Dzieci terroryści. Z Wielkiej Brytanii do Państwa Islamskiego

Po zamachach w brytyjskiej stolicy z 7 lipca 2005 roku Ministerstwo Spraw Wewnętrznych zainicjowało program "Channel", który ma edukować i zapobiegać rekrutacji Brytyjczyków przez fanatyczne ugrupowania. W jego ramach przeszkolono kilka tysięcy osób, jednak ostatnie, opublikowane właśnie statystyki, pokazują, że zagrożenie nie maleje. A wręcz przeciwnie.

W okresie trzech miesięcy, od czerwca do sierpnia bieżącego roku, na terenie Anglii i Walii odnotowano rekordową liczbę 796 osób, w tym 312 poniżej 18 lat, które zostały zidentyfikowane jako podatne na terrorystyczne inklinacje. W tej grupie znalazło się również… 3-letnie dziecko. Chłopiec z Londynu wychowywany jest w rodzinie figurującej na policyjnej liście specjalnego znaczenia.

- Istnieje zwiększone ryzyko, że kilkulatek rysujący bomby i pistolety albo powtarzający, że chce zostać zamachowcem samobójcą, może w przyszłości dążyć do urzeczywistnia tych wizji - tłumaczą psychologowie.

- Kiedy czytam o młodych ludziach urodzonych i wychowanych w Wielkiej Brytanii, którzy opuszczają swoje rodziny i wybierają niewolnicze życie pod władzą ISIS, w systemie przemocy i opresji, to włosy jeżą mi się na głowie. Tu byli wolnymi obywatelami, korzystali z benefitów oferowanych przez państwo, a teraz biegają z nożem czy karabinem w ręku - mówił ostatnio premier David Cameron, zapowiadając, że rząd podejmie jeszcze bardziej zdecydowane kroki, by stawić czoła ekstremizmowi.

Ponad połowa Brytyjczyków, którzy wyjechali do Syrii i Iraku, żeby walczyć po stronie Państwa Islamskiego, pochodzi z Londynu. Ale zagrożenie może czaić się wszędzie. Na początku października sąd w Manchesterze skazał 15-latka na dożywocie (z możliwością wyjścia na wolność po pięciu latach) za to, że kierował przygotowaniami do zamachu, instruując za pomocą maili bezpośredniego wykonawcę. Chłopak, którego nazwisko utajniono, mieszkał w Blackburn, a do masakry miało dojść w leżącym na drugiej półkuli Melbourne.

Policja na spisek trafiła przypadkowo. 14-letni wówczas uczeń został zatrzymany po tym, jak chwalił się, że chce zostać dżihadystą i groził swoim szkolnym nauczycielom śmiercią. Przygotował nawet listę osób do eliminacji, którym zamierzał ściąć głowy. Dopiero wtedy funkcjonariusze po przeszukaniu pokoju nastolatka znaleźli dowody na przygotowywaną zbrodnię. W wyniku śledztwa okazało się, że chłopak został zrekrutowany w internecie przez australijskiego fanatyka ISIS Abu Khaleda al-Cambodiego, który nazwał go swoim młodszym bratem i skontaktował z 18-letnim Australijczykiem Sevdetem Besimem, mającym przeprowadzić zamach. Okazją ku temu była tegoroczna parada Anzac Day, odbywająca się 25 kwietnia w Melbourne, upamiętniająca setną rocznicę rozpoczęcia bitwy pod Gallipoli podczas I wojny światowej. Besim miał na niej zabić jak największą liczbę policjantów, a wcześniej, w ramach testu, włamać się do domu i ściąć głowę przypadkowej osobie.

Obaj spiskowcy znajdowali się w stałym kontakcie, przesyłane informacje dzięki stosowaniu specjalnej aplikacji były szyfrowane, jednak policji udało się je odczytać i w ostatniej chwili zapobiec tragedii.

Przypadkowe spotkania, ulotki, zaplanowane szkolenia. Rekrutacja odbywa się na różne sposoby, coraz powszechniejszy jest jednak werbunek przez internet. Policja przestrzega przed niekontrolowanym dostępem dzieci do sieci.

- To bardzo niebezpieczne medium, przez które umiejętnie podsycany radykalizm trafia na podatny grunt. Rodzice powinni trzymać rękę na pulsie, rozmawiać ze swoimi pociechami, a w razie niepokojących symptomów w ich zachowaniu kontaktować się z odpowiednimi służbami - radzi Tony Mole, z policyjnego wydziału ds. zwalczania terroryzmu.

Podobne wytyczne wprowadzono w szkołach i instytucjach publicznych pracujących z dziećmi. Problem dostrzega również The Muslim Youth League UK, skupiająca młodych muzułmanów mieszkających w Wielkiej Brytanii. Jej prezydent, Shaykh Rehan Ahmed Raza, zapowiedział ideologiczną świętą wojnę przeciwko ISIS i innym ekstremistycznym ugrupowaniom. Aktywiści ligi tłumaczą, że terroryści nie mają związku z prawdziwym islamem, Mahometem i Koranem.

- Nasze wysiłki mają na celu powstrzymanie dalszej rekrutacji zamachowców i obronę muzułmańskiej społeczności, która czuje, że jej religia jest wypaczana i traktowana instrumentalnie - mówi Shaykh Rehan Ahmed Raza, zapowiadając walkę z propagandą nienawiści w internecie oraz prowadzenie działań edukacyjnych w szkołach i lokalnych społecznościach.

- Niczego nie podejrzewaliśmy, jesteśmy zszokowani i zdruzgotani – napisała rodzina 15-letniego terrorysty z Blackburn, po wyjściu na jaw planowanej przez niego masakry.

W podobnym tonie wypowiadali się najbliżsi Talhy Asmala, najmłodszego brytyjskiego zamachowca samobójcy. 17-latek w marcu bieżącego roku opuścił rodzinny dom w Dewsbury w hrabstwie Yorkshire mówiąc, że jedzie na wycieczkę szkolną. Tymczasem poleciał na Bliski Wschód, a kilka tygodni później wjechał ciężarówką wypełnioną materiałami wybuchowymi w rafinerię w pobliżu miasta Baiji w północnym Iraku. W zamachu zginęło 11 osób. Według rodziny, Talha był porządnym, spokojnym chłopcem.

Co skłania młodych ludzi do takich zachowań? Jim Bonworth, ekspert ds. terroryzmu na University of Central Lancashire, w wypowiedzi dla BBC stwierdził, że czynników może być wiele.

- Poczucie siły, dyskryminacja, niesprawiedliwość, szukanie rozgłosu, wywołanie sensacji. Ale też adrenalina związana z niebezpieczeństwem. To prawdziwa mieszanka, mogąca być bardzo atrakcyjna dla młodego człowieka - diagnozuje Bonworth.