Komisja Europejska: Polska mało wydaje na świadczenia socjalne

Unijni urzędnicy regularnie analizują działalność państw członkowskich w kluczowych sferach życia obywateli.

Nowe opracowanie Komisji Europejskiej - zatwierdzone przez Radę UE - to ocena krajowego programu reform Polski przedstawionego przez nasz rząd, Komisja zwraca w nim uwagę na niedoskonałości w systemie pomocy społecznej.

Kwestia kluczowa: Polska wydaje mniej na świadczenia społeczne niż inne kraje UE. W ostatnich latach różnica ta przekraczała 4 punkty proc. PKB rocznie.

Dodatkowo Polska - zdaniem Komisji Europejskiej - zbyt ochoczo przyznaje świadczenia niezależnie od poziomu dochodów uprawnionych. Dzieje się tak ze sztandarowym programem 500 plus, a także z dodatkowymi "emeryturami" - trzynastą i czternastą.

Komisja Europejska dostrzegła też, że od ponad 5 lat nie zwaloryzowano świadczenia 500 plus choćby o wskaźnik inflacji.

"Jednocześnie osoby pracujące na podstawie niektórych rodzajów umów cywilnoprawnych nie mają dostępu do kilku świadczeń społecznych, np. zasiłku dla bezrobotnych, świadczeń z tytułu macierzyństwa i rent inwalidzkich" - zauważa komisja.

W skrócie: Polska na świadczenia socjalne wydaje za mało, a to, co wydajemy, kierujemy niekoniecznie do najbardziej potrzebujących.

Zdaniem unijnych analityków coraz większym kłopotem będzie ubóstwo osób starszych. W opracowaniu zwrócono uwagę, że emerytury, szczególnie kobiet, będą bardzo niskie.

- Wnioski Komisji Europejskiej pokrywają się z tymi, które jako EAPN Polska przedstawiliśmy w naszym ostatnim raporcie "Poverty Watch 2021". Liczba osób, które korzystają z głównych świadczeń pomocy społecznej spada, a odsetek dzieci, dorosłych, w tym seniorów, żyjących w skrajnym ubóstwie rośnie. Jednocześnie świadczenia są bardzo niskie - zauważa Natalia Jungrav-Gieorgica z EAPN Polska, czyli Polskiego Komitetu Europejskiej Sieci Przeciwdziałania Ubóstwu.

- Z drugiej strony mamy świadczenie wychowawcze dla każdej rodziny w tej samej, relatywnie wysokiej kwocie, które nigdy nie było waloryzowane, więc faktycznie warte mniej i mniej. Plus kolejne dodatki do emerytur i rent, czyli jednorazowe zastrzyki gotówki - podkreśla Jungrav-Gieorgica.

Jej zdaniem stwierdzenie Komisji Europejskiej, że "wydatki socjalne nie zawsze są odpowiednio ukierunkowane", to eufemizm.

- Komisja równie delikatnie obchodzi się z Polską w komentarzu dotyczącym zasiłków dla bezrobotnych. Biorąc pod uwagę odsetki osób, które je pobierają, jest to świadczenie mało dostępne i wciąż za niskie w stosunku do standardów międzynarodowych - zaznacza rozmówczyni.

Trochę inaczej na sprawę patrzy Arkadiusz Pączka, wiceprzewodniczący Federacji Przedsiębiorców Polskich. Uważa on, że twierdzenie o przeznaczaniu zbyt małych środków na socjal jest wątpliwe.

- Kłopotem rzeczywiście jest niewłaściwe kierowanie wydatków socjalnych. Zamiast wspierać najbardziej potrzebujących rozwijane są programy o uniwersalnym, powszechnym charakterze - zaznacza Pączka.

Jego zdaniem Komisja Europejska podała właśnie polskiemu rządowi pomocną dłoń. Teraz bowiem każdy kolejny program socjalny przedstawiony przez obóz władzy będzie mógł być prezentowany z zastrzeżeniem, że takie oczekiwania wobec Polski ma Unia Europejska.

Patryk Słowik, dziennikarz Wirtualnej Polski

Napisz do autora: Patryk.Slowik@grupawp.pl