Polska"Bez polskiego wywiadu walka z Niemcami byłaby dłuższa"

"Bez polskiego wywiadu walka z Niemcami byłaby dłuższa"

Brytyjski wicepremier John Prescott powiedział podczas promocji książki "Polsko-brytyjska współpraca wywiadowcza podczas II wojny światowej", że pomoże ona oddać sprawiedliwość Polakom, bez których walka z Niemcami byłaby dłuższa.

"Bez polskiego wywiadu walka z Niemcami byłaby dłuższa"
Źródło zdjęć: © AFP

01.09.2005 | aktual.: 01.09.2005 15:14

Premier Marek Belka podkreślił, że książka ta pokazuje jedną z najmniej do tej pory znanych kart wspólnej walki z nazizmem, czyli działalność polskiego wywiadu, współpracującego ściśle z wywiadem brytyjskim. Polskie służby wywiadowcze wniosły unikalny wkład w sojusznicze zwycięstwo w II wojnie światowej, a książka po raz pierwszy pokazuje rozmiary tej pracy.

Największym i najbardziej znanym sukcesem Polaków pracujących dla brytyjskiego wywiadu było rozpracowanie przez trzech polskich matematyków i kryptologów niemieckiego systemu szyfrowania. Marian Rejewski, Jerzy Różycki i Henryk Zygalski złamali niemiecki system szyfrów Enigma, zrekonstruowali urządzenie do szyfrowania. Przekazanie u progu wojny zachodnim sojusznikom tej maszyny pozwoliło aliantom na przechwytywanie dużej części niemieckich rozkazów.

Polskiemu wywiadowi zawdzięczają też alianci informacje o konstrukcji i ustalenie położenia ośrodków badawczych i produkujących broń V-1 i V-2, a także lokalizacja ich wyrzutni. Z tą bronią niemieckie dowództwo wiązało nadzieje na rozstrzygnięcie losów wojny. Polacy zdobyli też informacje na temat nowego typu czołgu "Pantera", miniaturowych łodzi podwodnych i nowych gazów bojowych, nad którymi pracowali Niemcy.

Polski wywiad działający podczas II wojny światowej należał do najliczniejszych i najlepiej zorganizowanych siatek wywiadowczych w ówczesnej Europie. Polscy wywiadowcy działali w całej Europie, obu Amerykach, Bliskim Wschodzie, Afryce Północnej, jednak polską specjalnością, obszarem na którym nie działały żadne alternatywne siatki wywiadowcze aliantów, były, poza ziemiami polskimi, Niemcy, Zaolzie, Austria, okupowana część ZSRR. Szacuje się, że w całym okresie wojny polskie placówki wywiadowcze przekazały służbom brytyjskim ok. 80 tys. meldunków.

Przez wiele lat wiedza na temat roli Polaków w zdobywaniu informacji dla brytyjskiego wywiady była mało znana, częściowo ze względu na poufność tych danych. W 2000 roku premierzy Polski i Wielkiej Brytanii powołali komisję historyków i archiwistów, którzy przez pięć lat zbierali informacje w archiwach polskich, brytyjskich i amerykańskich. Pierwszą część zebranych przez nich informacji zawarto w opublikowanej właśnie książce, drugiego tomu należy się spodziewać w najbliższych latach.

Promocja anglojęzycznej wersji tomu odbyła się na początku lipca w Londynie.

Źródło artykułu:PAP
Wybrane dla Ciebie
Komentarze (0)