyraźnie w większej różnorodności wśród tej pierwszej grupy, potwierdzonej wynikami badań izotopowych i genetycznych - opisuje archeolog.

Badania rozpoczęto, aby rozwikłać tajemnicę mazowieckich grobów w obudowach kamiennych, które są charakterystycznym elementem krajobrazu regionu.

- W kępach drzew wśród pól uprawnych można znaleźć olbrzymie głazy, które wystają z ziemi w układzie prostokątnym. W zachodniej części Mazowsza tworzą one konstrukcje w układach rzędowych, przypominające mauzolea. We wschodniej części - na Podlasiu - częściej występują grobowce w mniejszych obudowach kamiennych, przylegające do siebie - opowiada prof. Buko.

Zespół badawczy, kierowany przez prof. Buko, zastosował nowatorskie podejście, badając te same szkielety z grobowców pod kątem antropologii, diety, chronologii, pochodzenia, genetyki i archeologii.

- Pierwszy zespół zajmował się badaniami antropologicznymi, analizując m.in., jak długo ci ludzie żyli, na co chorowali, jaka była ich kondycja zdrowotna. Drugi zespół badał ich dietę oraz to, jak ich standardy żywieniowe wpływały na ich kondycję zdrowotną. Trzecia grupa zajmowała się chronologią i badała, którzy osobnicy pochodzą z tego regionu, a którzy byli tam obcy. Kolejny zespół zajął się badaniami genetycznymi, sprawdzając przynależność analizowanych szczątków ludzkich do różnych haplogrup. Na to wszystko nałożyliśmy nasze analizy archeologiczne i wyniki dotychczasowych, licznych badań - wskazuje prof. Buko.

Badania przyniosły także nowe spojrzenie na chronologię powstawania grobowców. - Do tej pory uważano, że te grobowce pojawiły się dopiero od połowy XI wieku. To by jednak wskazywało na to, że z jakichś względów Piastowie mieli omijać Mazowsze w czasie swojej ekspansji zaraz po uformowaniu się państwa polskiego w 966 roku. Byłoby to tym bardziej zastanawiające, że przez Mazowsze przechodził ważny szlak handlowy tzw. wiślano-bużański, między Morzem Bałtyckim a Morzem Czarnym. Teraz jednak zagadka się rozwiązała, ponieważ okazało się, że te grobowce są starsze niż uważano. Te największe nieco przypominające mauzolea, pochodzą prawdopodobnie jeszcze z końca X wieku, czyli z czasów tej wielkiej ekspansji piastowskiej z Wielkopolski do regionów. Te z Podlasia są nieco młodsze, co by wskazywało na kierunek przesuwania się tych praktyk pogrzebowych - tłumaczy badacz.

Zdumiewające odkrycie naukowców. Nowy mechanizm odporności