Nagroda Nobla z fizyki przyznana. Jest werdykt ze Sztokholmu

Ogłoszono decyzję w sprawie tegorocznej Nagrody Nobla w dziedzinie fizyki. Rozstrzygnięcie Królewskiej Szwedzkiej Akademii Nauk przedstawiono w Sztokholmie. Alain Aspect, John F. Clauser i Anton Zeilinger - to nazwiska naukowców zespołu, którego badania doceniono w tym roku.

Trzej naukowcy, zajmujący się mechaniką kwantową - laureatami tegorocznej Nagrody Nobla z fizykiTrzej naukowcy, zajmujący się mechaniką kwantową - laureatami tegorocznej Nagrody Nobla z fizyki
Źródło zdjęć: © EPA, PAP
Arkadiusz Jastrzębski

Nagrodę otrzymał zespół trzech badaczy mechaniki kwantowej: Alain Aspect, John F. Clauser i Anton Zeilinger.

Nagroda Nobla z fizyki przyznana

Komitet Noblowski docenił ich prace i eksperymenty związane "ze splątanymi fotonami, ustaleniem naruszenia nierówności Bella i pionierską informatyką kwantową".

Laureaci prowadzili eksperymenty z wykorzystaniem splątanych stanów kwantowych, których dwie cząstki zachowują się jak pojedyncza jednostka - nawet, gdy są rozdzielone. Wyniki ich pracy utorowały drogę dla nowej technologii opartej na informacjach kwantowychNagrodę przyznano "za eksperymenty ze splątanymi fotonami, ustalenie naruszenia nierówności Bella i pionierską informatykę kwantową".

Badania istotne m.in. w bezpiecznym przesyłaniu informacji

Jak podkreśliła podczas ogłaszania laureatów członkini Komitetu Noblowskiego Eva Olsson, mechanika kwantowa to żywa i szybko rozwijająca się dziedziną.

- Ma szerokie potencjalne zastosowanie w bezpiecznym przesyłaniu informacji, rozwoju komputerów kwantowych i nowoczesnych czujników - wymieniała.

W 2021 roku nagroda w dziedzinie fizyki również została podzielona pomiędzy trzech naukowców: Syukuro Manabego (USA), Klausa Hasselmanna (Niemcy) oraz Giorgio Parisiego (Włochy). Manabe i Hasselmann zostali wyróżnieni za "fizyczne modelowanie klimatu Ziemi, jego ilościowe zmiany oraz wiarygodne przewidywanie globalnego ocieplenia". Parisi nagrodzony został "za odkrycie wzajemnego oddziaływania nieporządku i fluktuacji w układach fizycznych od atomów po skale planetarne".

Nagrody Nobla w dziedzinach naukowych na ogół dzielą naukowcy, którzy wspólnie lub równolegle przyczynili się do przełomowego odkrycia lub udoskonalili metodę albo narzędzie służące badaczom. Zgodnie z testamentem fundatora szwedzkiego wynalazcy Alfreda Nobla kluczowym kryterium są korzyści dla ludzkości.

Dla kogo tegoroczne Noble?

W poniedziałek komitet Instytutu Karolinska przyznał Nagrodę Nobla w dziedzinie medycyny i fizjologii. Otrzymał ją szwedzki biolog Svante Pääbo. W środę Królewska Szwedzka Akademia Nauk wskaże laureata w dziedzinie chemii.

W czwartek w Sali Giełdy na sztokholmskim Starym Mieście sekretarz Akademii Szwedzkiej Mats Malm ogłosi laureata literackiej Nagrody Nobla.

W piątek uwaga świata skierowana zostanie na Oslo, gdzie tradycyjnie to norweski komitet przyzna Pokojową Nagrodę Nobla. Jak podał Instytut Nobla, w tym roku napłynęło 343 nominacji, z czego 251 to osoby, a 92 to organizacje. Jest to druga największa liczba zgłoszonych kandydatur w historii po 2016 roku, gdy było ich 372.

Laureata Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii poznamy w poniedziałek 10 października w Sztokholmie.

Tajne nominacje

Nominacje we wszystkich dziedzinach są tajne przez 50 lat. Nagroda Nobla to złoty medal i kaligrafowany dyplom, a także czek na 10 mln koron szwedzkich (920 tys. euro) w każdej z dziedzin.

Tegoroczne uroczystości wręczenia nagród Nobla 10 grudnia po raz pierwszy od dwóch lat odbywają się bez restrykcji koronawirusowych. Od 2020 roku miały miejsce jedynie skromne ceremonie, przede wszystkim w szwedzkich przedstawicielstwach dyplomatycznych w krajach laureatów.

Zobacz też: "Rozkład Rosji". To ich gwóźdź do trumny?

Wybrane dla Ciebie
Działo się w nocy. Trump sugeruje interwencje poza USA
Działo się w nocy. Trump sugeruje interwencje poza USA
Rosja zyskała sojusznika. Podpisano porozumienie
Rosja zyskała sojusznika. Podpisano porozumienie
Izrael zrywa współpracę z agencją ONZ ds. uchodźców
Izrael zrywa współpracę z agencją ONZ ds. uchodźców
Niemcy obawiają się młodych Ukraińców. Bawaria chce ograniczeń
Niemcy obawiają się młodych Ukraińców. Bawaria chce ograniczeń
Merz wstawi się za Rosnieftem? Chce zwolnienia koncernu z sankcji USA
Merz wstawi się za Rosnieftem? Chce zwolnienia koncernu z sankcji USA
Putin kpi z sankcji. Trump: zobaczymy za sześć miesięcy
Putin kpi z sankcji. Trump: zobaczymy za sześć miesięcy
Trump zagroził Wenezueli. Ostra odpowiedź prezydenta Maduro
Trump zagroził Wenezueli. Ostra odpowiedź prezydenta Maduro
Matka pobiła 2-letnią córkę. Policję zawiadomiła opiekunka
Matka pobiła 2-letnią córkę. Policję zawiadomiła opiekunka
Tusk chce zmian w polityce klimatycznej UE. "Mnie bolesna dla Polski"
Tusk chce zmian w polityce klimatycznej UE. "Mnie bolesna dla Polski"
Operacje USA na terenie innych państw? Jest zapowiedź Trumpa
Operacje USA na terenie innych państw? Jest zapowiedź Trumpa
Prezydent Sopotu zarobi więcej. Radni przyznali podwyżkę
Prezydent Sopotu zarobi więcej. Radni przyznali podwyżkę
Nie żyje Michael Smuss
Nie żyje Michael Smuss