Słowa Sikorskiego ruszyły Putina i jego ludzi? "Elity Rosji działają jak uliczni żule"

Podczas Rady Bezpieczeństwa ONZ Radosław Sikorski mówił dużo i donośnie. Wspomniał o tym, że wojna w Ukrainie miała być trzydniową operacją, a także zasugerował Rosji, że ta nie jest krajem cywilizowanym na równi z Zachodem.

– Wiem, że nie obchodzi was międzynarodowe prawo i jesteście niezdolni do życia w pokoju z sąsiadami. Wasz obłąkany nacjonalizm zawiera w sobie żądzę dominacji, która nie ustąpi, dopóki nie uświadomicie sobie, że wiek imperiów minął, a wasze imperium nie zostanie nigdy odbudowane – zwrócił się do przedstawicieli Rosji.

Zapowiedział, że NATO będzie strzelać do samolotów, dronów i wszystkich straszaków, które Rosja w ramach prowokacji wysyła od jakiegoś czasu nad Europę.

– Mam tylko jedną prośbę do rosyjskiego rządu. Jeżeli kolejna rakieta czy samolot wejdzie w naszą przestrzeń bez zezwolenia, celowo czy też przypadkiem i zostanie zestrzelona, a wrak spadnie na terytorium NATO, nie przychodźcie o nie skomleć. Zostaliście ostrzeżeni – podsumował Radosław Sikorski.

– Rosja słów Sikorskiego wcale nie musi zignorować. Natomiast tu oczywiście trzeba byłoby się odnieść do samego szefa MSZ. Pytanie, czy on to wszystko powiedział, bo znowu postanowił pokazać, że jest facetem, którego cytuje się na całym świecie, czy to co powiedział, było przemyślane i skonsultowane z Ministerstwem Obrony, NATO i innymi podmiotami – mówi w rozmowie z Wirtualną Polską dr Albert Jawłowski. 

Jak ocenia naukowiec, działania, które zapowiedział Sikorski, są jednak jedynymi słusznymi, które należałoby podjąć.

– Niewykluczone, że Rosja słowa Sikorskiego potraktuje serio. Ale osobiście uważam, że oni zechcą sprawdzić, czy Sikorski mówił poważnie, czy po prostu się popisywał. Bardzo możliwe, że postanowią wybadać, na ile sobie mogą pozwolić i jak daleko są w stanie przesunąć granice europejskiej cierpliwości. Nawet jeśli wykonają kolejne powietrzne widowisko – bo w tej chwili jeszcze nie są zdolni do wszczynania pełnowymiarowej wojny z NATO – to wykorzystają to najbardziej, jak się da – komentuje dr Jawłowski.

W ten sposób – zdaniem naukowca – Rosja będzie chciała propagandowo udowodnić, że NATO jest słabe i niezdolne do działania, a wręcz sama nabierze przekonania, że nic nie stoi na przeszkodzie, żeby atakować Europę, bo i tak nie będzie się bronić.

– Dobrze, że Sikorski już zdecydował się powiedzieć wprost, że następnym razem taki numer nie przejdzie. No ale klamka zapadła. Teraz w krytycznym momencie trzeba będzie po prostu strzelać do rosyjskich maszyn. Jeżeli za tymi słowami nie pójdą działania, będzie to już trochę wstęp do harakiri – dodaje.

W 2015 roku siły obronne Turcji zestrzeliły rosyjski samolot SU-24. Był to pierwszy przypadek zestrzelenia rosyjskiej maszyny przez członka NATO od lat 50. XX wieku.

Putin stwierdził, iż zestrzelenie rosyjskiego bombowca było "zaplanowaną prowokacją Turcji", a gróźb ze strony Rosji padało wówczas wiele. Odgrażano się sankcjami, straszono wojną.

Skończyło się na słowach, a dowodem, że to Turcja wygrała to starcie, jest fakt, że niemal dekadę później pierwsze oficjalne rozmowy pokojowe między Rosją a Ukrainą – co prawda bezowocne, ale jednak pierwsze, które się odbyły – przeprowadzono w Stambule. Słowem: to Erdogan odcina dziś kupony za postawienie się twardo reżimowi Putina. Turcja pokazała, że naprawdę rozumie, co znaczą słowa: Rosja rozumie tylko argument siły.

– To jest już banał i truizm, ale oczywiście, że tak jest. Natomiast ważniejsze jest to, że trzeba wreszcie przestać myśleć o relacjach z Rosją w kategoriach jakiegoś wysublimowanego gambitu dyplomatycznego. To są ludzie o mentalności cwaniaczków ulicznych. Oni się z takich środowisk wywodzą i tak działają. Sprawdzają, czy jeżeli sięgną do kieszeni człowieka na ulicy po portfel, to ten człowiek zareaguje czy nie. Jeżeli nie zareaguje, cwaniak widzi, że może sobie pozwolić i zaczyna ściągać z niego kurtkę. Cwaniak sprawdza, czy ktoś jest potencjalną ofiarą, a jak tak, to do jakiego stopnia jest w stanie go ograbić – obrazuje dr Jawłowski. Podkreśla, że to jedyna właściwa analogia do współczesnej putinowskiej Rosji.

– Elity Rosji działają jak uliczni żule. Krzyczą, bluzgają, grożą i patrzą, czy to działa. Jeśli tak, to pozwalają sobie na coraz więcej i więcej. Chęć do kompromisu uważają za słabość, łagodność – za głupotę, chęć unikania konfliktów – za tchórzostwo. To nie jest świat dyplomacji, tylko stado ulicznych cwaniaków – mówi naukowiec i dodaje, że w takich przypadkach nie można odpuścić, bo to tylko dodaje agresorowi animuszu.

Cytat z tego, co szef polskiego MSZ mówił na RB ONZ, pojawił się w propagandowych mediach Kremla. "Do tej pory nie jest jasne, skąd wzięła się histeria [Sikorskiego — red.] – pisze "Komsomolskaja Prawda". "Rosja nie naruszała i nie narusza przestrzeni powietrznej żadnego kraju. Mimo że Estonia twierdzi, że takie incydenty miały miejsce" – kłamie kremlowska gazeta.

Co to oznacza? A to, że słowa Sikorskiego – choć otoczone kłamliwą narracją putinowskiego medium – jednak dotarły pod strzechy Rosjan. Zatem można powiedzieć, że wybrzmiały.

– Tylko to też nie jest tak, że Sikorski wyskoczył z tym tekstem jak Filip z konopi, bo przypomnijmy sobie słowa sprzed kilku dni prezydenta Czech Petra Pavla, którego przecież traktuje się poważnie na arenie międzynarodowej. Pavel też mówił o konieczności strzelania do uzbrojonych rosyjskich samolotów wojskowych naruszających przestrzeń powietrzną państw NATO. Do tego mamy też bardzo asertywną i jednoznaczną retorykę m.in. Finlandii. Więc oczywiście Sikorski – jako że jest mistrzem zwracania na siebie uwagi – powiedział to w taki sposób, że wszyscy teraz się tym ekscytujemy i o tym dyskutujemy. Natomiast to nie jest wypowiedź, która jest jakimś kopernikańskim przewrotem – ocenia naukowiec.

Przypomina też, że słowa – nawet jeśli mocne – to nie wszystko. – Pozostaje kwestia tego, co w sytuacji kryzysowej stanie się z tymi słowami. Jeśli okaże się, że to kolejne medialne zgniłe jajo, rachunek może być bardzo słony – kwituje dr Jawłowski.

Dorota Kuźnik, dziennikarka Wirtualnej Polski