Lekarze oburzeni. "Żaden szpital w Polsce nie spełni wymogów"

Nowe programy specjalizacji mają obowiązywać od wiosny 2023 roku. - Problem polega na tym, że w tym tygodniu rozpoczęła się rekrutacja. To jest już wiosenny nabór na rezydentury. Ministerstwo bez wcześniejszej informacji wrzuciło nowe programy, w dodatku nie wszystkie. Jak chętni mają wybrać specjalizację, jeśli nie znają jej szczegółów? - pyta Jakub Kosikowski z Naczelnej Izby Lekarskiej.

Kolejną kwestią są zarzuty osób zasiadających w radach decydujących o kształcie danej specjalizacji. Lekarze twierdzą, że zmiany są wrzutkami Ministerstwa Zdrowia, a oni nie mieli na nie wpływu lub zwyczajnie o nich nie wiedzieli.

Dalsza część artykułu pod materiałem wideo

"Członkowie zespołu biorący udział w tworzeniu opublikowanego w dniu wczorajszym programu specjalizacji z anestezjologii i intensywnej terapii nie zostali poinformowani o planowanym skróceniu czasu jej trwania o rok. W związku z powyższym, opublikowany program nie odzwierciedla stanowiska zespołu" - twierdzą przedstawiciele Polskiego Towarzystwa Anestezjologii i Intensywnej Terapii.

- Wczoraj pojawiło się 45 programów po kilkanaście stron. Cały czas analizujemy, co jest w nich zapisane. Telefony mamy rozgrzane, bo wydzwaniamy członków komisji i pytamy, czy brali udział w tworzeniu zmian. Na razie prof. Radosław Owczuk odkrył, że w tej chwili żaden szpital w Polsce nie spełnia norm, żeby szkolić osoby z anestezjologii. Analogiczna sytuacja jest w onkologii. Od najbliższej rekrutacji nie powinno być naborów anestezjologów i onkologów - twierdzi Kosikowski.

I zarzuca, że środowisko lekarskie zostało postawione w tej sprawie przed faktem dokonanym.

Zmiany w kształceniu lekarzy. "Ministerstwo podrzuciło nam bombę"

Kolejna z kontrowersji dotyczy zapisów dotyczących tzw. stażu podstawowego z nauk internistycznych.

- Do tej pory trzeba było odwiedzić wszystkie oddziały po kolei. Teraz można siedzieć na jednym oddziale cały czas, ale z zaznaczeniem, że na pół roku trzeba pojechać do szpitala powiatowego lub miejskiego. To oznacza zsyłkę rezydentów tam, gdzie nie ma kadr. To nie jest delegowanie studentów, tylko dorosłych ludzi w wieku 30 lat, którzy niekiedy mają już swoje rodziny. Sześć miesięcy wyjazdu do innej miejscowości powinno wiązać się z przydzieleniem miejsca zamieszkania, wypisaniem delegacji - burzy się przedstawiciel NIL.

Kosikowski wymienia, że według nowych przepisów SOR-y będą mogły być obsadzone lekarzami, którzy szkolą się z medycyny pracy, chorób zakaźnych, alergologii czy onkologii. - To nie są specjalizacje związane ze Szpitalnym Oddziałem Ratunkowym. Ministerstwo podrzuciło nam bombę i udaje, że nie ma tematu - podsumowuje.

Przed naszą publikacją ze strony CMKP ostatecznie usunięto treść programu szkolenia specjalizacyjnego w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii.

Z pytaniami o nowe programy kształcenia specjalistów zwróciliśmy się zarówno do resortu zdrowia, jak i CMKP. Niżej publikujemy odpowiedź, którą otrzymaliśmy od Centrum.

Wiosenny nabór na specjalizacje

1 lutego Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego opublikowało listę wolnych miejsc specjalizacyjnych w poszczególnych województwach w wiosennej rekrutacji. Od środy lekarze mogą składać wnioski w bieżącym postępowaniu.

Dostępnych jest 4178 miejsc w trybie rezydenckim i 10 808 w pozarezydenckim.

