Ceny w górę. Polacy surowo ocenili decyzję rządu Tuska

Ministerstwo Finansów jako powód swojej decyzji podało utrzymujący się trend spadkowy inflacji i spadek tempa wzrostu cen żywności. - W budżecie na 2024 r. ten VAT był podniesiony do 5 proc. Po wejściu do Ministerstwa Finansów, po dokładnym zapoznaniu się ze stanem finansów publicznych, podejmiemy stosowną decyzję - tłumaczył w grudniu współtwórca programu gospodarczego KO Andrzej Domański.

Premier Donald Tusk, decyzję swojego poprzednika Mateusza Morawieckiego, który rzutem na taśmę podpisał rozporządzenie o zerowym VAT na żywność, określił "propagandowym numerkiem PiS". - To jeden z ostatnich numerów, żeby nie powiedzieć numerków, jakie PiS w ostatnich dniach demonstruje. We wrześniu Morawiecki przedstawił budżet, w którym nie było zerowego VAT. Teraz więc naprawiają w ostatniej chwili swoje własne grzechy, myśląc, że zrobią nam na złość i pokażą, jak bardzo są hojni dla ludzi. Prawda jest jednak bezlitosna. Proszę, nie dajcie się nabierać na ich propagandowe numerki - komentował Tusk w grudniu minionego roku.

Nie wszyscy pozytywnie odebrali jednak decyzję, która finalnie zapadła już po objęciu władzy przez nowego premiera. - Podwyżka VAT na żywność do poziomu 5 proc. oznacza według nas podwyższenie inflacji o 0,9 proc. - ocenił na konferencji prasowej prezes banku centralnego Adam Glapiński. Dodał, że według prognoz ekonomistów bankowych ten wzrost wynosi od 0,8 proc. do 1,2 proc.

- Przywrócenie 5 proc. stawki VAT na żywności spowoduje wzrost cen produktów żywnościowych - ocenił w rozmowie z Polską Agencją Prasową dyrektor generalny Polskiej Federacji Producentów Żywności Andrzej Gantner. - Nie spotka się to z dobrym przyjęciem przez konsumentów - zaznaczył, komentując decyzję rządu.

Zerowa stawka VAT obejmowała te podstawowe produkty spożywcze:

• zboża,
• pieczywa cukiernicze,
• warzywa oraz niektóre korzenie i bulwy,
• przetwory z warzyw, owoców, orzechów,
• jadalne mięso i podroby, jelita, pęcherze i żołądki zwierząt (z wyjątkiem rybich),
• jadalne ryby i skorupiaki, mięczaki i pozostałe bezkręgowce wodne - z wyłączeniem homarów i ośmiornic,
• przetwory z mięsa, ryb, skorupiaków, mięczaków itp.,
• jaja,
• miód naturalny,
• mleko początkowe, preparaty do dalszego żywienia niemowląt, mleko modyfikowane dla dzieci,
• tłuszcze i oleje pochodzenia zwierzęcego oraz roślinnego,
• owoce i orzechy,
• słód,
• skrobie, inulina, gluten pszenny,
• nasiona i owoce oleiste,
• przetwory ze zbóż, mąki, skrobi lub mleka,
• zupy i buliony i preparaty do nich,
• lody,
• tłuszcze złożone z produktów roślinnych lub zwierzęcych,
• wody: mineralne, gazowane, aromatyzowane,
• napoje bezalkoholowe (z wyłączeniem soków owocowych, z orzechów i warzywnych),
• dietetyczne środki spożywcze specjalnego przeznaczenia medycznego.

Wirtualna Polska zapytała Polaków - w badaniu przeprowadzonym przez Ogólnopolski Panel Badawczy Ariadna - czy obawiają się dużych podwyżek cen po tym, jak rząd ogłosił, że po 31 marca zerowa stawka VAT nie zostanie przedłużona.

Aż 68 proc. odpowiedziało, że obawia się skoku cen - w tym 33 proc. "zdecydowanie tak" i 35 proc. "raczej tak". Zaledwie 21 proc. odpowiedziało, że zmian cen się nie obawia - w tym 17 proc. stwierdziło, że "raczej się nie obawia", a 4 proc. "zdecydowanie nie".

Zobacz również: Cena chleba od 2024 w górę? Eksperci nie mają wątpliwości

11 proc. osób biorących udział w badaniu oceniło, że trudno im powiedzieć, czy obawiają się dużych podwyżek cen.

Badanie zostało przeprowadzone w dniach 15-17 marca 2024 r. na ogólnopolskiej próbie liczącej N=1104 osoby. Kwoty dobrane według reprezentacji w populacji Polaków w wieku 18 lat i powyżej, dla płci, wieku i wielkości miejscowości zamieszkania. Badanie przeprowadzono metodą CAWI.

Czytaj również:

Wakacje all inclusive kosztują majątek. Ekspert: Nie może być taniej