Zmarł Claude Levi-Strauss, "ostatni gigant intelektu"
Słynny francuski myśliciel, twórca nowoczesnej antropologii i ojciec strukturalizmu Claude Levi-Strauss zmarł w nocy z soboty na niedzielę w wieku 100 lat - poinformowała Akademia Francuska. 28 listopada skończyłby 101 lat. We Francji nazywany "ostatnim żyjącym gigantem", Levi-Strauss był jednym z największych intelektualistów i humanistów dwudziestego wieku.
03.11.2009 | aktual.: 03.11.2009 19:22
Prezydent Francji Nicolas Sarkozy w specjalnym komunikacie oddał hołd "wielkiemu uczonemu", "niestrudzonemu humaniście wciąż poszukującemu wiedzy", "człowiekowi wolnemu od sekciarstwa i wszelkiej indoktrynacji". Akademia Francuska, która przyjęła Levi-Straussa w 1973 roku jako pierwszego antropologa w swoim gronie, zapowiedziała, że odda mu specjalny hołd podczas swej cotygodniowej sesji w czwartek.
Claude Levi-Strauss urodził się w Brukseli w rodzinie alzackich Żydów. Początkowo studiował prawo i filozofię na paryskiej Sorbonie. Po ukończeniu studiów filozoficznych swoje zainteresowania zwrócił w stronę antropologii.
W latach 1935-1939 prowadził w brazylijskim regionie Mato Grosso i dżungli amazońskiej swoje pierwsze terenowe badania etnograficzne. Na podstawie tych podróży powstała w 1955 roku książka "Smutek tropików", która przyniosła Levi-Straussowi światową sławę. Autor snuje tam rozważania o człowieku postrzeganym w kontekście cywilizacji różnych od europejskiej. Wspomnienie prymitywnych szczepów, z którymi Levi-Strauss zetknął się podczas podróży do Brazylii, skłania go do uznania wyższości stanu naturalnego nad europejskim modelem kultury.
W czasie drugiej wojny światowej zmuszony do opuszczenia Francji przez reżim Vichy ze względu na żydowskie pochodzenie, Levi-Strauss wyjechał do Nowego Jorku. Nawiązał tam kontakty z uczonymi amerykańskimi, m.in. amerykańskim językoznawcą rosyjskiego pochodzenia Romanem Jakobsonem i antropologiem Franzem Boasem.
Po powrocie do kraju w 1949 roku pracował m.in. w College de France i w Muzeum Człowieka w Paryżu. Dzięki jego pracom antropologia awansowała do rangi jednej z najważniejszych nauk społecznych.
Levi-Strauss stał się też jednym z głównych teoretyków francuskiego strukturalizmu, nurtu badawczego zajmującego się analizą struktury badanych zjawisk, a nie ich genezą lub funkcją. Strukturalizm wpłynął silnie na rozwój filozofii, antropologii, socjologii, historii, literatury i psychoanalizy. Do najbardziej znaczących dzieł Levi-Straussa należą: "Antropologia strukturalna" (1958 r.), "Myśl nieoswojona", poświęcona formom myślenia pierwotnego (1962 r.), oraz czterotomowy cykl "Mythologiques" (1964-1971).
Był członkiem Akademii Francuskiej, otrzymał wiele odznaczeń, w tym francuską Legię Honorową. W ubiegłym roku Francuzi hucznie obchodzili setne urodziny mistrza, organizując liczne sesje, wystawy i publiczne maratony czytania jego dzieł. Jednak sam Levi-Strauss nie chciał pokazywać się publicznie, gdyż - jak mówił - czuł się znużony współczesnym światem.
W jednym z ostatnich wywiadów telewizyjnych z 2005 roku powiedział gorzko: - Zauważam straszliwe zniszczenia, stopniowe zanikanie całych gatunków roślin i zwierząt, a także to, że ludzkość z powodu swej rosnącej liczebności żyje w stanie wewnętrznego zatrucia. Świat, w którym kończę egzystencję, nie jest światem, który mógłby mi się podobać.