Lista jednostek prowadzących szkolenie specjalizacyjne, w których są wolne miejsca w wiosennym postępowaniu specjalizacyjnym, dostępna jest na stronie CMKP

Wniosek należy złożyć od 1 do 28 lutego 2023 r. Lekarz może wskazać 15 wariantów wyboru. W każdym wariancie należy wskazać dziedzinę, województwo i tryb odbywania specjalizacji. Do każdego wariantu wyboru lekarz może wskazać w preferowanej kolejności nie więcej niż trzy jednostki.

Ocena formalna wniosków, przyporządkowanie procentowej liczby punktów oraz potwierdzanie poprawności danych zawartych we wniosku nastąpi w terminie od 1 do 31 marca.

Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego odpowiada

Do sprawy odniosło się CMPK, które odpowiedziało na nasze pytania:

Jak wyglądał proces konsultacji z przedstawicielami zespołu i czy faktycznie zapis o skróceniu czasu trwania specjalizacji został przyjęty bez ich wiedzy?

Za treść aktualizowanych programów specjalizacji odpowiada przewodniczący zespołu ekspertów. Zespół jest powoływany przez dyrektora CMKP odrębnie dla każdej dziedziny specjalizacji. Zespół tworzą przedstawiciele m.in.: Naczelnej Rady Lekarskiej, konsultanta krajowego w danej dziedzinie oraz towarzystw naukowych z danej specjalizacji.

Zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty na przewodniczącego zespołu ekspertów dyrektor CMKP powołuje konsultanta krajowego w danej dziedzinie medycyny, dla której ma być opracowany program specjalizacji. Przewodniczący zespołu przekazuje opracowany program do CMKP, które go redaguje i przekazuje do zatwierdzenia przez ministra zdrowia.

Zespoły ekspertów z kolejnych dziedzin obecnie aktualizują programy wszystkich specjalizacji lekarskich. Zgodnie z ustawą o zawodach lekarza i lekarza dentysty programy muszą być aktualizowane co 5 lat, a ostatnia aktualizacja miała miejsce w 2018 r. Na początku lutego - w pierwszym etapie - opublikowano 45 zaktualizowanych programów. W sumie zmiany obejmą 86 programów. Nowe programy będą obowiązywały lekarzy i lekarzy dentystów, którzy rozpoczną szkolenie specjalizacyjne wiosną 2023 r.

Żaden szpital w Polsce nie spełni wymogów koniecznych do prowadzenia szkolenia specjalizacyjnego - alarmuje prof. Radosław Owczuk, były Konsultant Krajowy Anestezjologii. Podobne zarzuty mają dotyczyć kształcenia lekarzy specjalistów w dziedzinie onkologii. Czy mają Państwo wiedzę nt. takich zastrzeżeń lekarzy? Czy trwają już prace nad zmianami programu specjalizacji, tak aby dostosować wymogi kształcenia do możliwości szpitali?

W związku z wątpliwościami dotyczącymi nowego programu specjalizacji z anestezjologii i intensywnej terapii, prof. Rafał Drwiła, przewodniczący zespołu opracowującego program, został poproszony o ponowną weryfikację jego treści.

Do prac nad programem specjalizacji z anestezjologii i intensywnej terapii wyznaczony był 10-osobowy zespół ekspertów. Od 2017 r. pracami zespołu kierował prof. Radosław Owczuk (który wtedy był krajowym konsultantem w dziedzinie anestezjologii i intensywnej terapii), a od lipca 2022 r. - prof. Rafał Drwiła, który od tego czasu pełni funkcję krajowego konsultanta krajowego w tej dziedzinie.

Zastrzeżenia lekarzy dotyczą także tzw. stażu podstawowego z nauk internistycznych, który nie będzie już obejmował kształcenia na wszystkich oddziałach. Dodatkowo w trakcie stażu trzeba będzie spędzić pół roku w szpitalu powiatowym lub miejskim, co nierzadko wiąże się z wyjazdem do innego miasta albo w inną część kraju. Czy te zmiany były konsultowane ze środowiskami lekarskimi? Czy taki wyjazd będzie się wiązał z przydzieleniem miejsca zamieszkania i wypisaniem delegacji dla lekarza w trakcie specjalizacji? Czemu mają służyć takie zmiany?

