Wywiad PRL wykluczony z lustracji
W piątek wchodzi w życie nowelizacja ustawy lustracyjnej, która m.in. wyłącza wywiad PRL spod lustracji.
15 lutego Sejm głosami SLD, UP i Samoobrony zdecydował o przyjęciu poprawek Senatu wykluczających z lustracji współpracowników wywiadu i kontrwywiadu PRL i zawężających definicję współpracy ze służbami specjalnymi. Chodzi o wyłączenie z lustracji agentów służb specjalnych, których działalność nie była skierowana przeciwko opozycji demokratycznej, organizacjom niepodległościowym, Kościołowi.
Uchwalając wcześniej nowelizację Sejm obie te poprawki odrzucił, przywrócili je w Senacie senatorowie SLD. Sejm zdecydował też, że rozpoczęte już sprawy o kłamstwo lustracyjne będą toczyły się zgodnie z nową ustawą.
Do tej pory lustracji podlegały osoby związane z każdą służbą specjalną PRL. Lustracja polega na sprawdzaniu przez sąd lustracyjny oświadczeń osób publicznych na temat związków ze służbami specjalnymi PRL. Ustawa nie nakłada żadnych kar za pracę w służbach bezpieczeństwa czy współpracę z nimi, żąda jedynie ujawnienia faktu pracy lub współpracy. Konsekwencje ponosi natomiast osoba, która w oświadczeniu skłamała, że nie pracowała dla służb specjalnych.
Prawomocne orzeczenie sądu, stwierdzające fakt złożenia przez osobę lustrowaną fałszywego oświadczenia, powoduje utratę zajmowanego stanowiska lub funkcji. Autor fałszywego oświadczenia nie może przez 10 lat pełnić niektórych funkcji publicznych.
W rozumieniu ustawy, osobami publicznymi są: prezydent RP, poseł, senator oraz osoba wybrana, powołana lub mianowana na określone w innych ustawach kierownicze stanowisko państwowe przez prezydenta RP, Sejm, Prezydium Sejmu, Senat, Sejm i Senat, marszałka Sejmu, marszałka Senatu lub prezesa Rady Ministrów, a także szef Służby Cywilnej, dyrektor generalny w ministerstwie, urzędzie centralnym lub urzędzie wojewódzkim oraz sędzia, prokurator i adwokat.
Osobami pełniącymi funkcje publiczne są także członkowie rad nadzorczych, członkowie zarządów, dyrektorzy programów oraz dyrektorzy ośrodków regionalnych i agencji Telewizji Polskiej S.A. i Polskiego Radia S.A., dyrektor generalny Polskiej Agencji Prasowej, prezes Polskiej Agencji Prasowej, dyrektorzy biur, redaktorzy naczelni oraz kierownicy oddziałów regionalnych Polskiej Agencji Prasowej, prezes Polskiej Agencji Informacyjnej, wiceprezesi, członkowie zarządu oraz dyrektorzy-redaktorzy naczelni Polskiej Agencji Informacji. (an)