Matura 2025. Język kaszubski, łemkowski, łaciński i kultura antyczna rozszerzone. Jak wygląda egzamin? Przecieki, co było i co może być

Matura to nie tylko stres i powtórka z lektur – to również szansa, by sprawdzić się w czymś wyjątkowym. Dla pasjonatów języków i kultury dostępne są egzaminacyjne perełki: język kaszubski, łemkowski, a także łacina i dziedzictwo antyku. Te mniej znane przedmioty mają swoje wymagania i... garstkę odważnych zdających.

Matura z języka kaszubskiego odbywa się na poziomie rozszerzonym i obejmuje wyłącznie część pisemną – wypracowanie w języku kaszubskim. Od 2023 roku zrezygnowano z części testowej, co miało wpływ na liczbę chętnych – w zeszłym roku do egzaminu przystąpiło zaledwie 14 osób.

Zakres materiału obejmuje literaturę kaszubską, analizę i interpretację tekstów, a także umiejętność formułowania samodzielnych wypowiedzi. Egzamin skierowany jest przede wszystkim do uczniów uczących się języka kaszubskiego jako języka regionalnego.

Mimo że to egzamin bardzo niszowy, język łemkowski można zdawać na maturze – zarówno w wersji pisemnej, jak i ustnej, na poziomie rozszerzonym. Język ten funkcjonuje w polskim systemie edukacji jako język mniejszości etnicznej. Zakres egzaminu opiera się na wymaganiach egzaminacyjnych przygotowanych przez CKE.

W 2024 roku język łemkowski zdawały zaledwie trzy osoby w całym kraju, co czyni go jednym z najmniej popularnych przedmiotów maturalnych. Mimo to egzamin istnieje i jest dostępny dla uczniów uczących się tego języka.

Język łaciński i kultura antyczna to przedmiot dodatkowy zdawany wyłącznie na poziomie rozszerzonym. Egzamin składa się z trzech części:

• tłumaczenia tekstu łacińskiego i zadań do tekstu,
• testu leksykalno-gramatycznego,
• zadania kulturowego związanego z antykiem (literatura, mitologia, filozofia).

Maturzysta powinien znać podstawy gramatyki i słownictwa łacińskiego, a także mieć szeroką wiedzę o historii i kulturze Greków i Rzymian. W poprzednich latach pojawiały się teksty Cycerona, Owidiusza czy Wergiliusza, pytania o mitologię, dzieje republiki rzymskiej oraz wpływ antyku na współczesną Europę.

Źródła: CKE, Radio Gdańsk, Gazeta Prawna