Szkolenie specjalizacyjne z chorób wewnętrznych będzie trwało 5 lat, tak jak do tej pory. Moduł podstawowy z chorób wewnętrznych, który muszą zrealizować także lekarze odbywający szkolenie specjalizacyjne z wielu innych dziedzin, został skrócony z 3 do 2 lat. Ale jednocześnie moduł specjalistyczny w internie został wydłużony z 2 do 3 lat, ponieważ staże kierunkowe z interny, które do tej pory były realizowane w module podstawowym, zostały przeniesione do modułu specjalistycznego, czyli będą go realizowali lekarze, którzy wybrali choroby wewnętrzne jako swoją specjalizację.

Zdaniem zespołu ekspertów przygotowujących program specjalizacji z chorób wewnętrznych dwuletni moduł podstawowy jest wystarczający, by przekazać podstawową wiedzę z tej dziedziny.

Zmiany związane z wprowadzeniem 6-miesięcznego szkolenia specjalizacyjnego odbywanego w szpitalu pierwszego lub drugiego stopnia podstawowego poziomu zabezpieczenia zdrowotnego wynikają z art. 16f ust. 2, pkt 3 ustawy z dnia z dnia 5 grudnia 1996 r nowelizacji ustawy o zawodach lekarza i lekarza dentysty (Dz. U. 2022.1731).

Warto pokreślić, że jeśli lekarz w trakcie specjalizacji realizuje moduł podstawowy w szpitalu pierwszego lub drugiego stopnia podstawowego poziomu zabezpieczenia zdrowotnego, wtedy nie musi już odbywać 6-obowiązkowego miesięcznego szkolenia w innym szpitalu tego poziomu.

Czy prawdą jest, że według nowych przepisów SOR-y będą mogły być obsadzone lekarzami, którzy szkolą się z medycyny pracy, chorób zakaźnych, alergologii czy onkologii? Jak to wpłynie na poziom świadczeń udzielanych na SOR-ach? Czy zmiany te były konsultowane ze środowiskami lekarskimi? Czy nie ma obaw, że lekarze np. w trakcie specjalizacji z alergologii nie będą posiadali niezbędnych umiejętności do świadczenia dyżurów na Szpitalnych Oddziałach Ratunkowych bądź zwyczajnie nie będą chcieli podejmować takiego ryzyka?

Nie są to nowe przepisy. Zgodnie z nowelizacją z 2019 r. art. 3 ustawy z dnia 8 września 2006 r. o Państwowym Ratownictwie Medycznym, lekarzem systemu jest:

• lekarz posiadający specjalizację lub tytuł specjalisty w dziedzinie: anestezjologii i intensywnej terapii, medycyny ratunkowej lub neurologii albo lekarza po drugim roku specjalizacji w tej dziedzinie, który kontynuuje szkolenie specjalizacyjne, lub

• lekarz posiadający specjalizację lub tytuł specjalisty w dziedzinie: chorób wewnętrznych, kardiologii, chirurgii ogólnej, chirurgii dziecięcej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, ortopedii i traumatologii lub pediatrii, lub

• lekarz, który w ramach szkolenia specjalizacyjnego ukończył moduł podstawowy w dziedzinie: chorób wewnętrznych, pediatrii lub chirurgii ogólnej i kontynuuje lub zakończył szkolenie specjalizacyjne oraz uzyskał tytuł specjalisty.

Z uwagi na tak sformułowany katalog specjalności lekarskich umożliwiających pracę na SOR, w programach tych specjalizacji został przewidziany staż w SOR.

Należy podkreślić, że lekarz w trakcie szkolenia podczas stażu udziela świadczeń wyłącznie pod nadzorem kierownika specjalizacji lub innego lekarza specjalisty właściwego ze względu na zakres udzielanych świadczeń zdrowotnych do czasu wydania opinii przez kierownika specjalizacji o możliwości samodzielnego udzielania przez niego świadczeń zdrowotnych.

Czytaj też:

Dramat zgwałconej 14-latki, której odmówiono aborcji. "To jakiś kosmos"

NIK zawiadamia prokuraturę w sprawie działalności Krajowego Instytutu Mediów

Źródło: WP Wiadomości, Twitter, PAP