Wybory 2023. Większość w Sejmie. Ile wynosi? Jakie są jej rodzaje?
15 października Polacy zdecydowali o rozkładzie sił politycznych w Polsce w najbliższych latach. Według nieoficjalnych sondaży, wybory 2023 zwyciężyło Prawo i Sprawiedliwość. Wynik wyborczy może jednak nie zagwarantować ugrupowaniu większości w Sejmie. Ile mandatów potrzeba do samodzielnych rządów. Czym jest większość zwykła, bezwzględna i kwalifikowana?
Z danych przedstawionych w powyborczym sondażu late poll wynika, że Prawo i Sprawiedliwość zyskało 36,6 procent głosów. Pozostałe ugrupowania otrzymały natomiast 31 procent - Koalicja Obywatelska, 13,5 procent - Trzecia Droga, 8,6 procent - Lewica oraz 6,4 procent - Konfederacja. Reszta komitetów startujących w wyborach nie przekroczyła progu wyborczego, wynoszącego 5 procent w przypadku partii i 8 procent w przypadku koalicji. Oznacza to, że zgodnie z sondażowymi badaniami opozycja uzyska większość w Sejmie.
Wybory 2023. Większość w Sejmie
W polskim Sejmie zasiada 460 posłów, co oznacza, że większość ma ten komitet bądź te komitety, które uzyskają 231 mandatów. Nie zawsze jest to jednak liczba, która jest potrzeba do uchwalenia ustaw. Niekiedy również nie wystarczy ona do podjęcia decyzji przez Izbę niższą polskiego parlamentu.
Dalsza część artykułu pod materiałem wideo
Konstytucja RP przewiduje bowiem trzy rodzaje większości, uzależnione od materii głosowania. Są nimi: większość zwykła, większość bezwzględna oraz większość kwalifikowana. Jakie są różnice pomiędzy nimi?
Artykuł 120. Konstytucji informuje, że Sejm RP podejmuje ustawy i uchwala uchwały zwykłą większością głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów. To natomiast oznacza, że za ich do ich przyjęcia (bądź odrzucenia) potrzebna jest większa liczba głosów "za" niż "przeciw". Osoby, które wstrzymają się od głosu, nie będą ważyć na rozstrzygnięciu głosowania.
Kolejną z większości w Sejmie, jest większość bezwzględna. W jej przypadku rozstrzygnięcie następuje, gdy liczba głosów "za" jest większa niż suma głosów przeciw i wstrzymujących się. To kluczowa większość w odniesieniu do wyborów 2023 oraz ich wyników - większość bezwzględna jest bowiem niezbędna do uchwalenia wotum zaufania dla nowej Rady Ministrów.
Trzecią większością w Sejmie, jest większość kwalifikowana. Ta jest ustanawiana na podstawie regulacji prawnych. To szczególna proporcja, która może zostać zastosowana w przypadku podejmowania decyzji najwyższej wagi państwowej - na przykład podjęcia uchwały o skróceniu kadencji Sejmu (wymagana jest 2/3 głosów ustawowej liczy posłów, czyli co najmniej 307 głosujących "za") lub uchwalenia ustawy, której podpisania odmówił Prezydent RP - w tym przypadku większość kwalifikowana wynosi 3/5 głosów, w obecności co najmniej połowy ustawowej liczby posłów.
Większość w Sejmie. Podział mandatów zgodny z wynikami late poll
Jak wynika z sondażowych wyników late poll, opracowanych przez pracownię IPSOS, Prawo i Sprawiedliwość w wyborach parlamentarnych może liczyć na 198 mandatów poselskich. Koalicja Obywatelska zgodnie ze wstępnymi wynikami wyborów ma zyskać 161 mandatów, Trzecia Droga - 57 mandatów, Lewica - 30 mandatów poselskich a Konfederacja - ma zyskać 14 miejsc w Sejmie.
Oficjalne wyniki wyborów parlamentarnych (a więc do Sejmu i Senatu) zostaną podane przez Państwową Komisję Wyborczą po podliczeniu głosów ze wszystkich komisji.
